سیف الرضا شهابی دوگانگی در جرایم حقوق بشری

جمال خاشقچی ستون‌نویس عربستانی الاصل روزنامه آمریکایی واشنگتن پست که تبعیت آمریکایی هم داشت و از ناراضیان و منتقدین حکومت سعودی در عربستان بود در روز دوم اکتبر سال ۲۰۱۸ به اتفاق نامزدش خانم خدیجه چنگیز برای دریافت مدارک مربوط به ازدواج خود به کنسولگری عربستان در استانبول رفت در حالیکه همسرش در بیرون کنسولگری توقف کرد خاشقچی وارد کنسولگری شد و بعد از ساعاتی بر نگشت و سبب نگرانی خانم خدیجه چنگیز شد.
خبر ورود بی‌بازگشت به کنسولگری از طریق همسرش منتشر شد بلا فاصله در تیتر اول اخبار رسانه های منطقه و فرا منطقه ای و خصوصا ترکیه و آمریکا قرار گرفت .در ابتدا مقامات عربستان تکذیب کردند و مدعی شدند خاشقجی کنسولگری را ترک کرد شواهد حکایت از خارج نشدن وی داشت و تلخ تر از قتلش، تکه تکه کردن جسد وی و حل کردن در اسید بود به این منظور که هر نشانه ای از این قتل فجیع معدوم شود. به خاطر ضد حقوق بشر بودن این فاجعه دردناک، احساسات جهانیان جریحه دار شد. خانم خدیجه چنگیز بر آن شد در محاکم قضایی شکایت کند و از طریق مراجع حقوقی پیگیر باشد.
ترامپ رییس جمهوری وقت ایالات متحده که از یک سو، اعتقادی به حقوق بشر نداشت و از دیگر سو، حکومت عربستان را گاو شیر ده می دانست برای دوشیدن نیاز داشت با ریاض مماشات کند و از کنار ماجرا به سادگی عبور کرد و پیگیر جدی نبود.
جوبایدن رئیس جمهوری دموکرات ایالات متحده برخلاف سلفش، ظاهرا اصرار بر پیگیری ماجرا و تنبیه و مجازات حکومت عربستان از زاویه حقوق بشری داشت و در جریان مبارزات انتخاباتی در سال ۲۰۱۹ قول داد: عربستان را در این مورد پاسخگو خواهد کرد.


با توجه به اظهارات فوق، این انتظار را در افکار عمومی بوجود آورد‌، حکومت عربستان به خاطر ارتکاب قتل یک تبعه آمریکا از جنبه نقض حقوق بشر محکوم خواهد شد.
در سفری که بایدن به ریاض داشت سردی در روابط بین بایدن و محمد بن سلمان ولیعهد عربستان آمر قتل قاشقچی کاملا مشهود و واضح بود در رسانه‌ها منعکس شد.
عربستان به دلایل متعدد از جمله برای جلوگیری از پیگیری ماجرای قتل از سوی آمریکایی‌ها، بر آن شد تا تولید نفت را کاهش دهد به این منظور در اجلاس ۵ اکتبر ۲۰۲۲ اوپک پلاس در وین با کاهش ۲ درصد یعنی حدود دو میلیون بشکه در روز موافقت کرد و این کاهش که ریاض به اتفاق مسکو سر دمدار آن بودند وارد کردن ضربه به دولت بایدن بود و در همان ماه اکتبر پیش بینی می شد این اقدام سعودی بطور غیر مستقیم پیچاندن گوش مقامات کاخ سفید است و می خواهد بفهماند در مقابل عربستان غلط زیادی نکنند .
ظاهرا واشنگتن پیام ریاض را دریافت کرد بطوریکه آمریکا به این بهانه که محمد بن سلمان از سپتامبر ۲۰۲۲ به نخست وزیری عربستان منصوب شده طبق عرف بین المللی قابل تعقیب نیست. وکلای وزارت دادگستری آمریکا اعلام کردند: ولیعهد به عنوان رییس دولت خارجی از مصونیت رئیس دولت در برابر صلاحیت دادگاه های ایالات متحده برخوردار است.
در پی آن، سارا لی ویتسون سخنگوی گروه حقوق بشری سپیده دم در توییتر اعلام کرد: فراتر از طنز است که رییس جمهوری به تنهایی اطمینان داده است که محمد بن سلمان می تواند از پاسخگویی فرار کند در حالی که این بایدن بود که به مردم آمریکا قول داد هر کاری را انجام می‌دهد تا او را پاسخگو کند. همچنین نامزد خاشقچی در کمال تاسف و تاثر اظهار کرد: جمال امروز دوباره درگذشت
دو گانگی در سیاست های حقوق بشری آمریکا و کشورهای غربی سبب شد تا اعتبار حقوق بشر در جهان مخدوش شود و هر دولتی، هر کاری بخواهد بر ضد حقوق بشر انجام دهد اگر از اهرم‌های اقتصادی جهت فشار برخوردار باشد می‌تواند گوش کشورهای بلوک غرب را بپیچاند از پاسخگویی و مجازات مصون خواهد بود در غیر این صورت باید محکوم بشود.