چه کسی مانع آوازخواندن زیر پل خواجو شد؟

آرمان امروز: شايد در سير شهر هنرپرور اصفهان به‌خصوص در حوزه موسيقي، دو مکان نقش بسزايي در رشد و تعالي اين هنر داشته باشند که جاي ده‌ها دانشگاه و مراکز علمي و هنر را پرکرده باشد. نخست خانه شاطر ابوطالبي، که روزهاي سه شنبه (از 90 سال پيش تا کنون) ميزبان اهالي هنر و هنردوستان از گذشته تا امروز بوده است. هنرمنداني از جمله استاد حسن کسايي و جليل شهناز، شهرام ناظري، ذوالفنون، ارحام صدر و … سال‌ها به اين خانه رفت و آمد داشته‌اند. دوم زير پل خواجو که به‌دليل ساختار معماري و فرهنگي‌اش هر شب اهالي و نوازنده‌ها و خوانندگان گمنام زير آن آواز مي‌خوانند و پاتوق مردم اصفهان است. بايد يکبار شاهد آواز خواندن هنرمندان در زير پل خواجو باشيد تا بدانيد چه «جو» منحصربه‌فردي در آنجا حکفرماست. يک هنرمند يا گروهي از هنرمندان با هدف سرگرم‌کردن مردم به فعاليت‌هاي مختلفي از جمله حرکات نمايشي، شعبده‌بازي، عروسک‌گرداني، خوانندگي، نوازندگي، داستان‌سرايي و... مي‌پردازند. هنرهاي خياباني اگرچه به لحاظ سبک‌وسياق و نام با گذشته تفاوت پيدا کرده است اما رويکرد همان است. در بعضي موارد هنرمند به دنبال ارتزاق نيست و جنبه‌ اقتصادي ندارد اما جنبه‌ هنري آن مشهود است و هنرمند به خاطر عشقي که دارد، سعي در نشان دادن هنرش مي‌کند. از اين منظر آوازخواني هم صبغه‌اي طولاني دارد؛ به خصوص آوازخواني زير پل خواجو که با وجود آب روان و معماري منحصربه‌فرد اين بنا، حال‌وهوايي در آدمي ايجاد مي‌کند که روح انسان را جلا مي‌دهد اما متأسفانه اخيرا ممنوعيت‌هايي براي اجراي آواز زير پل خواجو به وجود آمده است. به منظور بررسي اين موضوع به سراغ رضا شريعت، استاد آواز و مدرس دانشگاه رفتيم تا بدانيم پشت‌پرده‌ ممنوعيت آوازخواني زير پل خواجو چيست و چه نهادهايي مانع آوازخواني شده‌اند؟
اين مدرس دانشگاه دراين‌باره مي‌گويد: «ممنوعيت آواز خواندن زيرپل خواجو ممکن است از سوي اداره اماکن يا نيروي انتظامي يا ميراث فرهنگي صورت گرفته باشد. آن‌ها حتما دلايل خودشان را دارند. شايد مسائل امنيتي يا سياسي مورد نظر باشد يا شايد هم دلايل فرهنگي داشته باشد که سازمان ميراث فرهنگي بايد در اين خصوص پاسخگو باشد.» شريعت با اشاره به اين موضوع که آوازخواني زير پل خواجو يکي از جنبه‌هاي فرهنگ شفاهي استان اصفهان است که صبغه‌ طولاني دارد، مي‌افزايد: «طي سال‌هاي متمادي خوانندگان زير پل جمع مي‌شدند و آواز مي‌خواندند. آن‌ها به سبک و سياقي دلچسب آواز مي‌خواندند که متأسفانه در اين نوع سبک موسيقي بدعت گذاشته شد.» او از اجراي موسيقي‌هاي مبتذل در اين مکان ابراز ناخرسندي مي‌کند و مي‌افزايد: «موسيقي خط قرمز من است. من ممنوعيت موسيقي را به عنوان ممنوعيت وجود انسان مي‌دانم اما متأسفانه گاهي شاهد اجراي موسيقي‌هايي هستيم که نه با فرهنگ شهري تناسب دارد و نه با بناي شهر. اگر توريستي مي‌آيد بايد اصفهان ديده شود. آواز ايراني شنيده شود. تصنيف و ترانه‌هاي ايراني احيا شود.» اين مدرس دانشگاه با اشاره به اين که پل خواجو و آوازخواني در آن‌جا به عنوان ميراث فرهنگي شهر است و بايد از هرگونه آسيبي حفظ شود، اين امر را نيازمند برنامه‌ريزي در مديريت فرهنگي مي‌داند و پيشنهاد مي‌کند: «بايد با همفکري نهادهاي انتظامي، امنيتي و سازمان ميراث فرهنگي، فرهنگ آوازخواني همانگونه که بوده احيا شود. به گونه‌اي که نه به امنيت اجتماعي مردم آسيب رسد و نه به فرهنگ آوازخواني. در واقع اين ممنوعيت بايد به فرصت فرهنگي تبديل شود.»