روزنامه خراسان

نگرانی ها از طرح تغییر استانداردهای آلودگی هوا

صادق غفوریان -هوای آلوده در کشور ما جدا از مصائب دردناکی که برای سلامتی مردم به وجود آورده، حواشی و دعواهایی را هم  دامن زده که در نوع خودش داستان مفصل و غم انگیز دیگری است. یکی از این موارد، بحث ها، اظهارنظرها و اقداماتی است که این روزها وزارت آموزش و پرورش برای تعطیل نکردن مدارس به بهانه آلودگی هوا راهبری می کند. ماجرا چیست؟ در پی تعطیلی های مکرر مدارس در فصل پاییز به ویژه در پایتخت به بهانه آلودگی هوا، وزیر آموزش و پرورش ماه قبل لب به انتقاد گشود و 30آذر هم این طور گفت: «به سبب تعطیلی‌ها نگران دانش‌آموزان هستیم. با وجود زحمات بسیار معلمان عزیز، آموزش مجازی در دوره آموزش عمومی و پیش از دبستان کارایی لازم را ندارد و از این نظر، امروز این پیشنهاد را مطرح کردم که تعطیلی نداشته باشیم و آقای رئیس جمهور هم بر تعطیل نشدن مدارس مگر در موارد استثنا تاکید کردند.» وزیر آموزش و پرورش پس از آن نیز، این خواسته را در سطح دولت پیش برد تا آن جا که دو روز قبل وحیدی وزیر کشور از طرح پیشنهادی در دولت از سوی سازمان محیط زیست برای تغییر در استانداردهای شاخص آلودگی خبر داد تا لازم نباشد در این شرایط مدارس تعطیل شود.  وحیدی اعلام کرد: «با کمک سازمان محیط زیست پیشنهاد جدیدی را برای دولت تعیین می کنیم تا استانداردها را کمی تغییر دهیم و  لازم نباشد در این شرایط مدارس مان را تعطیل کنیم.» وزیر آموزش و پرورش روز گذشته چه گفت؟ در پی خبر وزیر کشور، خبرنگاران که ماجرای تغییر شاخص آلودگی هوا و تعطیل نشدن مدارس را از خواسته ها و تلاش های نوری وزیر آموزش و پرورش می دانستند، دیروز به سراغش رفتند. نوری آمار و ارقام ارائه داد: «در دنیا تا وقتی شاخص آلودگی کمتر از ۲۰۰ باشد، تعطیلی مدارس نداریم و من روز گذشته هم شاخص‌ها را رصد کردم که هنوز به ۲۰۰ نرسیده بودیم. این موضِع خود را ان شاءا... در هیئت دولت هم مطرح خواهم کرد؛ همان گونه که مقاله مطالعه انجام شده را به وزیر بهداشت تقدیم کردم. در دنیا در موقعیت آلودگی هوای بنفش مقطع متوسطه را هم اصلا تعطیل نمی‌کنند و در دوره ابتدایی برخی جاها مدارس را تعطیل می‌کنند. کشورهایی نظیر مکزیک، فرانسه و ... با گذر شاخص آلودگی از ۳۰۰ به بعد تعطیل می‌کنند. وی ادامه داد: البته بچه‌ها باید ماسک بزنند و رعایت کنند ولی نباید جریان تعلیم و تربیت به عنوان مهم‌ترین سرمایه اجتماعی و فرهنگی تعطیل شود.» وزارت بهداشت ترمز آقایان را کشید: مخالفیم در همین حال و پس از این که وزارت بهداشت احساس کرد ظاهرا از ماجرا عقب مانده و انگار کسی از او نظر نمی خواهد، دیروز به صراحت اعلام کرد: «هر چه که در راستای سلامت مردم باشد وزارت بهداشت با آن موافق است و هرچه که به سلامت مردم آسیب برساند، وزارت بهداشت به عنوان متولی سلامت مردم با آن مخالف خواهد بود.» نکات دیروز دکتر عباس شاهسونی رئیس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم وزارت بهداشت در این باره به ایسنا قابل تامل است: *بعضی روزها در تهران غلظت ذرات معلق ۵/۲ PMبیش از ۱۰ برابر راهنمای سازمان جهانی بهداشت می‌شود که این یعنی غلظت ذرات معلق به حدی زیاد است که برای سلامتی مردم و به ویژه گروه‌های حساس خطرناک است. *یکی از گروه‌های حساس کودکان هستند و این درست نیست که صرفا با تغییر شاخص آلودگی هوا، صورت مسئله را پاک کنیم. *ای کاش وزیر محترم آموزش و پرورش پیشنهاد می‌دادند که اقداماتی نظیر نوسازی ناوگان حمل و نقل عمومی، از رده خارج کردن خودروهای فرسوده و... انجام شود. *مبنای رسیدن غلظت آلاینده‌های هوا به ۱۵۰ که به دنبال آن غیرحضوری شدن مدارس صورت می‌گیرد، در راستای قانون هوای پاک مصوب هیئت وزیران در سال ۱۳۹۶ است. برای تغییر این شاخص که در قانون مطرح شده است باید کمیته‌ای متشکل از وزارت بهداشت، سازمان محیط زیست، وزارت کشور، وزارت صنعت، معدن و تجارت تشکیل شود تا تصمیماتی با رویکرد سلامت محور اخذ کنند و نه این که بیاییم صورت مسئله را پاک کنیم. *استاندارد سالانه ذرات معلق ما در کشور ۶ برابر راهنمای سازمان بهداشت جهانی است و این یعنی مواجهه مردم با آلودگی هوا بالاست؛ پس باید به جای تغییر شاخص‌ها، رویکرد خود را بر کاهش آلاینده‌ها و کنترل منابع انتشار بگذاریم. *بر اساس آمار در دنیا بیش از۳/۶میلیون کودک مبتلا به آسم وجود دارد. برخی از مطالعات انجام شده در ایران هم حکایت از شیوع این بیماری در دو دهه اخیر به ویژه در میان کودکان دارد. *عفونت تنفسی؛ اکنون شایع‌ترین علت مرگ کودکان در کشورهای درحال توسعه است. جهان چه می کند؟ آن چه از بررسی ها در جهان به دست می آید، این نیست که کشورها به جای آن که اقداماتی برای سالم سازی هوا داشته باشند، بخواهند عدد و رقم ها و شاخص ها را تغییر دهند. خیلی واضح است که با تغییر اعداد و شاخص ها، هوا پاک نمی شود و این گونه هم نخواهد بود که مجرای تنفسی کودکان مان آسیب نبیند. در عین حال شهرهای آلوده جهان در یک نگاه کلی بر سه دسته تقسیم می شوند. 1- شهرهای آلوده در کشورهای ضعیف که اساسا شاخصی برای سنجش آلودگی و اقدامات سلامت محور ندارند. 2- کشورهای در حال توسعه که از تعطیلی های مقطعی و تلاش برای بهبود ساختارهای شهری، صنعتی و انرژی استفاده می کنند. 3- کشورهای توسعه یافته که علاوه بر توجه به اقدامات کلان زیست محیطی، ایمن‌سازی مدارس را نیز در اولویت قرار داده اند. مهر در این باره می نویسد: «به عنوان نمونه در شیکاگو و لندن راهکارهای خلاقانه اتخاذ می‌شود. در این مناطق اگرچه مدارس نزدیک به خیابان‌های شلوغ و پرترافیک قرار گرفته که دانش‌آموزان را در معرض سطوح ناسالم آلودگی هوا قرار می‌دهد اما موانع گیاهی و درختان از دانش آموزان، معلمان و کارکنان مدارس حفاظت می‌کند... بر پایه تحقیقی که دانشگاه «ساری» (Surrey) یک دانشگاه پژوهشی عمومی در گیلدفورد انگلستان انجام داده‌است، یک سری اقدامات ساده می‌تواند مواجهه با سموم را به نصف کاهش دهد. بر پایه یافته‌های آن ها، نصب یک صفحه سبز در امتداد دیوار پیرامون مدرسه، نصب دستگاه‌های تصفیه هوا در کلاس‌های درس و سازمان دهی طرح‌های خیابانی مدارس در ساعات تردد و رفت‌ و آمد، کیفیت هوای کلاس‌ها و زمین‌های بازی آن را بهبود می‌بخشد.محققان دریافته‌اند تصفیه‌کننده‌های هوا در کلاس‌های درس غلظت آلودگی داخلی را تا ۵۷ درصد  کاهش خواهد داد و طرح سامان دهی خیابان‌های مدارس که از تردد وسایل نقلیه موتوری مقابل مدارس در زمان شروع و پایان کلاس‌ها پیشگیری می‌کند، غلظت ذرات را تا ۳۶ درصد کاهش خواهد داد. صفحات سبز در محدوده مدرسه نیز برخی از خطرناک‌ترین سطوح ذرات معلق بیرون را که از خیابان‌ها می‌آید با توجه به شرایط بادی تا ۴۴ درصد کاهش می‌دهد.»        جابه جا کردن شاخص ها  اقدامی غیر علمی است ما برای بررسی بیشتر دیدگاه کارشناسی به سراغ دکتر یوسف رشیدی استادیارعلوم محیطی و فناوری های محیط زیست و عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی و معاون سابق سازمان محیط زیست رفتیم. ابتدا از دکتر رشیدی درباره شاخص کیفیت هوا که ما در ایران از آن استفاده می کنیم، پرسیدم که گفت:  درباره اعلام وضعیت آلودگی هوا در دنیا چند مبنا وجود دارد، از جمله این 2 مورد: 1- خطوط راهنمای سازمان بهداشت جهانی که برای کشورها ارائه شده است، اگر ما بخواهیم آن ها را ملاک قرار بدهیم، تقریبا نشدنی است و وضعیت ما نسبت به آن خطوط شرایط مناسبی ندارد. 2-در کنار این شاخص، شاخص سهل گیرانه تری نیز بر اساس مطالعات پزشکی و بهداشتی استفاده می شود که خاستگاه آن سازمان حفاظت از محیط زیست آمریکاست به نام شاخص کیفیت هوا (AQI )که ما نیز در کشورمان از همین شاخص بهره می بریم که وزارت بهداشت نیز همین مبنا را تایید کرده است. از او درباره این موضوع که اکنون بحث تغییر شاخص کیفیت هوا مطرح است، پرسیدم که گفت:  قطعا دست کاری در شاخص ها و تغییر آن نمی تواند اقدام درستی باشد، چراکه این شاخص ها در دنیا بر اساس پشتوانه های علمی و پزشکی طراحی و تدوین شده است که باعث شده بسیاری از کشورها آن را بپذیرند و مبنای خود قرار دهند.  این که بر اساس شاخص ها مراکز و مدارس و شهر چه زمانی تعطیل شوند یا طرح های ترافیک به چه شکل انجام شود، مرتبط با آیین نامه های قانون هوای پاک است که شکل اجرای آن را تعیین کرده و دولت می تواند با مصوبات خود  شکل اجرایی آن را تغییر دهد اما این که بخواهند، شاخص ها را بالا و پایین کنند، این  قطعا یک اقدام غیرعلمی است.   از دکتر رشیدی درباره این شاخص ها در دیگر کشورها می پرسم، که می گوید: کشورهایی که شاخص کیفیت هوا (AQI )را مبنا قرار داده اند، مبنای اعلام وضعیت سالم یا ناسالم بودن، خطرناک و... بر اساس همین روش و شاخص است.ما نمی توانیم شاخص را تغییر دهیم مثلا وقتی شاخص واقعی 200 است بگوییم ، 150 یا کمتر است اما این که در چه سطح از شاخص مدارس یا ادارات تعطیل شوند، این بر اساس آیین نامه ها می تواند تغییر کند که آن هم باید نظر بخش های تخصصی بهداشت و سلامت اخذ شود.  
لینک منبع خبر
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
ناکامی گناه مبهم فرشته! (خراسان)ارشادِ گشت ارشاد (اعتماد) حباب «ریزپرنده- غول‌رسانه» ترکید! (جوان) اسرائیل دوباره تحقیر شد (تجارت)
سایر اخبار این روزنامه
تنها در مقابل هزینه های گزاف ناباروری! کالابرگ الکترونیک در آستانه اجرای سراسری اعتراض دیرهنگام بسکتبال و فوتبال ایران برای خلیج فارس به FIBA و FIFA اجرای سیاست جدید بانک مرکزی و کاهش حدود 800 تومانی دلار سرقت های لاکچری! چرا اروپا عقب نشست؟ شوخی با بحران آب خراسان رضوی نگرانی ها از طرح تغییر استانداردهای آلودگی هوا زمستان سخت ساپینتو، ماجرای نامزدهای اسکار و «آسایش» در چپ و راست شهادت حضرت امام هادی(ع) را تسلیت می گوییم سهم اندک ایران درانتفاع از بازسازی سوریه نشست داغ 26 اقتصاددان با خاندوزی منابع بانکی400 میلیاردی در مسیر آزادراه مشهد- چناران عجایب برخورد 2 کهکشان