سوالات آژانس؛ کلاف سر در گم در پرونده هسته ای

آرمان ملي- احسان اسقايي: شوراي حکام آژانس بين‌المللي انرژي اتمي درحالي نشست فصلي خود را آغاز کرده که پروند هسته‌اي ايران بعد از رفت و برگشت بين تهران و واشنگتن به موانع تازه‌اي برخورد کرده است. تهران خواهان بسته شدن پرونده پادمان است و آمريکا اعلام کرده تهران بايد پاسخ آژانس را بدهد. سوالاتي که برخي معتقدند علت آن فشارهاي تل‌آويو بر آمريکاست. از اين رو يکي از مهم‌ترين مسائل مورد بررسي نشست اين دوره آژانس پرونده هسته‌اي تهران خواهد بود. آخرين نشست شوراي حکام نيز با يک قطعنامه در ارتباط با پرونده ايران به پايان رسيد که واکنش‌هاي متعددي را در تهران به‌همراه داشت. به طوري که ايران بخشي از همکاري‌هاي خود با آژانس را به حالت تعليق درآورد. از اين منظر به نظر مي‌رسد در ميان دستورکار‌هاي يک هفته‌اي آژانس بين‌المللي انرژي هسته‌اي، پرونده هسته‌اي تهران جايگاه ويژه‌اي خواهد داشت. اين در حالي است که در اين شرايط گمانه‌زني‌هاي مختلفي در خصوص چگونگي و نحوه برخورد شوراي حکام با پرونده ايران وجود دارد. عده‌اي معتقدند که براي از بين نرفتن شانس توافق بين ايران و غرب آژانس به سمت صدور قطعنامه ديگري عليه‌ايران نخواهد رفت. اما برخي نيز معتقدند آژانس اگر هم قطعنامه صادر نکند فشارهايي بر ايران خواهد آورد تا شرايط و خواسته‌هاي آژانس را بپذيرد. حال بايد ديد که نتيجه نشست شوراي حکام به کجا خواهد انجاميد.
آژانس تحــت لابــــي آمريکاست
يک کارشناس حقوق بين‌الملل نيز در ارتباط با نشست اخير آژانس بين‌المللي انرژي اتمي بيان کرد: آژانس بين‌المللي انرژي اتمي نهادي مستقل است اما در حقيقت نماينده دولت‌ها در آژانس حضور دارند. از اين رو ملاحظات سياسي دولت‌ها در آراي آژانس تداخل دارد. از اين رو هر تصميم در آژانس بستگي به اين دارد که اعضاي شوراي حکام چه تصميمي را بخواهند در ارتباط با کشور‌هاي مختلف بگيرند. زيرا همين کشور‌ها هستند که پيش‌نويس قطعنامه‌هاي مختلف را تهيه مي‌کنند. يوسف مولايي به «آرمان ملي» گفت: آمريکايي‌ها در کنار اروپايي‌ها حتي کانادا اگر بخواهند عليه ايران سخت بگيرند سايرين را هم به اين سمت هدايت خواهند کرد. از اين رو اگر بخواهند دست به اقدامي عليه ايران بزنند؛ هم از اين نظر که بيانيه نرم يا شديدي عليه تهران صادر کنند و هم از اين نظر که قطعنامه صادر کنند، مي‌توانند سايرين را با لابي‌هاي مختلف با خود همراه کنند. در نتيجه اگر اعضاي مؤثر آژانس از مذاکرات قطع‌اميد کنند به سمت فشار به تهران حرکت خواهند کرد
مسائل پادماني هنوز باقي مانده است


مديرکل آژانس بين‌المللي انرژي اتمي در بيانيه آغازين خود در نشست شوراي حکام آژانس، مدعي شد که فعاليت راستي‌آزمايي و نظارت آژانس بر تعهدات هسته‌اي ايران تحت برجام به‌طور جدي تحت تاثير قرار گرفته است. رافائل گروسي در ادامه آورده : من در گزارشم تاکيد کردم، در صورتي که ايران تعهدات هسته‌اي‌اش ذيل برجام را به‌طور کامل از سر بگيرد، لازم خواهد بود که آژانس شکاف موجود در زمينه اشراف اطلاعاتي‌ خود که هنگام غيرفعال بودن تجهيزات بازرسي و نظارتي‌ آژانس ايجاد شده، را رفع کند. مديرکل آژانس درباره توافق پادماني با ايران افزود: متأسفانه، از زمان گزارش قبلي‌ام و با وجود آمادگي اعلام شده از سوي آژانس براي تعامل بدون تاخير با ايران براي حل‌وفصل اين مسائل، ايران با آژانس همکاري نکرده است. به دنبال آن، هيچ پيشرفتي در مدت ارائه اين گزارش و هيچ يک از مسائل باقي‌‎مانده حل‌نشده، حاصل نشده است. بنابراين، تمامي اين مسائل پادماني هنوز حل‌نشده باقي مانده‌اند.