باید قید جهانی شدن هگمتانه را بزنیم

آرمان ملي: مردم همدان مي‌گويند که ميراث فرهنگي و آثار باستاني شهرشان برايشان مهم است و هر مسئول و مديري با هر سياستي بيايد و هر تصميمي اتخاذ کند، آن‌ها اجازه نخواهند داد که حتي يک خط به آثار تاريخي شهرشان بيفتد. آنچه در حال حاضر به نظر مي‌رسد براي شهروندان همداني و فعالان ميراث فرهنگي آن مساله شده، بحث تخصص‌گرايي مديران و انتصاب افرادي است که با اين حوزه آشنايي کافي داشته باشند تا سياست‌هايشان به‌طور ناخودآگاهانه منجر به تضعيف و تخريب بافت تاريخي و باستاني و ميراث فرهنگي نشود؛ اتفاقي که با توجه به گفته‌هاي فعالان حوزه ميراث براي استان همدان رخ داده: گويا يکي از نمايندگان اين استان در مجلس شوراي اسلامي در انتصاب مديرکل ميراث فرهنگي همدان نقش داشته است؛ مديري که به گفته کارشناسان و متخصصان و با توجه به سوابق و فعاليت‌هايش علي‌رغم اينکه انسان خوب و محترمي است، اما تخصص لازم در زمينه اداره اين سازمان مهم در استان را ندارد. شايان ذکر است که اين نماينده مجلس، پيشتر و در صحبت‌هايش در جمع مردم استان اظهار کرده بود که در عزل و نصب‌هاي استان دخالتي نخواهد داشت. آنچه براي شهروندان استان همدان حائز اهميت است، تخصص‌گرايي در جهت حفظ ميراث تاريخي و هويت‌شان است.
دخالت در عزل و نصب‌هاي استان
يک فعال ميراث فرهنگي همدان مي‌گويد «شهردار شهر کوچک مريانج در همدان، از مدتي قبل به عنوان مديرکل ميراث فرهنگي همدان انتخاب شده است، حتي شنيده‌ها مي‌گويند اين معرفي با موافقت استاندار همدان بوده و وزارتخانه ميراث فرهنگي هم مخالفتي با اين انتخاب نداشته است.» حسين زندي با بيان اينکه اين اقدام براي معرفي فردي که سابقه حضورش در بنياد مسکن استان همدان به عنوان اداره‌اي که در طول چند سال گذشته بناهاي تاريخي را ناديده گرفته و نسبت به هويت شهر بي‌توجه بوده درست نيست، ادامه مي‌دهد: «گفته مي‌شود محوطه تاريخي هگمتانه در سال آينده تنها کانديداي ثبت جهاني ميراث ملموس کشور به يونسکو معرفي شده است؛ حال در اين شرايط، نبود مديري که نسبت به شرايط مسلط باشد، وضعيت را براي اين پرونده در يونسکو مي‌تواند بدتر کند و حتي تنها شانس کشور براي ثبت جهاني را در حوزه ميراث ملموس بگيرد.» او با بيان اينکه تغيير مديرکل فعلي همدان به عنوان مديري از دولت گذشته يک اتفاق طبيعي است ادامه مي‌دهد که «اي‌کاش دستکم، گزينه بهتري که آشنايي بيشتري با ميراث فرهنگي دارد براي اين سمت مشخص شود. در سال گذشته وزارتخانه ميراث فرهنگي برنامه‌ريزي‌هايي براي تکميل پرونده ثبت جهاني هگمتانه انجام داده حالا که مدير کل بعد از گذشت چند سال با بحث‌هاي مديريتي ميراثي آشنا شده، بحث تغيير او را مطرح مي‌کنند.» سياست‌هايي که بافت‌هاي قديمي را دستخوش تخريب کرد اما اين فعال ميراثي در همدان به سياست‌هاي بنياد مسکن در طول چندسال گذشته، اشاره مي‌کند که باعث شده بافت قديمي روستاهاي تاريخي همدان از بين بروند و بسياري از آثار تاريخي در روستاها دچار تغيير شوند. او مي‌گويد: «در اين شرايط شخصي را به عنوان گزينه جديد مديرکل ميراث همدان انتخاب کرده‌اند که مدتي را کارمند بنيادمسکن بوده است و در کل نگاه ميراثي در اين انتخاب وجود نداشته.» زندي توضيح مي‌دهد که «از حدود 20 سال قبل، يعني زماني که بنياد مسکن نقشه‌ها و طرح‌هاي هادي روستايي را پيگيري مي‌کرده تا امروز خانه‌هاي روستايي به خانه‌هاي شهري تبديل شده و عناصر خانه‌هاي روستايي مانند طويله، مطبخ، انبار و گندم به مرور حذف شده‌اند و ديگر تقريبا تفاوتي بين خانه‌هاي روستايي و شهري وجود ندارد؛ ديگر جايي براي نگهداري حيوانات نيست و هيچ کارکشاورزي مانند گذشته در کنار خانه‌ها انجام نمي‌شود؛ اتفاقي که به ميراث طبيعي نيز آسيب زيادي وارد کرده است و حتي بسياري از امامزاده‌ها، مساجد و حمام‌هاي تاريخي در نقشه‌هاي بنياد مسکن از بين رفته‌اند.» اين فعال حوزه ميراث فرهنگي، اين پرسش را مطرح مي‌کند که «اگر قرار است از شهرداري کسي سکان ميراث فرهنگي استان را به دست بگيرد چرا از افراد قوي‌تر و علاقه‌مند به ميراث فرهنگي و مسائل اجتماعي با تحصيلات مرتبط استفاده نمي‌شود؟»
بايد به مردم همدان پاسخ دهيد


زندي مي‌گويد: «به نظر مي‌رسد اين قضيه مرتبط با يکي از نمايندگان مجلس است که بارها گفته من در عزل و نصب‌هاي استان دخالت ندارم در حالي که مستنداتي داريم که شخص معرفي شده براي ميراث فرهنگي همدان از نزديکان اين نماينده است و استاندار و معاون استاندار نيز گفته‌اند ما مجبور شده‌ايم که او را به تهران معرفي کنيم به نظر مي‌رسد در حالي که مي‌توانستند از مديران ديگر که جابه‌جا شده‌اند در اين پست استفاده کنند مديران و متخصصان غيربومي ديگري هستند که مي‌توانند اين پست را بر عهده بگيرند هرکسي که آدم خوبي است لزوما مدير مناسبي هم نيست.» اين فعال ميراثي، تاکيد مي‌کند که «انتظار فعالان ميراثي از ديگر نماينده‌هاي همدان اين است که آنها نيز در اين مورد موضع گيري کنند چون قرار است يک شخص غير ميراثي وارد ميراث ‌شود که شناختي ندارد و قطعا مدت‌ها طول مي‌کشد تا با چم و خم حوزه آشنا شود و نياز به آموزش دارد و تا زماني که وي با اصول کار آشنا شود، قطعا شانس همدان براي ثبت جهاني هگمتانه نيز از دست مي‌رود.» زندي در پايان مي‌گويد: «با اين انتصاب قطعا بايد قيد ثبت جهاني هگمتانه را زد و در اين اتفاق افزون بر نماينده همدان استاندار و وزير ميراث فرهنگي نيز مسئولند، بنابر اين در سال‌هاي آينده بايد به مردم استان همدان پاسخ دهند.»