عضويت در پيمان شانگهاي و تهديد تحريم‌ها

سازمان همكاري شانگهاي از دل «شانگهاي 5» بيرون آمد كه شامل گفت‌وگوهايي ميان كشورهاي چين، روسيه، قزاقستان، قرقيزستان و تاجيكستان در سال‌هاي 97-1996 بود. پس از پيوستن ازبكستان در سال 2001 به اين پيمان، سازمان همكاري شانگهاي با هدف همكاري‌هاي امنيتي، اقتصادي و فرهنگي شكل گرفت؛ در حالي كه تاكيدش همواره بر جلوگيري از «سه شرّ» تروريسم، جدايي‌طلبي و افراطي‌گري بوده است. در حال حاضر اعضاي اصلي اين سازمان عبارتند از: چين، روسيه، هند، پاكستان، تاجيكستان، ازبكستان، قزاقستان، قرقيزستان، ايران، افغانستان، بلاروس و مغولستان نيز عضو ناظر سازمان هستند. در اين ميان علي‌رغم تلاش ايران براي حل اختلاف با غرب در چارچوب برجام و توافق هسته‌اي بار ديگر نگرش بدبينانه به غرب تقويت شده و ايران را بيشتر به سمت شرق سوق داده است. عضويت كامل ايران در سازمان همكاري شانگهاي تنها چند ماه پس از امضاي قرارداد راهبردي 25 ساله با چين نشانگر تمايل و تلاش ايران در سياست نگاه به شرق است. اخيرا محسن پاك‌آيين، سفير اسبق ايران در ازبكستان در گفت‌وگويي اعلام كرده كه يكي از اقدامات سازمان شانگهاي اين است كه سيستمي به منظور مبادلات بانكي با پول‌هاي ملي كشور‌هاي عضو ايجاد كند. ضمن آنكه امروز هم ما بخشي از مبادلات‌مان با روسيه به صورت روبل ريال است. اگر اين اتفاق بيفتد و تمام كشور‌هاي عضو شانگهاي به اين جمع‌بندي برسند و اين را اجرا كنند كه پول‌هاي ملي مورد استفاده قرار بگيرد قطعا قدم بزرگي برداشته شده براي كاهش وابستگي اين كشور‌ها به دلار؛ البته دوجانبه هم مي‌توانيم اين كار را بكنيم.عباس آرگون، عضو هيات نمايندگان اتاق بازرگاني تهران در اين باره معتقد است؛ در صورتي كه تحريم‌ها باقي بمانند شايد ايران نتواند از همه ظرفيت‌هاي پيش آمده در پيمان شانگهاي آن‌گونه كه بايد و شايد استفاده كند.
امنيت اقتصادي بيشتر
 با حضور در پيمان‌هاي بين‌المللي
اين فعال حوزه تجارت تجاري در پاسخ به اين پرسش كه آيا با وجود تحريم‌ها و عدم تبادلات مالي و بانكي با دنيا مي‌توان به همكاري‌هاي اقتصادي در پيمان شانگهاي اميدي داشت؟ به «اعتماد» گفت: حضور در پيمان‌هاي منطقه‌اي و بين‌المللي بسيار ارزنده هستند و هر چه ارتباطات ما با كشورهاي دنيا بيشتر باشد و حضور پررنگ‌تري داشته باشيم براي ايران بسيار موثر است و مي‌توان از ظرفيت ساير كشورها براي تامين كالاها و مواد اوليه بهره برد. هر چه تعاملات بيشتري با دنيا داشته باشيم اين امر مي‌تواند امنيت بيشتري را در حوزه اقتصادي براي كشور به دنبال آورد.


اين كارشناس حوزه تجارت خارجي تصريح كرد: بايد بتوانيم از حداكثر فرصت‌هاي تجاري كشورهايي كه عضو پيمان شانگهاي هستند بهره ببريم. اما اين مسائل زماني تاثيرگذار است كه ما شاهد از بين رفتن تحريم‌ها باشيم و به نوعي زنجيره‌ها به هم متصل باشند.
ادامه تحريم‌ها به زيان چنين پيمان‌هايي است
آرگون با اشاره به ادامه تحريم‌هاي كشور خاطرنشان كرد: در صورتي كه اين تحريم‌ها باقي بمانند شايد ايران نتواند از همه ظرفيت‌هاي پيش آمده آن‌گونه كه بايد و شايد استفاده كند، اين در حالي است كه با از بين رفتن تحريم‌ها مي‌توان از اين فرصت‌ها استفاده كرد.اين كارشناس حوزه تجارت تصريح كرد: پيمان شانگهاي مي‌تواند راهي براي توسعه صادرات كالاهاي غيرنفتي كشور باشد، ضمن آنكه به ايران اين اجازه را خواهد داد تا از دانش و فناوري‌هاي روز دنيا بهره ببرد و تعاملات بيشتري با كشورهاي ديگر داشته باشد.آرگون در پاسخ به اين پرسش كه آيا مي‌توان در تبادلات مالي به جاي دلار از ارزهاي رايج ساير كشورهاي عضو در اين پيمان استفاده كرد؟ نيز گفت: بله اين امر شدني است اما بايد ديد چه ميزان از اين پيشنهاد استقبال مي‌شود و چه ميزان با آن كشور تبادلات تجاري وجود دارد و تراز تجاري در آن كشور به چه صورت است؟ آيا اين تراز مثبت است يا منفي؟ پس از آن تصميم درست را گرفت.
بيش از 60 درصد تجارت دنيا
 به دلار وابسته است
نايب‌رييس كميسيون بازار پول و سرمايه اتاق بازرگاني تهران تصريح كرد: در صورتي كه اختيارات كشورها براي استفاده از ارزهاي رايج ميان كشورها زياد باشد، مي‌توان به اين موضوع اميد داشت اما باتوجه به وابستگي اغلب كشورها در تجارت جهاني به دلار و اينكه بيش از 60درصد تجارت‌ها در دنيا به دلار وابسته است امريكا از اين موضوع به عنوان يك حربه سياسي براي فشار بر كشورها استفاده مي‌كند كه عمدتا اين فشارها ظالمانه هستند. اين عضو اتاق بازرگاني تهران با اشاره به بهره‌گيري از ابزارهاي مختلف مالي در مراودات تجاري تصريح كرد: در صورتي كه بتوان از چنين ابزارهاي مالي استفاده كرد براي كشور مفيد است، اما ضرورت دارد تا همه اين ابزارها در يك زنجيره قرار گيرند. البته با حذف تحريم‌هاي امريكا مسلما فرصت‌هاي بهتري براي كشور فراهم خواهد شد. آرگون ادامه داد: هر چه ايران بتواند در پيمان‌هاي بين‌المللي نقش بيشتري داشته باشد اين موضوع مي‌تواند به اقتصاد كشور كمك كند و از آسيب‌هاي اقتصادي جلوگيري خواهد كرد.
اگر ايران عضو سازمان تجارت جهاني بود 
به راحتي تحريم نمي‌شد
او تصريح كرد: وصل شدن به اقتصاد جهاني بسيار موثر است. اگر ايران عضو سازمان تجارت جهاني بود به راحتي تحريم نمي‌شديم و هر چه ما بتوانيم منافع كشورهاي ديگر را در كشور خودمان درگير كنيم قطعا استفاده از سرمايه‌هاي آنها راحت‌تر بوده و كشور هم كمتر تهديد به تحريم خواهد شد.اين عضو هيات نمايندگان اتاق بازرگاني تهران خاطرنشان كرد: هر زمان كه كشوري به صورت جزيره‌اي اقدام به كاري كرده به نتايج مطلوبي دست پيدا نكرده است و به راحتي هم از اقتصاد جهاني كنار گذاشته شده. هر چه كشور ما با اقتصاد جهاني پيوند بيشتري داشته باشد اين موضوع به نفع كشور است.
براي گسترش ارتباطات بين‌المللي 
ملزم به پذيرش FATF هستيم
آرگون در مورد عدم تصويب FATF و تاثير آن بر عضويت در چنين پيمان‌هاي منطقه‌اي و بين‌المللي نيز گفت: براي تعاملات در قاعده جهاني بايد از استانداردها و قوانين بين‌المللي پيروي كرد و آنها را پذيرفت، چراكه در بحث نقل و انتقالات ارزي و ارتباطات با كارگزاري‌ها در دنيا چاره‌اي جز تصويب FATF نيست. در شرايطي كه ايران همچنان در شرايط تحريمي به‌سر مي‌برد موضوع FATF هم چندان كاربردي نيست اما در صورت لغو تحريم‌ها و گسترش ارتباطات بين‌المللي با بانك‌هاي دنيا ملزم به پذيرش استانداردهاي FATF هستيم، در غير اين صورت نمي‌توان مشكلات را حل كرد. او افزود: هر چه بتوانيم موضوعات اقتصادي كشور را با استانداردهاي جهاني انطباق بيشتري دهيم و از حالت جزيره‌اي خارج شويم، بهتر مي‌توانيم راه توسعه را در پيش بگيريم.