روزنامه خراسان
1401/06/27
امید «سلامت» به برنامه هفتم
عبدالهی – سیاست های کلی برنامه هفتم توسعه، بار دیگر حوزه سلامت را مورد توجه قرار داده تا مسیر آغاز شده برای تحقق سیاست های کلی سلامت تداوم یابد و بتوانیم به جایگاه مدنظر در منطقه دست یابیم.نگاه زیربنایی به حوزه سلامت
هفته گذشته بود که رهبر معظم انقلاب سیاست‌های کلی برنامه هفتم توسعه کشور را که توسط مجمع تشخیص مصلحت نظام تدوین شده ابلاغ کردند. سیاستهایی که در ۷ سرفصل «اقتصادی»، «امور زیربنایی»، «فرهنگی و اجتماعی»، «علمی، فناوری و آموزشی»، «سیاسی و سیاست خارجی»، «دفاعی و امنیتی»، «اداری، حقوقی و قضایی» و در ۲۶ بند تصویب و ابلاغ شد. یکی از نکات قابل تامل در این سیاست ها، قرارگرفتن موضوع سلامت در سرفصل «امور زیربنایی» است؛ یعنی سیاست دوازدهم برنامه به عنوان «ارتقای نظام سلامت براساس سیاست‌های کلی سلامت».
چشم انداز سیاست های کلی سلامت چیست؟
این که در سیاست‌های کلی برنامه هفتم توسعه، به سیاست‌های کلی سلامت اشاره شده، نشان می دهد که آنچه در گذشته تدوین و ابلاغ شده، مورد تاکید قرار دارد و باید اقدامات به گونهای باشد که اهداف تعیین شده از قبل محقق شود. سیاست‌های کلی سلامت 18 فروردین 1393 توسط رهبر معظم انقلاب ابلاغ شد و شامل اهداف و چشم اندازی است که طبق آن، ایران اسلامی باید به «قطب پزشکی منطقه آسیای جنوب غربی و جهان اسلام» تبدیل شود. مواردی که در ادامه میآید نیز برخی دیگر از هدفگذاریهای سیاست‌های کلی سلامت است که با سرفصل «امور زیربنایی» برنامه هفتم، ارتباط مستقیم دارد:
* افزایش و بهبود کیفیت و ایمنی خدمات و مراقبت‌های جامع و یکپارچه سلامت با محوریت عدالت
* ایجاد و تقویت زیرساخت‌های مورد نیاز برای تولید فراورده‌ها و مواد اولیه دارویی، واکسن، محصولات زیستی و ملزومات و تجهیزات پزشکی دارای کیفیت و استاندارد بین‌المللی
* ارتقای شاخص‌های سلامت برای دستیابی به جایگاه اول در منطقه آسیای جنوب غربی
* افزایش سهم سلامت، متناسب با ارتقای کیفیت در ارائه خدمات بهداشتی و درمانی، از تولید ناخالص داخلی و بودجه عمومی دولت به نحوی که بالاتر از میانگین کشورهای منطقه باشد و اهداف سند چشم‌انداز تحقق یابد.
* تحول راهبردی پژوهش علوم پزشکی با رویکرد نظام نوآوری و برنامه ریزی برای دستیابی به مرجعیت علمی در علوم، فنون و ارائه خدمات پزشکی و تبدیل ایران به قطب پزشکی منطقه آسیای جنوب غربی و جهان اسلام
* و ...
وضعیت فعلی ما
اما برای اینکه بخواهیم به چشم‌انداز تعیین شده و تبدیل شدن به قطب پزشکی منطقه برسیم، باید حتما اشراف کاملی به وضعیت فعلیمان داشته باشیم و مهمتر از آن، ضعفها و کاستیهایمان را با چشم باز ببینیم. در این که طی سالهای اخیر، به همت جامعه پزشکی، شاخص‌های سلامت در کشور ارتقای چشمگیری داشته و به عنوان مهمترین مصداق، در بحرانی جهانی به نام «کرونا» نیز توانستهایم عملکرد نسبتا خوبی داشته باشیم تردیدی نیست؛ اما نیازها و کاستیهایمان هم قابل چشمپوشی نیست:
* تعداد پزشکان متخصص در کشور به نسبت جمعیت، یکششم استاندارد جهانی است.
* به حدود 100 هزار پرستار نیاز داریم تا به سرانه استاندارد برسیم.
* سرانه تخت هم در کشور ما 1.9 تخت به ازای هر هزار نفر جمعیت است که قرار است به 2.5 تخت برسد؛ در حالی که در کشورهایی مانند ژاپن، روسیه، آلمان و ترکمنستان 13.4، 8.4، 8.2 و 7.4 است.
بحران مهاجرت پزشکان و پرستاران
در این بین اتفاق تلخ دیگری هم درحال رخ دادن است و آن، افزایش تمایل پزشکان و پرستاران برای مهاجرت به دیگر کشورهاست. این تحلیل آماری را پژوهشکده سیاستگذاری دانشگاه صنعتی شریف هم در گزارشی که با همکاری «رصدخانه مهاجرت ایران» تهیه کرده، آورده است که: تمایل به مهاجرت (به‌صورت بسیار زیاد) در میان «پزشکان و پرستاران» و «اساتید و محققان» از سایر گروه‌ها بالاتر است. نکته مهم اینکه در بین پزشکان و پرستارانی که میل به مهاجرت داشتهاند، فقط 3 درصدشان تمایل به بازگشت داشتهاند.
هم امور زیربنایی، هم منابع انسانی
این گزارهها نشان میدهد که اگر میخواهیم قطب پزشکی منطقه باشیم، هم باید زیرساختها و امور زیربنایی حوزه سلامت را ارتقا دهیم و هم منابع انسانیمان را حفظ کنیم و به تعداد آنها بیفزاییم. هم سیاست‌های کلی برنامه هفتم توسعه، هم سیاست‌های کلی سلامت و هم قوانین و آییننامههایی مانند «آییننامه حمایت از تولید دانش بنیان و اشتغال آفرین در حوزه سلامت» که همین امسال تصویب و ابلاغ شده، ساز و کار و چارچوب رسیدن به هدفها را مشخص کرده و باید دید در اجرا چه سرنوشتی خواهد داشت.
چالش های سلامت در برنامه های اول
تا ششم
نکته مهم دیگر، نگاهی به گذشته و مرور تجربه اجرای برنامههای اول تا ششم توسعه، در حوزه سلامت است. آنطور که مرکز پژوهشهای مجلس در مرداد 1401 گزارش داده، «یکی از مشکلات برنامههای توسعه، تعدد قوانین حوزه سلامت بود که موجب مشکلات بسیاری برای دستگاه اجرایی و دستگاه‌های ناظر شده است». این هم فهرستی از چالشهای احصا شده: مشکلات ساختاری احکام سلامت در برنامه های توسعه، رویایی و ایدهآلگرا بودن برخی احکام، درنظر نگرفتن شاخص‌های کمّی و کیفی در یک برنامه 5 ساله، فراهم نبودن زیرساخت‌های لازم جهت اجرای احکام، نبود ارتباط منسجم بین بخشی در دستگاه‌های مجری احکام در موارد چند متولی، نبود اولویت بندی گروههای هدف در برخی احکام، فقدان ضمانت اجرایی قوانین، پرداختن قوانین برنامه به مسائل ریشهای نظام سلامت، مشخص نبودن اولویتهای هر استان و منطقه جغرافیایی، همراستا نبودن برنامه ها، فقدان ثبات مدیریتی، فقدان زیرساخت مناسب و ... .
ماموریت دشوار سازمان برنامه
حالا که با دستور رئیس جمهور، سازمان برنامه و بودجه مامور تدوین برنامه هفتم توسعه مطابق با سیاست های کلی ابلاغی شده و قرار است با همکاری همه دستگاه‌های اجرایی و استفاده از دیدگاه‌های کارشناسی صاحب‌نظران و مراکز پژوهشی، این ماموریت را انجام دهد، حتما باید کاستیها و ضعفهای گذشته در حوزه برنامههایی مانند سلامت را مدنظر داشته باشد تا بتواند با رفع آنها، مسیر را برای تحقق سیاست‌های کلی سلامت و تبدیل کشورمان به «قطب پزشکی منطقه آسیای جنوب غربی و جهان اسلام» هموار سازد.
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
پس از انتشار تصاویر ماهواره ای از میزان خسارت ها به پایگاه نواتیم، دیروز نیز تصاویر ماهواره‌ای پایگاه رامون ارتش صهیونیستی منتشر شد که نشان می دهد علاوه بر آشیانه ها، مراکز تجهیزات نظامی نیز توسط موشک های بالستیک ایران هدف قرار گرفته است (خراسان) امیر واحدی: این‌بار با بمب‌افکن su ۲۴ پاسخ ویرانگر می‌دهیم / سردار حاجی‌زاده: صد در صد می‌زنیم (جوان) جنگ رسانه‌ای در فضای موشکی (کيهان) پیام صریح ایران به جنگ‌طلبان صهیونیست (تجارت)
سایر اخبار این روزنامه
شاهکار کشتی ناب ایرانی در بلگراد
راه و رسم پهلوانی
جوابیه آموزش و پرورش به گزارش «سرانه فضای آموزشی»
«عقاب های کیمیکالی» در بند پلیس!
ماجرای مهسا و آن چه باید دید
زنگ خطر نرخ سود بین بانکی
ایران؛عضو دایم شانگهای
اربعین، بشارت پیشرفت اسلام خواهی است
شهریار؛ نماینده شایسته شاعران معاصر ادب فارسی
واکنش ها به فوت غم انگیز «مهسا امینی»
امید «سلامت» به برنامه هفتم
۱۲ ویژگی بارز افراد سالم از لحاظ روانی
کم و کیف اسکان زائران رضوی
