حرف‌های جامعه منتقد را بشنویم

آرمان امروز/گروه سياسي: بعد از ناآرامي‌هاي هفته‌هاي اخير شاهد ريشه‌يابي اين مطالبه‌گري‌ها هستيم و هر کسي بنا به ديگاه خودش اين پديده را بررسي مي‌کند ولي تاکنون آنچنان که بايد به پيامده‌هاي اين اعتراضات توجهي نشده و براي برون رفت از وضعيت کنوني راه‌حلي مطرح نشده است. نسلي که در قالب اعتراضات و مطالبه‌گري‌هاي مدني در خيابان‌ها حضور داشتند عمدتا نسل جوان و دهه هشتادي‌ها هستند که مي‌خواهند جامعه و فضاي زندگي خودشان را به شکل بسازند که هم به پيشرفت جامعه کمک کنند و هم با رساندن صداي اعتراضشان فضاي انتقادي کشور را باز کنند. در اين مورد که اعتراضات هفته‌هاي اخير چه پيامدهاي را براي جامعه به‌همراه خواهد داشت با دو فعال سياسي اصلاح‌طلب با اصولگرا گفت‌وگويي انجام داده‌ايم که در ادامه مي‌خوانيد. فاضل ميبدي از چهره‌هاي اصلاح‌طلب معتقد است پيامدهاي اين اعتراضات مي‌تواند ابعاد گسترده‌اي را در بر بگيرد و باعث شود تا نسلي که حالا براي اعتراض به خيابان آمده‌اند از چهارچوب‌هاي قانوني عبور کنند. همچنين در سوي ديگر آشتياني هم ضعف مديريت مسئولان را عامل شکل‌گيري اين اعتراضات مي‌داند که اگر اين بحران بر طرف نشود در آينده با انباشت مطالباتي روبه‌رو خواهيم بود که نمي‌توان به همه آنها رسيدگي کرد.
وعدههاي شکست خورده، جوانان را سرخورده کرده است
«محمدتقي فاضل ميبدي»، عضو مجمع محققين و مدرسين حوزه علميه قم در پاسخ به اين سوال که اعتراضات اخير چه پيامدهايي مي‌تواند در آينده براي فضاي سياسي و اجتماعي کشور به وجود بياورد، به خبرنگار آرمان امروز مي‌گويد: «امروز نسل جوان خواسته‌هاي نظري و علمي متفاوتي دارند که بايد آنها را در ساختارهاي مذهبي، سياسي، اقتصادي و ... بررسي کنيم و به‌سوال‌هايي که اين جوانان از فضاي حاکم به جامعه دارند پاسخ دهيم. اين پاسخ‌ها بايد به گونه‌اي باشد که آنها را قانع کند نه اين تنها با وعده و وعيد بخواهيم آنها را با عمليات پليسي به خانه بفرستيم و در واکنش به سوالاتشان خنثي عمل کنيم و پليس را به جاي متفکران دانشگاهي و مذهبي وارد ميدان کنيم. بايد به‌جاي اينکه شاهد ابراز عقيده و تاکيد مسئولاني که تريبون در اختيار دارند باشيم به‌طرف روبه‌رو ‌هم اجازه صحبت و ابراز عقيده بدهند. توجه داشته باشيد که اين تک‌روي در پرداختن به مسائل مذهبي، سياسي، اقتصادي، اخلاقي و ... فضايي را ساخته است که جوانان مي‌گويند حاکميت در برابر نسل جديد قرار گرفته است و نه تنها صدايشان را نمي‌شنوند بلکه مي‌خواهند نظر خودشان را به جامعه تحميل کنند. در روزهاي اخير و بعد از شروع ناآرامي‌ها همواره کارشناسان و مسئولان در مورد دلايل و ريشه‌هاي اين اعتراضات صحبت کرده‌اند در صورتي که بايد به پيامده‌هاي آن توجه داشته باشيم.»
او در همين مورد و با تاکيد بر رسيدگي به مطالبات دهه هشتادي‌ها ادامه مي‌دهد: «ما حالا با نسلي روبه‌رو هستيم که تنها از حاکميت وعده‌هاي شکست‌خورده شنيده‌ است. دهه هشتادي‌ها با وعده «مسکن جوانان»، «تسهيلات ازدواج»، «ايجاد اشتغال»، «تورم»، «مذاکرات برجامي» و ... روبه‌رو هستند که بايد همه آنها را شکست خورده و رنگ باخته بدانيم. البته بايد به وعده‌هايي که در مورد «عدالت عمومي»، «آزادي»، «مبارزه با فساد» و ... هم اشاره کنيم که باعث سرخوردگي جامعه شده است. آنچنان که مشخص است نسل جديد به اين موضوعات بسيار حساس هستند ولي در مقابل مي‌بينيم که پاسخي به آنها داده نشده است. به‌همين دليل مي‌بينيم که در سال‌هاي اخير نوع اعتراض‌ها خشن‌تر و البته غيرقابل پيش‌بيني‌تر شده است. حاکميت هنوز وقت آن را دارد که از متفکران اسلامي-دانشگاهي و حتي آنهايي که به‌نوعي منتقد شرايط کنوني محسوب مي‌شود استفاده کند و اجازه ابراز عقيده را به آنها بدهند و حتي از خود جوانان و دانشجويان بخواهند که نظراتشان را بدون سانسور و چهارچوب‌هاي سختگيرانه مطرح کنند. اينکه مي‌گويند عوامل آمريکايي، اسرائيلي و ... اعتراضات را منحرف کرده‌اند به نظر نظام را زير سوال مي‌برد که چرا نتوانسته‌اند امنيت داخلي را حفظ کنند. به اين موضوع هم بايد اشاره کنيم که اعتراضات اخير به‌نوعي به رسميت شناخته شده است و مي‌بينيم که رئيس جمهور هم به اين موضوع واکنش مناسبي نشان داده است ولي همانطور که عرض کردم بايد فضاي بين دو طرف که در مسير باريکي حرکت مي‌کنند و بعضا برخوردهاي خشني به همراه دارد بايد دوطرفه باشد.»


عضو مجمع محققين و مدرسين حوزه علميه قم با تاکيد بر اينکه نبايد به جامعه منتقد بدبين بود اضافه مي‌کند: «مسئولان ما بايد قبل از هرچيزي عينک بدبيني را بردارند و با واقعيت‌هاي جامعه روبه‌رو شوند. اين مسيري که در پيش گرفته‌ايم پيش‌بيني آينده را با چالش مواجه خواهد کرد. در انتخابات رياست جمهوري گذشته مشاهده کرديم که آراي باطله قابل توجه بود. تک‌نظري‌هاي نهادها فضاي بين مردم و حاکميت را وارد فاز لجبازي کرده است و احتمال آن وجود دارد نسل جوان که نتوانسته‌اند از ما پاسخي دريافت کنند به انتخابات اهميتي نمي‌دهد. اين پيام مي‌تواند ابعاد چالش‌ آفريني را به وجود بياورد. اگر روند کنوني ادامه داشته باشد بي‌شک با نسل «عصباني‌تر»، «خشن‌تر»، «معترض‌تر» و «عبور کرده از چهارچوب‌هاي اسلامي-ايراني» روبه‌رو خواهيم بود.»
بيتدبيري مديران  پيامدهاي پرچالشي به همراه دارد
«اميررضا واعظي آشتياني»، سياستمدار اصول‌گرا در پاسخ به اين سوال که اعتراضات اخير چه پيامدهايي مي‌تواند در آينده براي فضاي سياسي و اجتماعي کشور به وجود بياورد، به خبرنگار «آرمان امروز» مي‌گويد: «همانطور که مقام معظم رهبري به همه دولت‌ها سفارش مي‌کنند که بايد مطالبات مردم را جدي گرفت و هنگامي که هيات دولت مي‌خواهد وعده‌اي بدهند ابتدا به موقعيت و توانايي که در اختيار دارند توجه کنند. بخشي از اعتراضات اخير مربوط به‌همين وعده‌هايي است که محقق نشده و در اين مورد بايد بگوييم که اگر به اين مطالبات رسيدگي نشود همين روند ادامه خواهد داشت و شاهد تجميع مطالبات عقب مانده خواهيم بود و با اعتراضات بيشتر روبه‌رو خواهيم شد. اگر فردي مي‌خواهد نماينده مجلس، شوراي شهر و حتي رييس جمهور شود ابتدا بايد با اتکا بر ساختارهاي رايج وعده بدهند تا محقق شوند. يکي از ريشه‌هاي اعتراضات اخير همين مورد است که مديريت ضعيف و گاهي بي‌تدبير مسئولان باعث‌ش شده است. اگر همين نگاه را پي بگيريم مشاهده خواهيم کرد که مشکلات عميق‌تر و پر هزينه‌تر خواهد بود. در بين معترضان چهره‌هاي جوان و عمدتا دهه هشتادي‌هايي را مشاهده مي‌کنيم که با انباشت مطالبات‌شان به‌دنبال راه‌حل مي‌گردند. بايد صدايشان شنيده شود تا بتوان آنها را در چهارچوب قانون برطرف کنيم.»
اين فعال سياسي در همين مورد ادامه مي‌دهد: «در سال‌هاي اخير مشاهده مي‌کنيم که مطالبه‌گري در چهارچوب قانون اساسي نتيجه بخش بوده است. مانند اعتراضات و مطالبه‌گري معلمان و البته بازنشستگان که در نهايت توانستند به آنچه مي‌خواستند برسند. اين نشان دهنده آن است که اگر مطالبات در مسير درستي حرکت کند نه‌تنها کسي را زير سوال نمي‌برد بلکه به‌نوعي مي‌تواند به مسئولان کمک هم بکند تا در ادامه مديريت آسان‌تر و کم تنش‌تري را داشته باشند. ما در ابتدا براي رسيدن به نتيجه مطلوب بهانه به دست رسانه‌هاي خارجي ندهيم تا هرچه خودشان مي‌خواهند بگويند و کشور را وارد بحران کنند. البته بايد به اين موضوع هم تاکيد کنيم که بخشي از همين معترضان که به خيابان آمده بودند هم ديگر اعتمادي به اين رسانه‌هاي خارجي ندارند. بايد فضايي ايجاد شود که بتوانيم حرف‌ها را بشنويم و به انتقادات احترام بگذاريم. اگر مي‌خواهيم از پيامد‌هاي چالش برانگيز، عدم توجه به مطالبات جامعه پيشگيري کنيم بايد ابتدا مسئولان با درايت و با برنامه و البته پاکدست را معرفي کنيم که بتوانند با شنيدن صداي مردم در کنار جامعه حضور داشته باشند و مشکلات و چالش‌ها را بدون بهانه تراشي براي دشمنان خارجي برطرف کنند. ما با مديراني روبه‌رو هستيم که اول مي‌آيند براي جامعه و کشور هزينه‌تراشي مي‌کنند و بعد از اينکه با اعتراض مردم روبه‌رو مي‌شوند به فکر حل چالش‌ها مي‌افتند.»