ریل‌گذاری بودجه فرهنگی اصلاح شده است

محمدمهدی اسماعیلی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی بعد از برگزاری موفق جشنواره فیلم مستند حقیقت به برنامه تلویزیونی «صف اول» شبکه یک رفت تا گزارشی از عملکرد این وزارتخانه برای مردم ارائه کند.
او در این برنامه در پاسخ به سؤالی درباره بحث مصوبه عفاف و حجاب گفت: مصوبه عفاف و حجاب اولین بار در اوایل دهه هشتاد در شورای فرهنگ عمومی بررسی شد و بعداً همان مصوبه به تصویب شورای عالی رسید و از سال 1384 اجرایی شد؛ در واقع 17 سال است که از اجرای آن گذشته است. در این حوزه یکسری وظایفی داریم که به حدود 20 وظیفه می‌رسد. بیش از دو دهه است که چندین پروژه را در زمینه عفاف و حجاب اجرایی کرده‌ایم، اما واقعیت امر اینجاست که در روند یاد شده دچار فراز و نشیب بوده‌ایم و اختلاف‌نظرهایی بین مردم وجود دارد که می‌پرسند این قانون چطور باید اجرا شود؟ در شیوه‌های اجرای قانون عفاف و حجاب اختلاف‌نظرهای مختلفی داریم، برخی به شیوه‌های مرسوم اعتقاد دارند، برخی به اجرای کمی و فاصله میدانی اعتقاد دارند، اما واقعیت اینجاست که به هر کدام عمل شود مردم ایران، مردم عفیفی‌اند که سابقه چندین هزار ساله در این زمینه دارند و اجرای قانون قطعاً ثمربخش است. این قانون سابقه 17 ساله دارد و ما نسبت به آن عقب‌افتادگی‌های زیادی داریم. در صداوسیما، تلویزیون و نهادهای فرهنگی از این دست مسئولیت ویژه داریم که با آن سبک زندگی ایرانی اسلامی فاصله دارد. وقتی نظام فرهنگی ما در سطوح مختلف مدرسه، دانشگاه، سینما و صداوسیما به نمایش گذاشته نمی‌شود بعضاً حتی به آنها تعرض می‌شود؛ طبیعی است که با نسلی مواجه شویم به بخشی از آنها با این موضوع فاصله گرفته باشند حتماً به بخشی از نظام تربیتی و فرهنگی انتقاد وارد است.
حساسیت برای انجام تکالیف ارشاد در حوزه مد و لباس
وی با اشاره به فرایند کارگروه مد و لباس و تأثیرگذاری آن در اجرای آیین‌نامه ای درست برای تولید پوشاک، افزود: ما این کارگروه را در ذیل معاونت فرهنگی و هنری و دبیرخانه فرهنگ عمومی دیدیم که جایگاه بسیار ویژه و تأثیرگذاری دارد. یکی از حوزه‌هایی که نیازمند آیین‌نامه و قانون‌گذاری ویژه‌ای بود به تولید پوشاک برمی‌گشت. نیروی انتظامی گلایه داشت که من مجری قانونم و آیین‌نامه باید ابلاغ شود که خوشبختانه الان انجام داده‌ایم؛ اکنون بسترهای اجرای قانون کاملاً فراهم شده است. اخیراً با تدبیری که آقای رئیس‌جمهور داشتند مقامات این حوزه کنار هم در شورای عالی انقلاب فرهنگی نشستند و تلاش کردند با اقتضائات امروز متناسب با آن قانون را اصلاح کنند که خوشبختانه اتفاق افتاده و در حال تجربه جدیدی هستیم. همه تکالیفی که نسبت به حوزه مد و لباس داشتیم را با حساسیت دنبال می‌کنیم. تعدادی از طراحان در بخش خصوصی فعال‌اند. در حوزه سامانه مطالعات خوبی انجام شده، بزودی تکامل یافته و رونمایی خواهد شد. از تقریباً 14 دی‌ماه به مدت دو ماه نزدیک به عید نوروز با همکاری دوستان در مصلای تهران نمایشگاه عفاف و حجاب را برگزار خواهیم کرد. 


حذف سلیقه از مدیریت فرهنگی کشور
اسماعیلی در خصوص حذف سلیقه در جریان مدیریت فرهنگی، گفت: اعتقاد داریم که باید در این راستا اصلاحیه‌ای اتفاق بیفتد؛ ما کاری کرده‌ایم که سلیقه حذف شود. زمانی با تهیه‌کنندگان مطرح تلویزیون و سینما جلسه داشتیم از فرایند دریافت مجوز می‌گفتند و نسبت به این موضوع ایراد می‌گرفتند. اکنون نظام جدید مجوزدهی را براساس نظام دقیق و شفاف در شورای هنر می‌دهیم که می‌خواهیم سلیقه را کم کنیم و معیارها را مشخص کنیم. در کنار شعارهای جدید مثل عدالت فرهنگی، قانون‌گرایی را درنظر داریم و برمی‌گردیم به قانون؛ تلاش می‌کنیم تا حد امکان اینها را با سنجه‌های قابل عرضه و مفاهمه تبدیل کنیم. در واقع با یک تفاهم و یک اشتراک فکری و ذهنی در مورد یک اثر قضاوت کنیم نه اینکه شیوه‌ها براساس افراد باشد.
ریل‌گذاری بودجه فرهنگی کشور اصلاح شده است
او سپس در خصوص بحث لایحه بودجه و جایگاه فرهنگی در بودجه 1402 گفت: برای بودجه همین امروز آخرین جلسه لایحه بودجه 1402 را داشتیم خوشبختانه رویکرد بسیار خوبی را شاهدیم. در لایحه بودجه با حمایت شخص رئیس‌جمهور که به‌طور ویژه ایشان ورود کردند؛ هم ما و هم دوستان در صدا و سیما پیشنهادهای خوبی داشتیم، بخشی در تبصره‌ها جانمایی شده و بخشی هم در ردیف‌ها به تصویب خواهد رسید از سال گذشته این روند شروع شده است. سال گذشته همه دستگاه‌های اجرایی مجاز بودند 2 درصد در حوزه فرهنگ هزینه کنند که امسال به اجرا رسید. با اراده خوبی که در دولت داریم بویژه شخص رئیس‌جمهور امسال این اتفاق مهم رخ می‌دهد و بخشی از این زحمات که برای اصلاح ریل‌گذاری فرهنگی در حوزه بودجه انجام شده، ان‌شاءالله به نتیجه خواهد رسید و اهالی فرهنگ و هنر طعم این اتفاقات خوب را خواهند چشید. کار خوبی که امسال شد که البته دوره‌های قبل هم کم و بیش باید همین‌طور پیش می‌رفت کمیته فرهنگ‌ و هنر، رسانه‌های مجازی، فعالیت‌های قرآنی با حضور همه دستگاه‌ها تشکیل شد برای اولین بار احکام خوبی وضع شد. مواردی که امروز در بخش فرهنگ و هنر و رسانه تدوین شده بسیار دقیق است سهم حوزه فرهنگ و هنر در بودجه با یک زمان بندی دقیق مشخص شده که باید به تصویب دولت و مجلس برسد. این احکام دقیق و قابل اندازه‌گیری است و حرف‌های کلی و اشراف نشده نیست. 
باید بین مجوز فعالیت‌های فرهنگی با اقتصادی تفاوت قائل شد
وزیر ارشاد در پاسخ به سؤالی درباره اینکه چرا از طریق درگاه مجوزهای ملی، مجوزی از سوی وزارت فرهنگ ارشاد صادر نشده است، گفت: در این بین، دو سه نکته وجود دارد. یکی از مهم‌ترین نکات این است که برخی قوانین دیگری بر شرایط ما حاکم است که باید آنها نیز تأمین شود. دقت داشته باشید که مجوزهای ما مانند مجوزهای بخش‌های اقتصادی و عمرانی نیست و باید بین فعالیت‌های فرهنگی با اقتصادی و عمرانی تفاوت قائل شد. علاوه براین، سامانه صدور مجوزهای ملی، تنها ثبت مجوز را نشان می‌‌دهد اما برخی از این ثبت‌ها ممکن است دچار نقص مدرک باشند. بخش مهمی از مجوزهای ما پیوند خورده با استعلاماتی است که خارج از دستگاه فرهنگی قرار دارد. برای مثال در حوزه نشر و برای برخی کتاب‌ها نیازمند نظر تخصصی برخی دستگاه‌ها هستیم و باید کتاب را برای آنها بفرستیم. در مواردی این مجوزها به جای 10 روز، 2 ماه طول می‌کشد. با این حال، من معتقدم که این قانون یکی از مترقی‌ترین قوانین است و بدان ملزم هستیم. همچنین همکاری کاملی با این سامانه داریم. ما خودمان در این زمینه جزو وزارتخانه‌های مسئول هستیم و بنابراین آنها را رعایت می‌کنیم. در گزارشی که پخش شد و در مورد سن لازم برای صدور مجوز برای مؤسسات اشاره شد که سن لازم 27 سال است، اما ما همین موضوع را اصلاح کرده و به 22 سال رساندیم.