اروپا و مساله ایران

حسن لاسجردی کارشناس روابط بین‌الملل  
نگاه غربي‌ها و اروپايي‌ها به برجام يک نگاه حيثيتي است و همه نشانه‌ها دال بر آن است که آنها به بهانه‌هاي مختلف نمي‌توانند از برجام خارج شوند و يا بازگشت به برجام را از دستور کار خود خارج کنند. اروپايي‌ها خود به نوعي مبدع و پديد آورنده برجام بودند و آنها اين راه‌حل ديپلماتيک را براي مساله هسته‌اي به وجود آوردند. اروپايي‌ها نقش ميانجيگري را ايفا کردند و با دعوت تروئيکا ساير بازيگران به ميز مذاکرات اضافه شدند و مساله هسته‌اي به برجام ختم شد. اروپايي‌ها در تلاشند که خود را هوادار صلح و امنيت نشان دهند و نمي‌توانند با رويکردهاي قهرآميز با کشورها برخورد کنند. اگر چه آنها در برخي مواقع در جنگ‌هاي مختلف حضور داشتند و جنگ جهاني دوم تجربه خوبي را به اروپايي‌ها نشان داد که روش قهرآميزي و هزينه افزايي براي آنها گران تمام خواهد شد. از اين رو تلاش دارند تهديد کنند و موضوع مذاکرات را پيش مي‌کشند از اين منظر است که از استراتژي چماق و هويچ استفاده مي‌کنند؛ استراتژي‌اي که ساليان سال با کشورهاي مختلف و با ايران در بحث هسته‌اي مدنظر داشتند همين مورد بوده است. به نظر مي‌رسد اروپايي‌ها علاقه‌مند هستند از طريق برجام نوعي مديريت ايران را دنبال کنند تا از اين طريق بتوانند ضمن ارتباط با ايران مراودات مناسبي با تهران داشته باشند. مساله ديگر اين است که با توجه به رويکردهاي اروپايي‌ها شيطنت‌هاي اخير اروپايي‌ها از جمله فراخواندن سفير کشورشان براي چيست؟ اين مواضع جزء ملاحظات حوزه سياست در اروپاست و برخي از کشورها تلاش مي‌کنند که نقش پليس بد و خوب را بازي کنند و فشارهاي مختلفي بياورند تا طرف مقابل هم تصميم بگيرد. اروپايي‌ها به برجام حيثيتي نگاه کرده و علاقه دارند که بازيگر مهم برجام باقي بمانند. البته ايران و آژانس موضوعاتي را براي بررسي دارند و آن سه مکاني است که در مورد آن سوالاتي صورت گرفته است. آژانس در راستاي نقش خود علاقه‌مند است به سوالاتي که در اين رابطه دارد، پاسخ دقيقي داده شود و نظارت مستدامي بر مراکز هسته‌اي ايران داشته باشند. در گذشته هم که گروسي به تهران آمد اين موضوعات باقي ماند. با اين وجود با توجه به مجموعه بحث‌هاي طرفين سفر آينده آقاي گروسي به تهران مي‌تواند يک قدم اميدوار کننده براي بازگشت به مذاکرات و احياي برجام تلقي شود.