الزامات موفقیت مرکز مبادله در بازار ارز
آلبرت بغزیان
اقتصاددان
در این هفته مرکز مبادله ارز و طلا با حضور رئیس کل بانک مرکزی، جمعی از مدیران بانکی، فعالان بازار و اقتصاددانان راه‌اندازی شد و اولین کشف قیمت در تالار حواله و تالار مبادله ارز به ترتیب ۳۶ هزار و ۱۳۰ تومان و ۴۱ هزار و ۵۴۹ تومان به ازای هر دلار آمریکا بود. راه‌اندازی مرکز مبادله ارز و طلا می‌تواند عاملی برای کنترل و آرامش در بازار باشد، به شرطی که جلوی نفوذ عده‌ای جریان‌ساز و نرخ‌ساز در بازار ارز و این مرکز گرفته شود. هیچ دولتی و در واقع هیچ بانک مرکزی را نمی‌توان در دنیا پیدا کرد که نرخ ارزش را مدیریت و کنترل نکند. به عنوان مثال باید دید که چرا رابطه درهم و دلار سال‌هاست ثابت باقی مانده و تغییری نکرده است یا آنکه چرا دلار و یورو فاصله زیادی نمی‌توانند از هم بگیرند. این به معنی این است که بانک مرکزی این کشورها با یکدیگر هماهنگ هستند و خود دولت‌ها آنقدر قدرت دارند که می‌توانند ارزش ارز خود را در مقابل سایر ارزها حفظ کند. بانک مرکزی سال‌ها مغفول مانده بود، آنقدر نوسانات اقتصادی روی سفره تاثیر گذاشت تا شاهد افزایش قیمت کالاهای دیگر هم بودیم اما مسلما ورود بانک مرکزی به بازار ارز و طلا می‌تواند این نوسانات را کنترل و مدیریت کند که البته در دولت گذشته نیز یک بار با ورود به مدیریت نرخ ارز شناور بازار مدیریت شد و شاهد بودیم که دلار از مرز ۱۸ هزار تومان تا حوالی ۱۰ هزار تومان هم کاهش پیدا کرد. پس از سال‌ها نمی‌توان افرادی را که در بازار ارز نفوذ کرده و جریان‌سازی و نرخ‌سازی می‌کنند را نادیده گرفت، بنابراین راه‌اندازی چنین سامانه‌هایی مانند مرکز مبادله ارز و طلا می‌تواند همه تقاضاها برای ارز را در یک جا جمع کنند و اگر به گفته مسئولان بانک مرکزی ارز به اندازه کافی در کشور وجود دارد می‌توان به همه تقاضاهای مردم در بازار پاسخ داد. در آن صورت به غیر از نیازهای ارزی که مردم برای حفظ ارزش پول‌شان یا سرمایه گذاری تقاضا می‌کنند به دیگر نیازها پاسخ داد و نهایتا پس از سامان گرفتن بازار ارز نیازهای از این دست نیز پاسخ داده می‌شود. مرکز مبادله ارز و طلا وظیفه دیگری هم در بازار ارز دارد، وظیفه دوم این مرکز خط دادن به بانک مرکزی برای این است که کدام محدوده‌ها را حفظ کنند و در تالار خدمات ارز خدماتی را چگونه توزیع کند و به موقع به نیازهای مردم جواب بدهد.پایش کردن تقاضاها در حوزه اسکناس و حواله و پاسخ دادن به نیازهای موجود در این زمینه می‌تواند تاثیر مناسبی روی مدیریت بازار ارز داشته باشد.کاهش چند هزار تومانی قیمت دلار در روز گذشته و با اولین کشف قیمت در مرکز مبادله ارز و طلا نشان می‌دهد که نهایت توان و تقاضا روی همین عدد است که در روز گذشته ثبت شده بود و بقیه این نرخ تا حوالی ۵۰ هزار تومان به ازای هر دلار همان نرخ‌سازی و جریان‌سازی است که عده‌ای در بازار انجام می‌دهند؛ بنابراین امیدواریم که این مرکز به سرنوشت دیگر نهادهای مشابه خود در گذشته دچار نشود و جلوی نفوذ این جریان را در بازار ارز بگیرد تا بتواند تلاطم‌ها و نوسانات بازار را کنترل کند.
