روزنامه ابتکار
1401/06/30
لزوم رواج و رونق اندیشه ورزی
محمدعلی نویدی.- کانون تفکر و اندیشه ورزی محل و مجالی است برای تجمیع و تمرکز اندیشه‌ها و اندیشیدن‌ها و خردورزی‌ها و خردمندان. به تعبیر دیگر، مغزها و ذهن‌ها و عقل‌ها، دو حالت دارند: ۱- حالت انفراد و انحصار، و ۲- حالت اجتماع و ارتباط. وضعیت اول، وضعیت پراکندگی و تشتت فکرها و فعل ها یا تنهایی آنها ست. یعنی هر شخصی برای خود فکر می کند و عمل می نماید و وارد فضای هم اندیشی و هم کنشی نمی‌شود و در وضعیت دوم، گویی، آدمی به آگاهی و خودآگاهی می رسد و از تجربه جامعه خود و جهان هم بهره می گیرد و شکل دهی خرد‌جمعی و انباشت عقل‌ها و یاریگری اندیشه‌ها را در جهت بهبود زندگی و بالندگی انسان تلقی می‌کند و بدان سوی میل می نماید. این پرسش بسیار مهم است که، چگونه می‌توان از پریشانی و پراکندگی اندیشه‌ها و اندیشمندان جلوگیری کرد؟ چگونه می توان مغزها و نخبه‌ها را فراری نداد؟ چگونه می‌توان با خرد‌جمعی، مشکلات و مسائل و معضلات جامعه را مدیریت کرد؟ کانون تفکر و اندیشه ورزی، یک راهکار کاربردی و اثربخش برای پاسخ به آن سوالات بنیادین می باشد. بدین سان، مراکز اندیشه ورزی، می توانند میدان‌ها و معدن های تجمیع نیروهای اصلاح‌گر و تغییر دهنده باشند. مثل، نقش لیزها. بنابراین، اگر با دقت و قرار و آرامش و صبوری، به این پرسش‌ها بیندیشیم و از عجله مندی و هیجانات بی منطق پرهیز کنیم یا قدری بکاهیم، از پراکندگی و هدر رفت نیروها، جلوگیری خواهیم کرد و به جمع اندیشی و دیالوگ و مشارکت جمعی، ارزش و اهمیت خواهیم داد. لحظه‌ای درنگ کنیم! مثلاً اگر در یک خانواده هر عضوی تک فکری کند و راه خود برود و اصول و موفقیت جمعی برای خانواده نداشته باشد، بطور طبیعی آن خانواده دچار آشفتگی و نابسامانی می شود. کانون تفکر، محل آرامش و تعادل و هماهنگی و تضارب و تعامل آراء و نظرات است.انسان و انسانیت و زندگی و حقیقت آدمی اصل و اصیل می باشد. این موضوع با استدلال و برهان و شواهد عینی و واقعی مبرهن و معلوم است. بنابراین کانون‌های تفکر، صرفاً، محل حرف و بحث و مجادله و مبالغه در مورد امور آمرانه نیست؛ بلکه، جان و هستی انسان و زندگی در میان است. اندیشه بخاطر خود اندیشه، معقول و موثر نیست و ره به جایی نمی‌برد. تفکر و اندیشه به خاطر انسان و زندگی مهم و حیاتی هستند. اندیشه و زندگی در هم تنیده و درگیر هستند. اندیشه برای زندگی بهتر است و زندگی مجال اندیشیدن والاتر. (کتاب دو جلدی، اندیشه و زندگی) از این روی، کاهش رنج و درد و یاس و نومیدی و امکان تغییر و تحول در زندگی از خصوصیات بارز کانون های تفکر و اندیشه ورزی است.
بیداری و روشنگری از خصایص ممتاز دیگر کانون های اندیشه ورزی است. انسان در غفلت و ناآگاهی، همیشه در تلخی و تحقیر زندگی می کند. اینجا محل درنگ و تامل است، چرا که، بین تلخی و رنج آگاهانه و عاقلانه با تلخی و تحقیر ناآگاهانه و نااندیشه‌ورزانه، امر نیندیشیده، فرق و فاصله عمیقی وجود دارد. فرق امر اندیشیده و امر نیندیشیده، مثل کور و بینایی است. جامعه و جماعت دگم و جاهل و متعصب، هرگز زحمت و سختی اندیشیدن و آگاهیدن را بخود نمی دهند، به همین دلیل هرگز لذت فهمیدن و دانایی و آگاهی را نمی چشند و پیشرفت نمی کنند و در اولیات زندگی گرفتار می‌شوند. یادمان باشد! اشتیاق و شوق به دانستن و ژرف فهمیدن و کوشیدن، شرط فلسفیدن و فهمیدن و اثرگذار و اثربخش بودن است. براستی، کانون تفکر و اندیشه با این ویژگی انسان چه نسبتی دارد. کانون اندیشه ورزی، می تواند محل جوشش و زایش و رویش اندیشه‌های نو و راه گشا و راهبر باشد.
کانون تفکر، مجال تمرین انعطاف و بردباری و حلم است. میدانیم علم با حلم تکمیل میشود و اثر می گذارد. زیرا، کانون تفکر، مرکز اندیشه‌ها و اندیشیدن‌های مختلف و متفاوت است. نگارنده بارها و بارها در جلسات نظریه پردازی و اندیشه ورزی شاهد غلیان و عدم کنترل خشم و غضب افراد صاحب نظر و علم بودم، علم بی حلم ناقص است. لزوم رونق و رواج مراکز اندیشه ورزی، از همین نکات دقیق و ظریف نشات می‌گیرد. جامعه آمرانه، در تعصب و تصلب می سوزد و عمرها تلف می کند و جامعه اندیشه ورز، می‌آگاهد و می‌بالاند و رشد و توسعه می‌هد. دقت لازم است.
غالب مردم از تقویت مغز و ذهن و اندیشه استقبال می کنند و به شناخت ریشه‌ها، در اصل، علاقه مند هستند، اما از نقش و اثر کانون‌های تفکر و نشست‌های اندیشه ورزی، غافل‌اند و به همین خاطر، با باشگاه‌های ورزشی بیشتر از مراکز اندیشگی آگاه هستند. به نظر می‌رسد، مدیران فرهنگی و فکری مسئولیت سنگین تری دارند و خردمندان نیز رسالت ویژه دارند تا میل مردم را متعادل سازند تا از تفکر و اندیشه و اثربخشی غفلت نکنند. راه رهایی از تحجر و فریب و نیرنگ و کجی، اعتبار و اعتنای به عقل پروری و اندیشه‌ورزی است. ذهن ها در فضای باز و انسانی پرواز می‌کنند و بال و پر می‌گشایند و اثرهای اصیل تولید می‌کنند.
در فضای بسته و قفل شده، اندیشه ها و مغزها، می میرند و حتی عشق و مهربانی هم تباه می شود. جهان ما، جهان جدید و متفاوت با جهان قدیم و مولفه های آن است، امر جدید، نگاه جدید و پرسش جدید و پاسخ نو لازم دارد.
سایر اخبار این روزنامه
« ابتکار» دلایل ریزش پی‌درپی شاخص بورس در هفته‌های اخیر را بررسی کرد
بورس، رهاشده در سرازیری سقوط
با حکم رهبر معظم انقلاب اسلامی منصوب شدند
اعضای دوره جدید مجمع تشخیص مصلحت نظام
امیرحمزه زینالی
امر به معروف قانونگذار کیفری
« ابتکار» همزمان با سفر رئیسی جمهوری به آمریکا بررسی می کند
نسخه نجات برجام در نیویورک
با حکم رهبر معظم انقلاب اسلامی منصوب شدند
اعضای دوره جدید مجمع تشخیص مصلحت نظام
ناکارآمدی در مدیریت افکار عمومی، پیامد تکیه بر فضای مجازی!
مدیرکل نظارت بر خدمات ارتباطی خبر داد
نظارت بر میزان حجم مصرفی بسته‌های اینترنت
لزوم رواج و رونق اندیشه ورزی
