فرصت بازار عراق برای تجار ایرانی
گروه اقتصاد کلان: در بیش از یک دهه گذشته بازار عراق یک بازار استراتژیک برای ایران بوده و تجار ایرانی سرمایه‌گذاری‌های نسبتا خوبی در این کشور داشته‌اند. به گزارش «تجارت»، تراز تجاری ایران و عراق در مجموع 12 میلیارد دلار است. جهانبخش سنجابی شیرازی دبیر اتاق ایران و عراق بیان اینکه برای مبادلات اقتصادی و تجاری میان ایران و کشور عراق تا پنج سال آینده معادل 20 میلیارد دلار هدفگذاری شده است، افزود: این هدفگذاری و چشم انداز در جریان ملاقات مقام های ارشد دو کشور و سفر اخیر نخست وزیر عراق به ایران ترسیم شده است. بازارعراق درسال‌های اخیر به‌عنوان بازاری مهم و استراتژیک برای بخش‌خصوصی و بخش دولتی ایران مطرح بوده است و تجار ایرانی حساب ویژه‌ای روی این بازار منطقه‌ای باز کرده‌اند و آشکارا می‌توان گفت که عراق جزو ۵ مقصد اول صادراتی ایران در کشورهای منطقه است. صادرات ایران به عراق در سال گذشته بیش از ۶ میلیارد دلار بوده است.
فعالان اقتصادی ابراز خوش‌بینی کرده‌اند که حجم مبادلات تجاری دو کشوراین ظرفیت را دارد که در آینده نزدیک به بیش از ۱۰ میلیارد دلار هم برسد. همچنین براساس برنامه پنج‌ساله تعیین شده صادرات ایران به عراق باید سالانه ۵ درصد رشد داشته باشد. محصولات صادراتی ایران به عراق طیف وسیعی را در برمی‌گیرد. محصولات کشاورزی، محصولات لبنی، مواد پلاستیکی، پوست و چرم، منسوجات، محصولات شیمیایی و پتروشیمی، محصولات معدنی و خدمات فنی و مهندسی بخشی از کالاهای صادراتی ایران به عراق است. عضو هیات رئیسه اتاق ایران می‌گوید: عراق در حال تبدیل شدن به کشورهای حاشیه خلیج‌فارس است که فضای رقابتی شدیدی در بازار این کشور ایجاد کرده و بدون شناخت تحولات تجارت با این کشور دچار تنگنا خواهد شد. کیوان کاشفی در نشست فعالان اقتصادی استان کرمانشاه با سرکنسول ایران در اربیل عراق، گفت: عراق به‌واسطه تحولات سریع و قابل‌توجه، در حال تبدیل شدن به یکی از ثروتمندترین کشورهای منطقه است و این کشور در حال شبیه شدن به کشورهای حوزه خلیج‌فارس بوده و فضای رقابتی باز و شدیدی در این کشور وجود دارد. به گفته او، این فضای رقابتی فقط محدود به بخش صنعت نیست و همه حوزه‌های توریسم، توریسم درمانی، کشاورزی و ... را تحت تأثیر قرار داده است. رئیس اتاق کرمانشاه ادامه داد: به جهت آنکه اقبال عراق به کشورهای عربی زیاد است، شرایط کار برای فعالین اقتصادی ما سخت‌تر خواهد بود. کاشفی حضور در تعاملات تجاری عراق با این شرایط را نیازمند برنامه‌ریزی و داشتن استراتژی مدون دانست و خاطرنشان کرد: این برنامه باید در دو بعد داخلی و خارجی تدوین شود. او اضافه کرد: در بعد مسائل داخلی نیازمند تسهیل شرایط برای تجار و بازرگانان هستیم که طی سه، چهار سال اخیر به دلیل سیاست‌های مرتبط با رفع تعهدات ارزی دچار تنگناهای فراوانی شدند. در بعد خارجی هم باید با کسب اطلاعات دقیق از بازار عراق و تحولات آن و دادن اطلاعات صحیح و به‌روز به فعالان اقتصادی، حضور خود را در عراق با برنامه‌ریزی بیشتری پیش ببریم.
کاشفی بر لزوم تدوین یک استراتژی بلندمدت برای حضور در بازار عراق تأکید کرد و افزود: این استراتژی باید با همراهی چهار قطب اصلی شامل وزارت امور خارجه، اتاق بازرگانی، سازمان توسعه تجارت (وزارت صمت) و ستاد روابط اقتصادی ایران و عراق باشد و نقش و وظیفه هر بخش نیز مشخص شود. عضو هیات رئیسه اتاق ایران از اهمیت و تأثیر حضور در نمایشگاه‌های عراق برای فعالین اقتصادی ایران یاد کرد که متأسفانه در این زمینه ضعیف عمل شده است. او نبود حمایت‌ها و یارانه برای حضور در نمایشگاه‌ها آن‌هم با این شرایط نرخ ارز را از دلایل ضعف برای حضور در نمایشگاه‌ها دانست و گفت: اتاق بازرگانی همواره تلاش کرده زمینه و حمایت لازم برای حضور فعالان اقتصادی در نمایشگاه‌های برجسته عراق را فراهم کند که نمونه اخیر آن در نظر گرفتن پاویون اختصاصی برای کرمانشاه در نمایشگاه صنعت ساختمان عراق بود که دستاوردهای مناسبی داشت.
معافیت محصولات کشاورزی از بازگشت ارز
عضو هیات رئیسه اتاق ایران در ادامه از پیگیری برای معاف شدن صادرات محصولات کشاورزی از بازگشت ارز خبر داد و عنوان کرد: پیشنهاد این موضوع از سوی کمیسیون کشاورزی و صادرات اتاق ایران مطرح شد و به مجلس و درنهایت دفتر معاون رئیس‌جمهور رفت و اکنون در دست بررسی است. کاشفی از دلایلی که برای معاف شدن محصولات کشاورزی از بازگشت ارز وجود دارد هم یاد کرد و افزود: مجموع صادرات محصولات کشاورزی از سوی بخش خصوصی کشور حدود سه تا چهار میلیارد دلار است که مشکلی برای ارز کشور ایجاد نخواهد کرد. او اضافه کرد: از سوی دیگر چنانچه این روند تسهیل شود می‌توان امیدوار بود این معافیت برای برخی گروه‌های دیگر کالاهای صادراتی نیز در نظر گرفته شود. رئیس اتاق کرمانشاه به موضوع برقراری حمل یکسره کالا به عراق به‌عنوان خواسته چندین ساله فعالان اقتصادی کرمانشاه هم اشاره کرد که در سفر رئیس‌جمهور نیز مطرح و مکاتبات زیادی در این زمینه صورت گرفت، اما تاکنون به نتیجه نرسیده است. کاشفی برقراری حمل یکسره را نیازمند در نظر گرفتن واقعیت‌ها و توجه به منافع طرف عراقی هم دانست و اظهار کرد: نباید فراموش کنیم ۹۰ درصد تعاملات تجاری ما با عراق، صادراتی است و اگر موضوع حمل‌ونقل حل شود، مزایای آن برای ما بیشتر خواهد بود. او خواستار اعتماد به بخش خصوصی و فاصله گرفتن از دیدگاه حاکمیتی برای برقراری حمل یکسره شد و افزود: پنج سال قبل موضوع راه‌اندازی شرکت‌های مشترک حمل‌ونقل را پیگیری کردیم و قرار شد 100 کامیون در مرحله اول در این بخش پای‌کار بیایند، اما اجرایی نشد.
حمل‌ونقل، مانع اصلی رونق توریسم
موضوع دیگری که رئیس اتاق کرمانشاه به آن اشاره کرد ظرفیت‌های تجاری جدید کرمانشاه در زمینه تعامل با عراق و خصوصاً توریسم درمانی بود و گفت: در گذشته اکثر بیمارستان‌های کرمانشاه دولتی بود، اما اکنون با مراکز خصوصی خوبی که در استان راه‌اندازی شده، مزیت فراوانی برای توریسم سلامت داریم. کاشفی مانع اصلی رونق توریسم درمانی را نبود پرواز مستقیم دانست و اعلام کرد: در چنین شرایطی بهتر است زمینه تردد بیماران عراقی با خودروهای شخصی آنها را تسهیل کنیم. او یکی دیگر از مزایای صادراتی کرمانشاه را اسب کرد اعلام کرد و با اشاره به وجود حدود شش هزار رأس اسب کرد در کرمانشاه و استان‌های هم‌جوار، خواستار تسهیل صادرات اسب کرد شد.
