دیدار در بغداد

آرمان ملي- احسان اسقايي: برقراري رابطه تهران و رياض به مرحله آخر رسيده است. عالي‌ترين مقام سياست خارجه عراق خبرداده است که مقامات رياض از وي خواسته‌اند که بغداد گام نهايي براي برقراري رابطه با ايران را بردارد. از سوي ديگر در تهران نيز دستگاه ديپلماسي خود را آماده مي‌کند که وزيرش آماده يک ديدار مهم در عراق باشد. از قرار معلوم اين ديدار به زودي بين وزير خارجه ايران و عربستان صورت خواهد گرفت.
موضع وزير خارجه در ارتباط با عربستان
حسين اميرعبداللهيان از بدو حضور در وزارت خارجه تلاش کرده است که 5 دوره مذاکرات امنيتي بين ايران و عربستان به ميزباني عراق در بغداد در دوره دولت روحاني برگزار شده بود منجر به نتيجه شود از اين رو بارها در ارتباط با آمادگي ايران در برقراري رابطه با عربستان تاکيد کرد. وي البته در کنفرانس بغداد2 در امان پايتخت اردون يک ديدار غير رسمي با وزير خارجه عربستان داشت که خود نشان مي‌داد که طرفين به دنبال برقراري رابطه هستند. اخيرا نيز وزير خارجه در کنفرانس خبري با وزير خارجه قطر اعلام کرده: توجه به همسايگان و گسترش همکاري‌ها با آنان از اولويت‌هاي دستگاه سياست خارجي جمهوري اسلامي ايران در دولت سيزدهم است. ما با همسايگان‌مان ارتباط و تعامل داريم و با چالشي مواجه نيستيم. در ارتباط با تعامل با کشورهاي حاشيه خليج‌فارس نيز با پيشرفت‌هاي خوبي روبه‌رو بوده‌ايم. در همين چارچوب شاهد ارتقاي سطح روابط ايران با دو کشور کويت و امارات بوديم. چنان‌که سفراي اين دو کشور در تهران مستقر شدند. تا کنون از طريق عراق گفت‌وگوها و تبادل پيام‌هايي بين تهران و رياض صورت گرفته است. چند دور مذاکره بين دو کشور انجام شده است و قرار است دور جديد گفت‌وگوها بين دو کشور به شکلي که توافق مي‌شود ادامه پيدا کند. همچنين وزير خارجه عربستان نيز بارها بر لزوم برقراري رابطه با ايران تاکيد کرده و خواستار برقراري رابطه با تهران شده است. معتقديم در شرايطي قرار داريم که از مرحله گفت‌وگوها مي‌توانيم به خوبي عبور کنيم و بايد وارد مرحله بعدي که همکاري‌هاي پايدار است شويم.
درخواست رسمي عربستان از عراق


همچنين وزير خارجه عراق از درخواست وليعهد سعودي از بغداد براي ميزباني ديدار وزير امور خارجه سعودي و وزير امور خارجه کشورمان خبر داد. «فؤاد حسين» وزير امور خارجه عراق با بيان اين‌که تاکنون 5 نشست امنيتي بين ايران و عربستان برگزار شده است، گفت: «محمد بن‌سلمان از عراق خواسته است که ميزبان ديدار وزراي خارجه عربستان و ايران باشد. در حال حاضر مشغول هستيم و زمان ديدار علني بين وزراي خارجه دو کشور را تعيين خواهيم کرد.» وزير امور خارجه عراق افزود: «نشست‌هاي قبلي بين مسئولان ايران و عربستان، محرمانه و در سطح امنيتي بوده است، اين نشست‌ها با وساطت عراق، علني خواهد بود. وزراي خارجه ايران و سعودي در بغداد ديدار خواهند کرد.» پيش از اين «محمد شياع السوداني» نخست‌وزير عراق گفته بود: «از اولين روز‌هايي که در دفتر نخست‌وزيري عراق مستقر شدم، درباره اين پرونده و نزديک کردن ديدگاه‌هاي جمهوري اسلامي ايران و عربستان و ساير کشور‌هاي عربي بسيار جدي بودم چرا که ما بسيار علاقه‌مند به ايجاد و حفظ اين رابطه و همکاري بين کشور‌هاي منطقه هستيم تا تنش‌ها در منطقه را از بين ببريم و به امنيت و ثبات در کل منطقه برسيم.»
لزوم احتيـــاط در برقراري رابطه با عربستان
علي بيگدلي کارشناس روابط بين‌الملل در ارتباط با برقراري رابطه ايران و عربستان و نقشي که عراق در اين بين ايفا مي‌کند به «آرمان‌ملي» گفت: عراق تلاش دارد به منظور عبور از چالش‌هاي اقتصادي و سياسي خود به جهان عرب بازگردد. عربستان سعودي نيز مشوق بغداد است. وزير امور خارجه امارات نيز دو بار به عراق سفر کرده است. شيخ نشينان علاقه‌مند هستند که عراق را به دنياي عرب بازگردانند. از سوي ديگر عراق نيز براي عبور از مشکلات نيازمند سرمايه‌گذاري است و کشورهاي عربي مي‌توانند اين سرمايه‌گذاري را در عراق ايجاد کرده و نياز اين کشور را به تامين گاز برآورده کنند. اينکه عربستان به وزير خارجه عراق درخواست داده که مقدمات برقراري رابطه بين ايران و عربستان را فراهم کند، بايد از سوي ايران با احتياط نگريسته شود. چرا که اختلافات ايران و عربستان به قدري زياد است که به سادگي نمي‌توان آن را ناديده گرفت. مگر اينکه طرفين نگاه جديدي به مناسبات منطقه‌اي داشته باشند. از سوي ديگر محمد بن سلمان براي اجراي طرح‌هاي خود نيازمند نوعي ثبات در منطقه است چرا که بانک جهاني از بن سلمان خواسته تا عربستان نتواند امنيت خود را تامين کند، امکان مشارکت اين بانک در پروژه‌هاي توسعه‌طلبانه عربستان وجود ندارد. محمد بن سلمان قول داده اين شهر هوشمند را تا پايان 2030 به پايان برساند. اينکه پادشاه عربستان اين درخواست را از عراق داشته که مقدمات ديدار مقامات ايران و عربستان را فراهم کند؛ جاي بررسي دارد. زيرا همه کاره عربستان محمد بن سلمان است. البته تحولات در منطقه جدي است و حتي بعيد نيست بشار اسد نيز به اتحاديه عرب دعوت شود. ايران در شرايط کنوني نيازمند نوعي تحول در سياست خارجه خود است. چرا که اعراب در شرايط کنوني در نظر دارند لبنان؛ سوريه و عراق را به خود نزديک کنند. از سوي ديگر ترکيه و روسيه نيز درباره مسائل سوريه در نظر دارند شرايط اين کشور را مديريت کنند. از اين رو تهران نيز بايد نگاه جديدي به مسائل داشته باشد. ايران نبايد از تحولات منطقه‌اي جا بماند.