زنگزور سر دراز دارد

گروه بین‌الملل: ‌آتش‌بسی که از بامداد سه‌شنبه در مرزهای ارمنستان و جمهوری آذربایجان برقرار شده بود، خیلی زود شکسته شد تا آتش معرکه قره‌باغ بار دیگر بالا بگیرد. وزارتخانه‌های دفاع 2 طرف دیروز در بیانیه‌های جداگانه یکدیگر را به حملات مجدد توپخانه‌ای به مواضع خود متهم کردند.  این در حالی است که به گزارش اسپوتنیک، آتش‌بسی به خواست ولادیمیر پوتین بین باکو و ایروان برقرار شده بود و تا اواخر روز سه‌شنبه رایزنی‌ها با ابتکار عمل مسکو و تهران، برای پایان دادن به درگیری‌های مرزی 2 طرف از شمال تا جنوب منطقه قره‌باغ از لاچین و کلبجر گرفته تا داش‌کسن تا حوالی زنگزور ادامه داشت.  به گزارش رویترز، وزارت دفاع ارمنستان اعلام کرد نیروهای جمهوری آذربایجان صبح چهارشنبه با حملات خمپاره‌ای و توپخانه، مواضع نیروهای مرزی ارمنستان در 3 شهر مرزی جرموک، گوریس و سوتک را هدف قرار داده‌اند.  آلن سیمونیان، رئیس مجمع ملی (پارلمان) ارمنستان هم در توئیتی از موج حملات پهپادی همسایه شرقی به مرزهای کشورش خبر داد و اعلام کرد تلفاتی به نیروهای ارمنی وارد آمده است.  در مقابل وزارت دفاع جمهوری آذربایجان، نیروهای ارمنی را به انجام حملات خمپاره‌ای و توپخانه‌ای به مواضع مرزی نیروهای خود متهم و حملات خود را صرفا پاسخ به آن توصیف کرده است.  همچنین در پاسخ به آماری که نیکول پاشینیان، نخست‌وزیر ارمنستان روز سه‌شنبه در پارلمان این کشور مبنی بر کشته شدن 105 تن از نظامیان این کشور در موج اول درگیری‌های اخیر اعلام کرده بود، باکو هم از تلفات 50 نفری نیروهایش خبر داد.  سازمان پیمان امنیت جمعی (CSTO) که ارمنستان یکی از کشورهای عضو آن است، روز سه‌شنبه در پاسخ به درخواست ایروان برای دخالت در این غائله، درباره ضرورت راه‌حل سیاسی تذکر داده بود. رئیس اداره «کشورهای مستقل مشترک‌المنافع» وزارت خارجه روسیه از تلاش‌های غرب برای به حاشیه راندن نقش سنتی مسکو در منطقه قفقاز خبر داد.  به گفته «دنیس گونچار»، بروکسل (پایتخت اتحادیه اروپایی و مقر مرکزی ناتو) در قفقاز جنوبی در پس‌زمینه تحریم‌های غرب علیه روسیه و تعلیق کار پیوستن به گروه مینسک (ذیل سازمان امنیت و همکاری اروپا) فعال شده است.  وی در مصاحبه با ریانووستی از تلاش دامنه‌دار مسکو برای پایان دادن به تنش مرزی میان باکو و ایروان بویژه با ایجاد ارتباط مستمر بین 2 طرف خبر داد.  در ماه‌های اخیر، اتحادیه اروپایی مدعی رهبری دستیابی به توافق صلح میان ارمنستان و جمهوری باکو بویژه پس از زمینه‌چینی مذاکرات پاشینیان و علی‌اف در بروکسل شده بود اما به گفته گونچار به دنبال نقض اخیر آتش‌بس در منطقه قره‌باغ، این 2 جمهوری راهی دشوار و طولانی برای آشتی و صلح در پیش دارند. «گوئلا واسادزه» تحلیلگر ارشد علوم سیاسی از مرکز تحلیل راهبردی گرجستان هم معتقد است درگیری‌های جدید قره‌باغ تمایلات افراط‌گرایانه در هر 2 جامعه ارمنی و آذری را افزایش داده است.  برخی منابع معتقدند انگیزه‌های پان‌ترکیستی مشترک باکو و آنکارا با وسوسه ناتو و رژیم صهیونیستی در چارچوب پروژه خطرناک کریدور زنگزور، پشت تحرکات نظامی اخیر در قره‌باغ است. در همین رابطه، نیکول پاشینیان، نخست‌وزیر ارمنستان در صحبت‌های خود در پارلمان گفته است جمهوری آذربایجان با تحریف بیانیه سه‌جانبه نوامبر ۲۰۲۰ همچنان به دنبال ایجاد راهروی زنگزور با اشغال مناطق مرزی ارمنستان با ایران است، با این حال وی تاکید کرده از خاک ارمنستان به هیچ طرفی کریدور داده نخواهد شد.   * حضور پهپاد اسرائیلی باکو در جنگ قره‌باغ منابع نظامی روس از استفاده ارتش باکو از یک پهپاد اسرائیلی در جدیدترین دور درگیری‌ها در منطقه قره‌باغ خبر دادند. سه‌شنبه گذشته بلغاریا نیوز به نقل از کانفلیکت‌نیوز که یک رسانه تخصصی روسی در زمینه امور نظامی است، گزارش داد در درگیری‌های نخستین ساعات بامداد آن روز در محورهای مختلف غرب و شمال قره‌باغ، نیروی هوایی جمهوری باکو در حملات به مواضع ارمنستان از پهپاد «هاروپ» استفاه کرده است. این پرنده‌های انتحاری ساخت شرکت صنایع هوافضای رژیم صهیونیستی موسوم به «آی‌اِی‌آی» است. طبق این گزارش، از این پهپاد انتحاری برای حمله به یک انبار مهمات و همچنین یک واحد نظامی نیروهای مسلح ارمنستان در جرموک و سوتک بهره‌برداری شده است.  به نوشته کانفلیکت نیوز، استفاده باکو از هاروپ برای نخستین ‌بار نبوده است و در جریان درگیری در قره‌‌باغ کوهستانی با نیروهای ارمنی طی سال‌های ۲۰۱۶، ۲۰۱۸ و ۲۰۲۰ از هاروپ در جنگ واقعی استفاده عملیاتی شده بود. این گزارش می‌افزاید: «استفاده‌کنندگان این پهپاد غیر از آذربایجان؛ اسرائیل، آلمان، مغرب، هند، ترکیه و سنگاپور هستند. هیچ اطلاعاتی درباره اینکه آذربایجان چه مقدار مهمات هاروپ از اسرائیل خریده است، در دست نیست». انتشار این خبر در حالی است که یکشنبه هفته جاری یک هواپیمای باری جمهوری آذربایجان حامل تسلیحات رژیم صهیونیستی از فلسطین اشغالی به باکو بازگشته بود. چندی پیش «مدد قلی‌اف» وزیر صنایع دفاعی جمهوری باکو از تداوم همکاری این کشور و شرکت‌های رژیم صهیونیستی خبر داد و در جریان یک نمایشگاه امنیتی- دفاعی در باکو بر تداوم این همکاری‌ها با شرکت‌های ترکیه‌ای و اسرائیلی صحه گذاشت. پیش‌تر الهام علی‌اف، رئیس‌جمهور آذربایجان در گفت‌و‌گو با نشریه دفاع ملی روسیه خبر از خریدهای گسترده تجهیزات نظامی از تل‌آویو داده و تصریح کرده بود جمهوری آذربایجان پهپادهای اسرائیلی موسوم به «مهاجم آسمان» و هاروپ خریداری کرده؛ پهپادهایی که هم برای شناسایی و هم نبرد کاربرد دارند.  ******   امیرعبداللهیان خطاب به همتای آذربایجانی: مرز ایران و ارمنستان باید بدون تغییر حفظ شود وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران دیروز در تماس تلفنی با «جیحون بایراموف» وزیر خارجه آذربایجان گفت‌وگو کرد و درباره تحولات اخیر در منطقه قفقاز جنوبی به تبادل نظر پرداخت. وزیر امور خارجه در این تماس تلفنی، ضمن ابراز نگرانی شدید از شروع دور تازه درگیری‌ها بین جمهوری آذربایجان و ارمنستان، بر آمادگی کشورمان برای کمک به حل‌و‌فصل موضوع به صورت مسالمت‌آمیز و از طرق سیاسی تأکید کرد. امیرعبداللهیان اظهار داشت: ما همواره بر حفظ تمامیت ارضی کشورها از جمله جمهوری آذربایجان و ارمنستان تأکید داریم و مرز ایران و ارمنستان را نیز یک راه ارتباطی تاریخی می‌دانیم که باید بدون تغییر حفظ شود. رئیس دستگاه دیپلماسی با تأکید بر اینکه منطقه تحمل جنگ جدیدی را ندارد، اظهار داشت: جمهوری اسلامی ایران طرفین این مناقشه را به خویشتنداری فرا می‌خواند. جیحون بایراموف نیز در این گفت‌وگوی تلفنی، دیدگاه‌های ایران و جمهوری آذربایجان درباره آینده منطقه را نزدیک به هم خواند و با قدردانی از تلاش ایران برای کمک به حل مناقشه با ارمنستان، گزارشی از درگیری‌های اخیر ارائه داد. وزیر خارجه جمهوری آذربایجان با بیان اینکه کشورش به دنبال ارتقای روابط با همسایگان خود است و با اشاره به نگرانی‌های ایران درباره مسائل مرزی تصریح کرد: جمهوری آذربایجان چشمداشتی به خاک هیچ کشوری ندارد.