دولت باید از ظرفیت خیرین در اجرای مصوبه مولدسازی استفاده کند

  اما این مصوبه و نحوه اجرای آن منتقدانی دارد که نگران شیوه اجرا و درآمد حاصل از فروش املاک و مستغلات دولت هستند. این مصوبه که شامل دارایی‌های راکد آموزش و پرورش هم می‌شود در روز‌های گذشته مورد نقد و بررسی برخی از دغدغه‌مندان حوزه تعلیم و تربیت قرار گرفته‌است. به عنوان نمونه یکی از موارد طرح شده، فروش مدارس خیرساز بوده که مورد تکذیب مدیران آموزش و پرورش قرار گرفته است. با این حال به نظر می‌رسد افکار عمومی اقناع نشده و همچنان معتقد است این مصوبه می‌تواند دچار خطا و انحراف شود.  در این رابطه، سیدمحمد بطحایی وزیر اسبق آموزش و پرورش در گفتگو با خبرنگار روزنامه «جوان» گفت: مصوبه مولدسازی که این روز‌ها منتقدان و مدافعانی دارد مشخصاً در حوزه آموزش و پرورش از دو منظر قابل‌بررسی است. منظر اول ماهیت و شکل این مصوبه است که با توجه به شرایط کشور و به تبع آن شرایط آموزش و پرورش به ویژه در حوزه عمرانی می‌تواند یک مصوبه مفید و قابل استفاده باشد.   چرا مولدسازی قابل‌دفاع است؟ بطحایی گفت: به‌رغم همه تلاش‌هایی که بعد از انقلاب برای استاندارد‌سازی فضا‌های آموزشی صورت گرفته همچنان با نقایص و کاستی‌هایی در کشور مواجه هستیم به ویژه در مناطق محروم و کمتر توسعه‌یافته که به شدت بر موضوع عدالت آموزشی تأثیر منفی گذاشته‌است. هم اکنون در آموزش و پرورش به دلایل مختلف که مهم‌ترین آن تغییر آمایش جمعیتی است مدارس و فضا‌های آموزشی و پرورشی را داریم که امروز مورد استفاده دانش‌آموزان قرار نمی‌گیرد. بنابراین این فضا‌ها نه‌تن‌ها باری از آموزش و پرورش بر نمی‌دارد، بلکه هزینه نگهداری مزید بر علت می‌شود و هزینه‌هایی را برای آموزش و پرورش ایجاد می‌کند. بطحایی با بیان اینکه از شکل و قالب مصوبه مشخص می‌شود، هدف از مولدسازی بهینه کردن این دست مدارس و فضا‌های آموزشی و پرورشی است، اظهار کرد: مدارسی که اکنون دیگر دانش‌آموز ندارد و تغییر کاربری پیدا کرده، به عنوان نمونه به کارگاه بسته‌بندی یا متأسفانه به محل نگهداری احشام و چهارپایان تبدیل شده‌است. علاوه بر این، امروزه در شهر‌ها به دلیل تغییرات جمعیتی و سطوح تجاری مدارسی را داریم که یک زمانی مناسب فضای آموزش و پرورش بوده، اما امروز در دل بازار و محل کسب و کار و تعمیرگاه‌های اتومبیل قرار گرفته‌اند که از حیث آلودگی هوا و آلودگی صوتی مناسب دانش‌آموزان نیست. وزیر اسبق آموزش و پرورش افزود: حالا مولدسازی می‌خواهد این مدارس را تبدیل به احسنت کند. این مدارس را بفروشد و در محل‌های مناسب مدارس، فضا‌های جدیدی را برای دانش‌آموزان ایجاد کند. این مهم مورد تأکید متن مصوبه مولدسازی نیز است که درآمد‌های حاصل از این مصوبه باید صرف حوزه‌های عمرانی شود. بنابراین از این منظر این مصوبه می‌تواند اثرات مثبتی را در حوزه عمرانی آموزش و پرورش داشته باشد. به ویژه در شرایط کنونی که آموزش و پرورش با کمبود نقدینگی در حوزه عمرانی مواجه است!  منتقدان چه می‌گویند؟ بطحایی با اشاره به انتقادات صورت گرفته به این مصوبه ادامه داد: وقتی نظرات منتقدان را مطالعه می‌کنیم نشان می‌دهد عمده این انتقاد‌ها به نحوه اجرای این مصوبه است. صاحبنظران و دلسوزان نگران هستند که حین اجرا پول به دست آمده از فروش یک مدرسه صرف هزینه‌های جاری مانند پاداش پایان خدمت معلمان یا حقوق معلمان حق‌التدریس شود. به بیان دیگر کسری بودجه دولت از طریق فروش املاک و مستغلات که سرمایه‌های نظام آموزش و پرورش است، تأمین شود. با این تفاسیر چه در دفاع و چه در انتقاد از این مصوبه باید اثرات مثبت و نگرانی‌ها از یکدیگر جدا و در جای خود بحث شود.  وزیر اسبق آموزش و پرورش در پاسخ به این سؤال که راه اقناع افکار عمومی که معتقد است قانونگذار همیشه راهی برای دور زدن قانون در نظر دارد، چیست، گفت: تجربیات گذشته نگرانی‌های موجود را درباره نحوه اجرای این مصوبه تقویت می‌کند. در این شرایط دولت باید از طریق آیین‌نامه‌ها و شیوه‌نامه‌های اجرایی به نگرانی‌های افکار عمومی پاسخ دهد. شیوه‌نامه اجرایی باید تمامی راه‌های خطا و انحراف در مسیر اجرای مصوبه را مسدود کند.   یک نگرانی مهم! به گفته بطحایی، مسئله نگران کننده‌ای که درباره موضوع مولدسازی املاک آموزش و پرورش وجود دارد، این است که حدود ۵۰ درصد ساختمان‌های مدارس توسط خیرین ساخته می‌شود و در اختیار دولت قرار می‌گیرد و دغدغه‌مندان نگران هستند که دولت این مدارس را در راستای مولدسازی املاک آموزش و پرورش بفروشد و پول به دست آمده در مسیر دیگری هزینه شود.  وی با تأکید بر اینکه در این‌باره دولت باید در آیین‌نامه اجرایی به خیرین اطمینان دهد، گفت: اگر چه امروز مدارسی را داریم که توسط خیرین ساخته شدند، اما دانش‌آموز ندارند و عملاً مورد استفاده نیستند، اما نباید بهانه‌ای برای فروش بدون درنظر گرفتن نظر خیرین باشد. وزیر اسبق آموزش و پرورش ادامه داد: راه‌حل این است که اگر ملکی خیرساز در فهرست مولدسازی قرار گرفت، دولت باید با نظر خیرین آن ملک را به فروش برساند و مجدداً با نظر و توافق خیرین پول به دست آمده را در منطقه‌ای که خیرین صلاح بدانند صرف ساخت و ساز فضای آموزشی و پرورشی کند. به عبارت دیگر باید از خیرین به عنوان مشاوران اجرایی این مصوبه استفاده شود.  وی تصریح کرد: مسئولان باید قدردان ظرفیت جامعه خیرین مدرسه‌ساز باشند و نباید در مسیر اجرای مصوبه مولدسازی به نحوی تصمیم‌گیری کنند که جامعه خیرین مدرسه‌ساز دست از مدرسه‌سازی بکشند که در این صورت حوزه عمرانی آموزش و پرورش با چالش جدی مواجه خواهد شد و مولدسازی نه‌تن‌ها گرهی باز نمی‌کند، بلکه ضربه سنگین و مخربی را به آموزش و پرورش وارد می‌کند.  بطحایی در پایان خاطر نشان کرد: فراموش نکنیم که این مصوبه برای احیا‌ی سرمایه‌های بلااستفاده آموزش و پرورش بسیار کارآمد است. اکنون در برخی مناطق اردوگاه‌هایی را داریم که دیگر مورد استفاده دانش‌آموزان نیست و متأسفانه به محل ییلاق مسئولان تغییر کرده است. این در حالی است که در آن منطقه مدارسی را که ناایمن و دچار کمبود تجهیزات هستند، داریم. در چنین شرایطی مصوبه مولدسازی با فروش این فضا‌ها و هزینه کردن پول به دست آمده در راستای نیاز‌های دانش‌آموزان می‌تواند اقدام صحیح و قابل‌دفاعی باشد.