روزنامه آرمان ملی

ایران و عراق؛ نگرانی‌های مشترک

حسن هانی‌زاده تحلیلگر مسائل بین‌الملل سفر آقاي محمد الشياع السوداني، نخست‌وزير جديد عراق به تهران يکي از مهم‌ترين رخدادهاي هفته جاري منطقه تلقي مي‌شود. اين نخستين سفر آقاي محمد الشياع السوداني در سمت نخست وزيري عراق به تهران است و ايشان در اين سفر پرونده‌هاي بسيار مهمي در حوزه‌هاي مختلف را با مقامات ايراني مطرح خواهد کرد. مهم‌ترين پرونده مورد بحث آقاي محمد شياع السوداني با مقامات ايراني، مساله وجود گروهک‌هاي تجزيه‌طلب و تروريستي در خاک عراق است که براي مقامات ايراني نگراني امنيتي ايجاد کرده است. از آنجا که بعد از سرنگوني رژيم صدام در سال 2003 و خودمختاري اقليم کردستان گروهک‌هاي تجزيه‌طلب و تروريستي با کمک آمريکا و رژيم اسرائيل بيش از 50 پايگاه تروريستي را در شهرهاي دهوک، اربيل، سليمانيه و کرکوک ايجاد کرده‌اند. در طول نزديک به 2دهه گذشته اين گروهک‌هاي تروريستي مشکلات امنيتي براي ساکنان مناطق شمال غرب ايران ايجاد کردند و در حوادث اخير نيز اين گروهک‌ها نقش تخريبي داشتند و با عبور از مرزهاي مشترک اقليم کردستان و ايران دست به اعمال تخريبي زدند. يکي از نگراني‌هاي ايران اين است که ادامه اين وضع ممکن است آسيب‌هاي امنيتي به ايران وارد کند و آقاي شياع السوداني قول داده که ارتش عراق را در مرزهاي مشترک ايران و عراق متمرکز کند تا از ورود گروه‌هاي تروريستي جلوگيري کند. پرونده ديگري که مورد بحث قرار خواهد گرفت، مساله مطالبات مالي ايران از عراق است که به بيش از صد ميليارد دلار بالغ مي‌شود و در چارچوب صادرات گاز و برق ايران به عراق وجود دارد. با توجه به اينکه بانک مرکزي عراق زير نظر مستقيم وزارت خزانه‌داري آمريکا اداره مي‌شود فلذا آمريکا اجازه انتقال مبلغ هفت ميليارد دلار به ايران را نمي‌دهد و آقاي سوداني در اين سفر تلاش خواهد کرد تا به ايران اطمينان خاطر دهد که اين مبلغ در اختيار ايران قرار خواهد گرفت. موضوع ديگر مساله روابط ايران و عربستان و همچنين گفت‌وگوهاي ايران و عربستان در بغداد است. از آنجا که اين گفت‌وگوها از فروردين ماه سال گذشته بين ايران و عربستان آغاز شده و پنج دور مذاکره در حوزه‌هاي امنيتي صورت گرفته و قرار بود که در فاز سياسي مذاکرات آغاز شود که با حوادث اخير اين گفت‌وگوها متوقف شد. نخست وزير جديد عراق معتقد است که بايد اختلافات ايران و عربستان کاهش يابد و شرايطي فراهم شود که ايران و عربستان به يک نقطه تفاهمي برسند زيرا هر دو کشور نفوذ بالايي در جامعه عراق دارند. موضوع ديگر مساله لايروبي اروندرود است که به عنوان رودخانه مشترک ايران و عراق است و طبيعتا بايد اين رودخانه لايروبي شود فلذا اين سفر، سفري بسيار مهم و تاثيرگذار در روابط دوجانبه ايران و عراق است. موضوع ديگري که در جهان رخ داد، مساله صدور قطعنامه از سوي شوراي حقوق بشر سازمان ملل عليه ايران بوده که ايران واکنش تندي نسبت به اين قطعنامه نشان داد. هرچند اين قطعنامه با رأي پايين‌تري هم تصويب شده ولي شکل گيري کميته حقيقت‌ياب براي بررسي حوادث اخير در ايران مي‌تواند يک فشار سياسي به ايران تلقي شود. طبيعي است که تشکيل چنين کميته‌اي بدون موافقت ايران امکان‌پذير نيست و ايران تحت هيچ شرايطي با اين کميته که سياسي‌کاري را در دستور کار دارد همکاري نخواهد کرد و اجازه ورود اعضاي اين کميته را هم به ايران نخواهد داد. طبيعي است که کميته حقيقت‌ياب سياسي‌کاري خواهد کرد و هرگز بي‌طرفانه مسائل را مورد کنکاش قرار نخواهد داد فلذا شکل‌گيري چنين کميته‌اي صرفا به‌خاطر فشار بر جمهوري اسلامي ايران است. موضوع ديگري که در منطقه نگراني کشورهاي آسياي ميانه و غرب آسيا را به دنبال داشته، اظهارات تند الهام علي‌اف، رئيس‌جمهور آذربايجان عليه ايران است. با توجه به وجود مرز مشترک بين ايران و آذربايجان و ارمنستان طبيعي است که اين سه کشور بايد از طريق گفتمان و مذاکره رودررو مشکلات امنيتي و مرزي خود را حل کنند و اظهارات الهام علي‌اف عليه ايران به تشديد اختلافات کمک خواهد کرد. آقاي الهام علي‌اف بايد توجه داشته باشد که ايران يک کشور تاثيرگذار است و چنين اظهارات غيرمنطقي در حقيقت باعث عقب‌نشيني ايران از مواضع خود نخواهد شد. الهام علي‌اف بايد بداند که بيش از 70 درصد مردم آذربايجان ريشه ايراني دارند و گرايش‌هاي مذهبي شديدي هم به ايران دارند. بنابراين الهام علي‌اف نبايد بيش از اين تحت تاثير فشارهاي آمريکا، رژيم اسرائيل و ترکيه قرار بگيرد و اظهارات غيردوستانه‌اي نسبت به ايران داشته باشد.
لینک منبع خبر
سایر اخبار این روزنامه
دخل و خرج ناسازگار بودجه 1402 خاتمی از سیاست خداحافظی می‌کند؟ رفراندوم فعلا به صلاح نيست ارتقاء همه‌جانبه توان رزمی و تجهیزات دفاعی نیروی دریایی دولت فراجناحی خیز بلند یوزها برای تاریخ سازی چرا ساختار سیاسی حزب‌محور نیست لزوم بازتعریف طیف‌های اجتماعی ایران و عراق؛ نگرانی‌های مشترک افراد دروغگو و مدعی را احضار کرده و مستندات بخواهید