برنامه پیشران برای پیشرفت ایران

گروه اقتصادی: در جلسه علنی دیروز مجلس شورای اسلامی، صلاحیت و برنامه‌های مهرداد بذرپاش وزیر پیشنهادی راه‌و‌شهرسازی دولت سیزدهم مورد بحث و بررسی قرار گرفت. در این جلسه نمایندگان مجلس با 187 رأی موافق، تصدی وزارتخانه راه‌و‌شهرسازی را به بذرپاش سپردند. برنامه جامع برای حوزه‌های زیرمجموعه وزارت راه‌و‌شهرسازی، برنامه برای اجرای پروژه‌های پیشران و اتخاذ سیاست‌های نو برای تامین مالی پروژه‌ها و تکمیل طرح‌های ناتمام از جمله ایده‌های بذرپاش برای تحول در اداره وزارت راه‌و‌شهرسازی است. با توجه به اینکه بذرپاش در کارنامه خود همچون دوره ریاست دیوان محاسبات روحیه تحول‌خواهی را نشان داده است، می‌توان این انتظار را داشت که با توجه به برنامه‌های وی برای تصدی این وزارتخانه، تغییر ریلی در حوزه سیاست‌گذاری و اجرای بخش راه‌و‌شهرسازی صورت بگیرد. این وزارتخانه که متولی بخش عمده‌ای از پروژه‌های عمرانی کشور است، در صورت مدیریت صحیح و راهبردی می‌تواند نقش نوک پیکان توسعه کشور را ایفا کند. با توجه به برنامه‌های بذرپاش برای تصدی این وزارتخانه و ارائه نگاهی فرابخشی و کلان توسط وی که در مسیر پیشرفت ایران و حرکتی جهش‌وار ترسیم شد، می‌توان انتظار تحول در این وزارتخانه و جبران عقب‌افتادگی و کاستی‌های موجود را در آینده داشت.  به گزارش «وطن‌امروز»، مهرداد بذرپاش در نشست علنی دیروز (چهارشنبه 16 آذرماه) مجلس شورای اسلامی در جریان رسیدگی به صلاحیت خود برای تصدی وزارت راه‌و‌شهرسازی ضمن تبریک روز دانشجو، در دفاع از برنامه‌های خود گفت: امروز می‌خواهم درباره پیشرفت ایران و برنامه‌های پیشران برای کشوری با سابقه تمدنی عظیم صحبت کنم. امروز درباره مسیری برای پیشرفت و حرکت جهش‌وار صحبت می‌کنم که کمتر از آن در تراز مجلس و شأن نمایندگان نیست.  وزیر پیشنهادی راه‌و‌شهرسازی با تاکید بر اینکه این برنامه پیشران تا چند سال آینده کشور را به نقاط عالی می‌رساند، ادامه داد: در این وزارتخانه صنعت ریلی، هوایی، دریایی، ساختمان و حمل‌و‌نقل وجود دارد که همه تخصص‌ها و گونه‌های تخصصی را شامل می‌شود اما در سنوات گذشته نگاه به این دستگاه نگاه صنعت‌گونه نبود، همه اساتید می‌دانند صنعت یعنی بازار، قیمت تمام شده، نرخ فروش، فناوری و انتقال فناوری.  وی بیان کرد: این 5 صنعت بزرگ اجزای اصلی وزارت راه‌و‌شهرسازی را شامل می‌شود، در صنعت هوایی با رصد سایر کشورها، از جمله ترکیه، امارات و قطر خواهیم دید که ساخت فرودگاه حضرت امام(ره) با نگاه صنعت‌گونه نبوده است.  بذرپاش با بیان اینکه به انتقادات وارده باید پاسخ داده شود، تاکید کرد: با این حال 5 صنعت بزرگ با بحران فرسودگی مواجه است، در حوزه ریلی بالغ بر 15 هزار کیلومتر خطوط ریلی ساخته شده است که امروز با بحران بهسازی آن روبه‌رو هستیم که اگر نگاه صنعتی داشتیم، می‌توانستیم مسائل را حل کنیم اما توفیقی حاصل نشده و سرعت کم و ناراحت‌کننده آن صدای مردم، نمایندگان و دولت را درآورده است.  وزیر پیشنهادی راه‌و‌شهرسازی با اشاره به انتقاد یکی از نمایندگان توضیح داد: می‌گویند برنامه‌ای ارائه نکرده‌ام اما آنها در کمیسیون‌ها حرف زدند و رفتند، اگر می‌نشستند می‌دیدند که برنامه‌ای ارائه شده، می‌توانند از سایر نمایندگان در این باره سوال کنند.  بذرپاش گفت: در این چند روز مساله منابع ناکافی برای تحقق و همچنین احداث پروژه‌های جدید و ناتمام موضوع اصلی بود که همواره مورد سوال قرار می‌گرفت که همه بخش‌های ریلی، جاده‌ای، آزادراهی، روستایی، هوایی، خرید واگن و لکوموتیو و... را شامل می‌شد، بنابراین همه بر یک نکته اذعان دارند و آن هم نبود منابع مالی برای اتمام پروژه‌های نیمه‌تمام است.  وی تصریح کرد: بنابراین باید اذعان کرد بحران اصلی در چنین دستگاه پیشرانی روش‌های جدید تأمین مالی برای پروژه‌های اصلی است؛ به من حق دهید؛ من در دیوان محاسبات خدمت کردم، لذا نسبت به بودجه از شما کمتر مطلع نیستم؛ ردیف‌های حوزه تملک دارایی رو به افزایش است که این اصلا خوب نیست، لذا باید از رشد بی‌رویه هزینه‌ها جلوگیری و آن را کنترل کنیم و این مسیر خوبی محسوب نمی‌شود.  وزیر پیشنهادی راه‌و‌شهرسازی افزود: برای انجام موضوع مذکور چه تخصصی نیاز است و باید از چه آدم‌ها و ابزارهایی استفاده کنیم، در این میان چه مصوباتی برای تحقق این اهداف نیاز است؟ به عنوان مثال در قانون جهش تولید مسکن ساخت 4 میلیون مسکن پیش‌بینی شده است و این در حالی است که برای تحقق این موضوع در کشورمان با کمبود مهندس، تکنیسین و... مواجه نیستیم اما با این سوال مواجهیم که چرا مسکن ساخته نمی‌شود. آیا می‌توان مثل مسکن مهر ردیف مشخص برای آن پیش‌بینی کرد.  بذرپاش در این راستا بیان کرد: 4 میلیون مسکن ضرب در 100 مترمربع می‌شود 400 میلیون مترمربع و اگر میانگین متری 7 میلیون تومان محاسبه شود عددی معادل ۲ هزار و 800 هزار میلیارد تومان می‌شود و این در حالی است که بودجه سال جاری حدود یکهزار و 500 هزار میلیارد تومان است. بنابراین باید پاسخ دهیم مشکل کجاست و وزارت راه چه کاری برای تأمین مالی ۲ هزار و 800 هزار میلیارد تومان باید انجام دهد. حتما نمایندگان در جریان تصویب قانون جهش تولید مسکن مفروضات را بررسی کردند.  وی با اشاره به استراتژی‌های مورد نیاز در صنعت ریلی و هوایی کشورمان گفت: این سوال وجود دارد که آیا هواپیما بسازیم یا بخریم؛ از چه کسی در شرایط تحریمی می‌توان خرید کرد و حتی آیا باید هواپیمای دست دوم تهیه کنیم؟ این سوال‌ها وجود دارد.  وزیر پیشنهادی راه‌و‌شهرسازی افزود: همه در یک کشتی نشسته‌ایم و فکر نکنیم مقصر فقط دولت است، زیرا همه ما یک ایران، یک کشور، یک نظام و با یک سرپرست و ولی هستیم که کشور اداره می‌شود؛ مگر می‌‌شود برای مردم کار نکنیم؟ بذرپاش اظهار کرد: این وزارتخانه، وزارتخانه امید است، لذا ما با 2 موضوع مهم حمل‌و‌نقل و ترانزیت مواجه هستیم، در واقع با توجه به حوزه ترانزیت می‌توانیم موفقیت‌های خوبی نصیب کشور کنیم. اگر کریدور شمال به جنوب و شرق به غرب سریع‌تر به اتمام برسد، جهش خوبی در این حوزه خواهیم داشت. در این راستا نیاز به توجه در برنامه‌های توسعه‌ای و بودجه‌های سنواتی و همچنین صدور برخی مجوزهاست؛ تا کی باید با بودجه‌های سنتی جلو برویم، لذا با ابتکاراتی منابع مالی سرشار از ترانزیت کالا نصیب‌مان می‌شود. در واقع با تکمیل کریدور شمال به جنوب از منطقه فنلاند تا آب‌های آزاد ارتباط برقرار می‌شود. برای حرکت در این موضوع جدی هستیم و چند مجوز خاص نیاز است که امیدواریم مجلس دولت را یاری کند.  وی ادامه داد: در این میان نیازمند تغییر فناوری هستیم، زیرا این وزارتخانه را تاکنون سنتی اداره کرده‌ایم و باید تصمیمات بزرگ بگیریم؛ سهم واردات در حوزه ریلی 30 درصد پیش‌بینی شده اما اکنون 10 درصد است، این سوال وجود دارد که چرا افراد برای انتقال کالا از جاده به ریل سوق نمی‌یابند و انگیزه‌ای وجود ندارد و این در حالی است که یکی از راهکارهای کاهش قیمت تمام شده و اجزای افزایش قیمت، پایین آوردن هزینه حمل‌و‌نقل است، لذا اگر سهم ریلی را افزایش دهیم هزینه‌ها کاهش می‌یابد. طبیعتا تکمیل کریدورهای ریلی جزو اصلی‌ترین برنامه‌های این دستگاه به شمار می‌رود.  وزیر پیشنهادی راه‌و‌شهرسازی ادامه داد: در حوزه مسکن و شهرسازی باید چند اقدام صورت بگیرد، بیش از 2800 هزار میلیارد تومان منابع نیاز است، شما عزیزان بگویید از کجا و با چه روش مسکن‌سازی قرار است کار کنیم، یکی از مشکلات این است که زمین احتکار شده، دولت‌ها و مجلس‌های مختلف آمده‌اند و رفته‌اند و قیمت ملک افزایش یافته است.  وی افزود: یکی از مواردی که باید برای آن چاره‌اندیشی کنیم، احتکار غیرقابل قبول زمین در اطراف شهرهاست، زمانی که در بسیاری از محل‌ها می‌توانیم الحاق به شهرها داشته باشیم، چرا این کار را انجام نمی‌دهیم؟ چرا محدوده روستاها را افزایش ندهیم که تنها یک عده صاحب زمین باشند و قیمت روز به روز افزایش پیدا کند و افراد دیگر متضرر شود؟ این نسخه من برای همه بخش‌ها و شهرها نیست، متوجه هستم که الگوی تهران، کلانشهرها و روستاها تفاوت دارد.  بذرپاش گفت: در حوزه مسکن 3 عامل زمین، قیمت ساخت و ارزش افزوده را داریم. دولت وظیفه دارد قیمت زمین را حذف کرده یا به صفر برساند و همچنین ارزش افزوده یا سود مورد توقع سازنده را صفر کند. قیمت ساخت باید با استفاده از روش واگذاری زمین و تحویل زمین رایگان به انبوه‌سازان که توان هزینه‌کرد دارند، کاهش یابد و دولت بعدا در قالب اوراق و اسناد با آنها تبادل مالی داشته باشد.  وی گفت: روش دیگر بازسازی بافت روستایی و بافت فرسوده شهری و روستایی است؛ شهرها در اختیار شهرداری‌هاست و می‌توانند این موضوع را از طریق آسان‌سازی فرآیند مجوز و مکانیزم‌های تشویقی مدیریت کنند. شهرداری‌ها می‌توانند به ساخت واحدهای مسکونی تعهد شده در قانون کمک کنند و مردم تحت عنوان خودمالکی اقدام به ساخت کنند.  وزیر پیشنهادی راه‌و‌شهرسازی ادامه داد: 240 هزار واحد مسکن مهر داریم که باید به اتمام برسانیم. موضوعی که باید برای آن فکری کنیم، طرف تقاضاست. بخشی از منابع، سهم آورده متقاضیان است. در حال حاضر حدود 300 هزار نفر ثبت‌نام کرده‌اند و واریز وجه داشته‌اند. اکنون در سمت تقاضا دچار مشکل هستیم. زمانی که سهم آورده به 400 میلیون می‌رسد و قیمت یک واحد 800 میلیون تومان تمام می‌شود، اقشاری که جزو دهک‌های پایین هستند و باید این واحدها را خریداری کنند، در تامین منابع اولیه دچار مشکل می‌شوند و نمی‌توانند آورده اولیه را تامین کنند.  بذرپاش گفت: باید در تامین آورده اولیه تجدیدنظر شود و طرف متقاضی تشویق شود، پروژه مسکن در فرمول قبلی نیز می‌تواند بخشی از نیازها را پوشش دهد، باید ظرفیت جذب وجود داشته باشد.  وی تصریح کرد: موضوع بعدی تامین مالی از روش‌های دیگر است. مولدسازی دارایی‌ها باید در اولویت قرار بگیرد. در قانون نیز اوراق بهادارسازی دارایی‌ها، مولدسازی دارایی‌ها و موارد دیگر آمده است، چرا این موارد انجام نشده و نمی‌شود؟ بخشی از اقداماتی که باید برای مولدسازی دارایی‌ها انجام شود، در ریز برنامه‌ها آمده است، حتما فرصت نشده این موارد را مطالعه کنند، از منتقدان درخواست دارم این موارد را مطالعه کنند.  وی ادامه داد: اگر از من خوش‌تان نمی‌آید پشت تریبون اقدام به ترویج ناامیدی نکنید.  وزیر پیشنهادی راه‌و‌شهرسازی با بیان اینکه ما 2 پروژه در دست داریم، توضیح داد: قطار سریع‌السیر تهران- مشهد تاکنون انجام نشده است و به دلیل افزایش قیمت‌ها تکمیل آن به تاخیر افتاده که در اولویت ما قرار دارد.  بذرپاش با بیان اینکه پروژه فرودگاه امام و اتمام پروژه‌های این حوزه یکی دیگر از دستور کارهاست، تصریح کرد: مشکلات موجود در راه‌های روستایی یکی از گلایه‌های شماست که موضوع درستی است. تلاش می‌شود با برگزاری جلسات مختلف با مجامع استانی و تامین مالی جدید، پروژه‌های مربوط به تکمیل و آسفالت راه‌های روستایی با جدیت پیگیری شود.  وی ضمن تشکر از اعتماد رئیس‌جمهور گفت: کشور دریای ثروت و منابع است و قرار نیست مطرح کنیم که پول نداریم. ما متاسفانه بلد نبودیم مردمی‌سازی کنیم که به فضل خدا، کمک شما، دولت و رئیس‌جمهور این امر محقق می‌شود.  بذرپاش در پایان از رئیس مجلس شورای اسلامی به دلیل حمایت‌هایی که از وی زمانی که در دیوان محاسبات حضور داشت، انجام داده بود، تشکر کرد.  * گزارش کمیسیون عمران در تأیید برنامه بذرپاش عبدالجلال ایری، سخنگوی کمیسیون عمران مجلس در نشست علنی دیروز گزارش کمیسیون عمران درباره بررسی صلاحیت و برنامه‌های ارائه شده مهرداد بذرپاش، وزیر پیشنهادی راه‌و‌شهرسازی را قرائت کرد.  در این گزارش آمده بود: برخی از مهم‌ترین برنامه‌ها و تعهدات وزیر پیشنهادی در ارتباط با موضوعات تخصصی کمیسیون عبارتند از: تسریع در اجرای قانون جهش تولید مسکن، تعیین‌تکلیف طرح‌های عمرانی نیمه‌‌تمام با واگذاری از طریق مشارکت دادن بخش‌های خصوصی و عمومی غیردولتی در طرح‌های عمرانی انتفاعی، ایجاد فرصت برای عموم مردم در عرصه ساخت و سرمایه‌گذاری مسکن، ارتقای کیفیت و سرعت ساخت‌وساز با استفاده از فناوری‌های نوین و ارتقای نظام فنی و اجرایی ساختمان، اتخاذ تدابیر حمایتی از مستأجران، بهره‌مندی از ظرفیت شرکت‌های دانش‌بنیان در تنظیم‌گری بازار زمین و مسکن، تثبیت بازار مسکن و زمین و جلوگیری از سفته‌بازی با اعمال ابزارهای مالیاتی، بهبود و توسعه نظام تأمین مالی مسکن و افزایش سهم تسهیلات بانکی و سایر ابزارهای مالی در تأمین مسکن و اجاره، بازنگری در وظایف و نحوه مداخلات سازمان نظام مهندسی کشور و مطلوبیت‌بخشی به حضور بخش خصوصی در نوسازی بافت فرسوده و ایجاد شهرک‌ها.  ۱۹۰ عنوان برنامه در حوزه مسکن و شهرسازی و راه و ترابری در برنامه پیشنهادی ایشان تدوین شده است که از لحاظ تناسب، واقع‌‌گرایی، صراحت، انسجام، جامعیت و آینده‌نگری مطلوب و از لحاظ شفافیت، سنجش‌پذیری و زمان‌بندی متوسط ارزیابی می‌شود.  برنامه‌های تدوین شده ایشان از لحاظ انطباق با قانون اساسی، سیاست‌های کلی نظام، برنامه ششم توسعه و قوانین تکلیفی وزارتخانه ذی‌ربط کاملا همسو و مرتبط است.  کمیسیون ایشان را شایسته تصدی وزارت راه‌و‌شهرسازی جمهوری اسلامی ایران تشخیص داد.  * اعتماد مجلس به بذرپاش برای تصدی وزارت راه‌و‌شهرسازی در نهایت محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی در این نشست نتیجه رأی نمایندگان به وزیر پیشنهادی را قرائت کرد که بر اساس آن نمایندگان مجلس با 187 رأی موافق، 64 رأی مخالف، 7 رأی ممتنع و 5 رأی باطله از مجموع 263 نماینده حاضر در صحن، وزارتخانه راه‌و‌شهرسازی را به بذرپاش سپردند.  محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی پس از اعلام نتیجه رأی اعتماد به مهرداد بذرباش گفت: برای ایشان آرزوی موفقیت دارم. ان‌شاءالله ایشان در این وزارتخانه که یکی از مهم‌ترین وزارتخانه‌های زیرساختی در حوزه حمل‌و‌نقل دریایی، زمینی، هوایی و در حوزه جاده‌ها و بویژه حوزه مسکن است که امروز دغدغه جدی مردم است، با کمک دولت و مجلس موفق شود.