لایی کشی تزارها در تفاهم نامه خودرویی با ایران

آرمان امروز: امضاي تفاهم نامه 700 ميليون يوريي در حاشيه نمايشگاه اتومبيليتي2022 روسيه آن هم در شرايطي که تمامي شرکت هاي خودروسازي بزرگ دنيا در پي تحريم هاي روسيه از اين کشور خارج شده بودند اين شائبه را تقويت کرد، صنايع خودرويي ايران مي توانند با يکه تازي در بازار روسيه پس از سال ها طعم سود را بچشند و در کنار اين موضوع با شکل گيري پلتفرم هاي مشترک خودروسازي بي تنوع ايران نيز از بحران خارج خواهد شد . اما با گذشته چند ماه از اين تفاهم نامه شاهد تغييرات عمده در صنعت خودروسازي روسيه هستيم به گونه ايکه شرکت هاي قطعه سازي ترک که در طول چند دهه به قطب توليد قطعه سازي در جهان مبدل شده اند به همراه شرکت هاي خودروسازي چين که با تبديل آزمون و خطاهاي خود در بازار ايران هم اکنون حرفي براي گفتن در بازار جهاني دارند پاي خود را در صنعت خودروسازي روسيه سفت کرده اند البته اين پايان ماجرا نبوده و خبرها از رويکرد روس ها براي خريد خودروهاي دست دوم ژاپني حکايت دارد موضوعي که نشان مي دهد بازهم روسها به تفاهم نامه هاي خود پايبند نبوده و به راحتي ايران را دور زده اند . اگرچه که به نظر مي رسد مديران خودرويي کشور همچنان توهمات خود را براي حضور در بازار روسيه دنبال مي کنن اما به اعتقاد فعالان اين حوزه در شرايطي که صنعت خودروي کشور در رديف نخست تحريم ها قرار دارد ني توان انتظار داشت بتواند در بازار ديگر کشورها عرض اندامي داشته باشد
تفاهم نامه 700 ميليون يورويي
پس از جنگ روسيه و اوکراين تحريم هاي غرب عليه روسيه شدت گرفت و صنعت خودروسازي نيز در اولويت اين تحريم ها قرار گرفت به گونه ايکه اکثر شرکت هاي خودروسازي غربي بار خود را بسته و از روسيه خارج شدند. طبق آمارهاي رسمي در سال 2021، تعداد 16 خودروساز اروپايي نزديک به نيم‌ميليون دستگاه از کل فروش67/ 1ميليوني بازار روسيه را در اختيار داشتند و اين کشور را به هشتمين بازار بزرگ واردات خودرو در جهان از نظر حجم فروش تبديل کردند.
از سوي ديگر پيش از تحريم‌ها، روسيه يک‌پنجم (18‌درصد) از کل فروش جهاني رنو را به خود اختصاص داده بود. اين در حالي بود که پس از تحريم ها فروش خودرو در ماه مه در روسيه 84‌درصد کاهش يافت و توليد خودرو در داخل کشور هم تقريبا متوقف شده و بر اساس گزارش‌ها در ماه ژوئن گذشته تنها 3‌هزار دستگاه خودرو در روسيه توليد شده است. از سوي ديگر شرکت «اوتو واز» سازنده خودروي لادا، يعني تنها خودروساز روسي نيز همراه با تحريم‌ها توليد خود را متوقف کرد. زيرا قطعات موردنياز اين شرکت پيش‌تر از سوي شرکت رنو فرانسه تامين مي‌شد. به اين ترتيب پس از خروج رنو فرانسه از روسيه، اين شرکت روسي توليد را متوقف کرد.


به اين ترتيب همراه با محدوديت‌هاي توليدي خودرو در روسيه و همچنين تجربه چند ساله ايران در تحريم هاي خودرويي اين شائبه قوت گرفت که همکاري خودروي دو کشور مي تواند جان تازه اي براي صنعت خودرويي دو کشور باشد.بر اين اساس روسيه اقدام به برگزاري نمايشگاه «اتومبيليتي 2022» مسکو کرد. نمايشگاهي که با حضور گسترده قطعه‌سازان کشور و همچنين خودروسازان داخلي برگزار شد. در اين نمايشگاه توليد کنندگان چيني‌ها که پس از سال ها يکه تازي در بازار ايران موفق شده بودن ضعف هاي خود را از طريق آزمون  خطا مرتفع کنند به همراه قطعه سازان ترکيه نيز با دست پر پا به ميدان خودروسازي روسيه گذاشته بودند. اگر ترکيه با قطعه‌سازي در اين نمايشگاه عرض اندام مي‌کرد اما چيني‌ها توليد خودرو و قطعه را توامان در معرض ديد روس‌ها گذاشته بودند. با اين اوصاف همکاري نزديک روسيه با ايران باعث شد تا در اين نمايشگاه شاهد انعقاد تفاهم نامه 700 ميليون يوريي  در زمينه‌هاي استقرار خط توليد قطعات هاي‌تک خودرو، صادرات قطعات خودرو با روش متالورژي پودر و همچنين قرارداد همکاري شرکت مگاموتور سايپا با طرف‌هاي روسي باشيم. 
چيني ها و ترک ها جاي ايران را خودروي روسيه گرفتند
بعد از نمايشگاه خودرويي روسيه، همه چيز به ظاهر بر وفق مراد به نظر مي‌رسيد اين در شرايطي است که با اعلام ميزان بدهي خودروسازان به فعالان صنعت قطعه، به نوعي مشکلات داخلي بيشتر از همکاري با روسيه مورد توجه قرار گرفت.. طبق آخرين آمارهاي اعلام شده از سوي انجمن صنايع همگن نيرو محرکه ميزان مطالبات قطعه‌سازان از خودروسازها به 50هزارميليارد تومان رسيده که 20هزارميليارد تومان آن بدهي‌ معوق محسوب مي‌شود. پيش از اين يکي از اعضاي اين انجمن عنوان کرده بود که طي دو سال گذشته، يک جهش در ميزان مطالبات معوق و مطالبات کل قطعه‌سازان ايجاد شده است. همزمان اين انتقادات انتشار قرارداد ايران خودرو با روسيه اين ذهنيت را تقويت کرد چرا در شرايطي که خودروسازان داخلي از توان افزايش توليد برخوردارند اين افزايش را در بازار داخلي تزريق نمي کنند تا حداقل شاهد کاهش شکاف قيمتي در بازار باشيم . البته اين در حالي بود که روسها نيز همچون روال هميشگي خود تفاهم نامه با ايران را در آب نمک خوابانده بودند و اقدامي براي اجرا نمي کردند از سوي ديگر تريکه و چين که در نمايشگاه «اتومبيليتي 2022» حضور فعال و چشمگيري داشتند فضا را براي ورود به اين صنعت مقتضي دانستند.چين به‌رغم داشتن برندهاي ناشناخته براي بسياري از خريداران غربي، بيش از 200 خودروساز دارد که هر نوع خودروي قابل‌تصوري را توليد مي‌کنند و سهم آنها از بازار روسيه به‌سرعت در حال گسترش است، به طوري که جايگزين برندهاي اروپايي مي‌شوند. روسيه همچنين براي راه‌اندازي مجدد برند مسکوويچ در کارخانه آوتوواز به شرکت‌هاي چيني مراجعه کرده است.
با اين حال اما روسيه نگاهش تنها به چين نيست و براي تامين خودرو به ديگر کشورهاي آسيايي همچون ژاپن نيز نظر دارد. طبق برخي از آمارهاي رسمي فروش خودروهاي دست دوم تحت‌تاثير تحريم‌هاي غرب، در روسيه افزايش نسبي داشته و ژاپن بيش از سه چهارم واردات را درحوزه اين خودروها به خود اختصاص داده است. بانک مرکزي اين کشور در اواخر ماه گذشته اعلام کرد که تقاضا براي خودروهاي دست دوم آسيايي افزايش يافته است. داده‌هاي آژانس تحليلي روسي Autostat نشان مي‌دهد که واردات خودروهاي جديد در ماه اوت بسيار کمتر از سطح فوريه بود اما واردات خودروهاي دست دوم از 11‌هزار و 55 خودرو به 23‌هزار و 117 خودرو رسيده است. داده‌ها نشان مي‌دهد که 76‌درصد از خودروهاي دست دوم از ژاپن وارد شده و بلاروس با3/ 5‌درصد سهم در رتبه دوم قرار دارد. در آماري ديگر اينکه طبق داده‌ها از 10‌هزار و 257 خودروي جديد وارد شده در ماه اگوست 70‌درصد آن متعلق به چين است. در واقع آنچه از سياست هاي روسيه در قبال تفاهم نامه خودرويي با ايران مشهود است عدم پايبندي روس ها به تفاهم نامه هاي خود بوده و بازهم تزارها با بلاتکليف نگه داشتن ايران منافع خود را در ساير کشورها جستجو کرده اند.