روزنامه خراسان
1401/12/10
6سال تا سیاهچاله جمعیتی!
غفوریان- فرصت جمعیتی حالا به انتها رسیده است و دست‌اندرکاران حوزه جمعیت حتی از ورود برخی استان‌ها به سیاهچاله جمعیتی سخن می‌گویند. این یعنی رشد جمعیت در برخی از نقاط کشور اکنون منفی شده است. فقط 6 سال فرصت داریم در همین زمینه، دیروز کاظم فروتن دبیر ستاد ملی جمعیت از ورود برخی استان‌ها به سیاهچاله جمعیتی سخن گفته و هشدار داده است: «حدود شش‌سال دیگر بیشتر فرصت نداریم و وقتی در بحبوحه سالمندی قرار بگیریم، دیگر جای جبران نیست.» عدد نرخ باروری هولناک شد نکته نگران‌کننده هشدارهای دبیر ستاد ملی جمعیت قطعا این آمار است که بحران را نشان می‌دهد: «نرخ باروری در کشور به۶/۱رسیده است و فاصله کمی با سیاهچاله جمعیتی داریم و حتی در برخی استان‌ها وارد سیاهچاله جمعیتی شده‌ایم.» نرخ کنونی جمعیت 1.6 نرخ مطلوب 2.6 نکته تاسف برانگیز این است که فاصله کنونی نرخ رشد جمعیت که طبق گفته دبیر ستاد ملی جمعیت 1.6 است، با نرخ مطلوب فاصله قابل توجهی دارد. میرتاج‌الدینی، نماینده مجلس، چندی قبل درباره این موضوع گفته بود: «هر زمان نرخ رشد جمعیت 2.6 باشد، رشد مطلوب و رسیدن به نرخ جایگزینی به شمار می‌رود.» مشکلات اقتصادی را قبول داریم اما ... به طور قطع پس از این که از بحران جمعیتی سخن به میان می‌آید، این سوال هم پدید می‌آید که وضعیت حمایت‌ها و مشوق‌ها به ویژه در شرایط کم ثبات کنونی اقتصادی کشور چه جایگاهی دارد؟ آیا دولت نباید با راهکارهای ویژه تری به موضوعات حمایتی فرزندآوری ورود کند؟ طبیعی است، پاسخ واضح و روشن است چنانکه در تمامی دنیا نیز به همین گونه است که مشوق‌های فوق‌العاده ویژه برای فرزندآوری طراحی و اجرا میشود. در عین حال کاظم فروتن دبیر ستاد ملی جمعیت درباره مشکلات معیشتی و موضوع فرزندآوری به نکته‌ای اشاره کرده است: «افراد بسیاری، مسائل اقتصادی را عامل اصلی فرزند نیاوردن خانواده معرفی می‌کنند و ما هم قبول داریم، اما اگر اکنون شرایط ما بد است، در صورت بی‌توجهی امروز به فرزندآوری، در آینده بسیار نزدیک با شرایط بسیار بدتری مواجه خواهیم بود. دولت هم باید همه تلاش خود را برای رفع مشکلات مردم در حوزه اقتصادی داشته باشد، چون در صورت پیری جمعیت شاهد مشکلات عدیده در حوزه کشاورزی، صنعت و حتی خدمات خواهیم بود.» حیف از قانون جوانی جمعیت امروز موضوع جمعیت در یکی از بی‌نظیرترین ادوار تاریخی کشور، صاحب قانونی جامع و کامل است که مهر 1400 به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید. می‌توان ادعا کرد، چنان‌چه دولت تنها 50 درصد این قانون را در دستور کار جدی خود قرار دهد و به آن پایبند باشد، بی‌شک بخش زیادی از مسئله بحران جمعیت تا یک دهه آینده برطرف میشود. اما با تاسف باید گفت که این قانون حتی در لایحه 1402 هم تا حدودی مورد بی‌مهری قرار گرفته است. در این زمینه، فاطمه محمدبیگی رئیس فراکسیون جمعیت و حمایت از خانواده مجلس دو هفته قبل و در جریان آغاز بررسی لایحه 1402 کشور، از کاهش اعتبارات بودجه قانون جوانی جمعیت، گلایه کرده بود :« سازمان برنامه و بودجه با کدام برنامه و چشم اندازی اقدام به حل بحران جمعیتی کشور خواهد داشت که امروز دست به کاهش اعتبارات قانون جوانی جمعیت زده است؟»البته بانکی پور دیگر نماینده مجلس خبرهای نسبتا خوبی درباره مصوبات دیروز(۹ اسفند) به رسانه ها آورد : در سال جدید حق اولاد در فیش حقوق کارمندان ۴ برابر و حق تاهل ۲ برابر میشود. تسهیلات ازدواج برای سال آینده افزایش می‌یابد و همه زوج‌های جوان هر کدام جداگانه ۱۸۰ میلیون تومان وام قرض‌الحسنه دریافت خواهند کرد. وی افزود: اگر مرد زیر ۲۵ سال و زن زیر ۲۳ سال سن داشته باشد، این وام بیشتر و ۲۲۰ میلیون خواهد بود؛ همچنین وام فرزندآوری برای سال ۱۴۰۲، ۳۰ تا ۵۰ میلیون تومان است. اقدامات موقتی ممنوع ، به تاسیس «سازمان جمعیت» بیندیشیم با این وصف و وضعیت اجرای قانون جوانی جمعیت که در آغاز تولد خود به درد کم‌توجهی بودجه‌ای مبتلا شده است، این را هم باید بدانیم که با اقدامات و طرح‌های موقتی و صرفا دهان‌پرکن چندان نمی توان دردی را دوا کرد و اگر برخی ایراد چاق‌سازی دولت را به ما نگیرند، شاید لازم باشد مجلس و دولت برخی سازمان های کم خاصیت را برچینند و به تاسیس «سازمان جمعیت» بیندیشند که این سازمان در بستری خارج از روزمرگی، بتواند از غصه های بحران جمعیت بکاهد. برآورد جمعیت شناسان از زمان رشد منفی جمعیت ایران چیست؟ با دکتر شهلا کاظمی‌پور، جمعیت‌شناس و استاد دانشگاه، درباره وضعیت جمعیتی کشور همکلام می‌شویم. از او درباره مفهوم نرخ باروری 1.6 کشور می‌پرسیم که می‌گوید: نرخ باروری 1.6 یعنی ما جمعیت جایگزین نداریم و تعداد فرزندان زوج‌ها کمتر از دو فرزند است. در واقع هرگاه تعداد موالید با فوتی‌ها برابر شود، یعنی رشد جمعیت به صفر رسیده است. اگر تعداد موالید از مرگ و میر کمتر شود، یعنی رشد جمعیت منفی شده است. از آن‌جا که موالید در روند کاهش است، اگر روزی تعداد موالید به دلیل سالخوردگی جمعیت و دیگر عوامل به تعداد مرگ ومیرها برسد، آن وقت به رشد صفر جمعیتی می‌رسیم که متعاقب آن، رشد جمعیت منفی میشود. از دکتر شهلا کاظمی‌پور می‌پرسیم، برآوردهای جمعیت‌شناسان درباره موعد منفی شدن جمعیت ایران چه زمانی است که می‌گوید: برآوردهای ما می‌گوید با روند کنونی از سال 1420 به بعد رشد جمعیت در ایران منفی خواهد شد.
سایر اخبار این روزنامه
شلیک مالیاتی بودجه به رسانه ها در جنگ نرم!
در ستایش نبوغ شعری و موسیقایی «اخوان‌ثالث»
پیاز، سالار بازار صیفی جات!
خانه خواستگارهای غیرسریش تاریک باد؟!
ورود پلیس به ماجرای مسمومیت های دختران دانش آموز
فرمول رفتار با طالبان
6سال تا سیاهچاله جمعیتی!
نوبت نمایش تونل های زیرزمینی پدافندی
حیات در معرض انقراض
بانک مرکزی در راه به دست گرفتن سکان بازار ارز
فراگیری ارتباط ماهواره ای در تلفن های همراه تا پایان ۲۰۲۳
۵ میلیون تومان برای سرقت هر کامیون!
سهم ناچیز خراسان رضوی از «اعتبارات عمرانی ملی»
