نماینده بایدن در قطر؛ تبادل به زودی

آرمان امروز- سرويس ديپلماسي: شنيده ها حاکي از اين است که راجر کارستنز، فرستاده ويژه رياست جمهوري در امور زندانيان از 13 تا 16 مارس به دوحه سفر خواهد کرد.
بر اساس اين اعلام، فرستاده ويژه آمريکا در مجمع جهاني امنيت سخناني را ارائه خواهد کرد و با نمايندگان دولت و شرکت کنندگان در مورد مسائل مربوط به حل و فصل پرونده هاي بازداشت زندانيان آمريکايي که به ادعاي آنها غير قانوني است، تعامل و گفت و گو خواهد داشت.
حسين اميرعبداللهيان، وزير خارجه ايران روز يکشنبه با اعلام توافق ميان ايران و آمريکا براي تبادل زندانيان در روزهاي اخير خاطرنشان کرد که  اگر همه چيز از طرف آمريکا خوب پيش برود در روزهاي آينده اين تبادل انجام خواهد شد.
وي ادامه داد: ما اين پرونده را يک پرونده کاملا انساني مي‌دانيم. از مارس سال گذشته در اين رابطه يک سندي بين ما و طرف آمريکايي به طور غيرمستقيم به امضا و تاييد رسيد اما زمنيه اجراي آن اکنون فراهم شده است. از نظر ما همه چيز آماده است. طرف آمريکايي در حال هماهنگي‌هاي فني خودش قرار دارد.


ساعتي پس از اعلام توافق ميان ايران و آمريکا سخنگوي وزارت خارجه آمريکا اين توافق را تکذيب و شوراي امنيت ملي آمريکا نيز در بيانيه اي اظهارات اميرعبداللهيان را نادرست خواند که اين تکذيب با واکنش سخنگوي وزارت خارجه کشورمان مواجه شد.
ناصر کنعاني اظهار کرد: از ماه مارس سال گذشته ميلادي از طريق يک واسطه توافق مکتوبي در خصوص تبادل زندانيان به امضا رسيده که نماينده معرفي‌شده رسمي آمريکا نيز آن را امضا نموده است اما به بهانه‌هاي مختلف تاکنون از سوي دولت آمريکا اجرا نشده است.
سخنگوي دستگاه سياست خارجي افزود: در هفته‌هاي اخير نيز تبادل پيام‌هاي غير مستقيم براي به‌روزرساني آن در جريان بوده است.
کنعاني تاکيد کرد: از نظر جمهوري اسلامي ايران تبادل زندانيان موضوعي کاملا انساني است که نبايد دستمايه بازي‌هاي سياسي قرار گيرد.
کنعاني همچنين روز دوشنبه در نشست خبري  در پاسخ به سوال يک رسانه آمريکايي در مورد بحث تبادل پيام‌ها در مورد تبادل زندانيان و چرايي تکذيب توافق صورت گرفته براي انجام اين موضوع از سوي  دولت آمريکا  تاکيد کرد : مذاکرات از طريق واسطه ها که  ايفاي نقش مي کنند انجام شد. در اين زمينه ما پيش از اين توافق مکتوب ميان دو کشور از طريق واسطه امضا کرديم. طرفي که تکذيب مي‌کند دولت آمريکاست. من شما را ارجاع مي‌دهم به مواضع سخنگوي وزارت خارجه آمريکا که در نشست اخيرش صراحتاً اشاره مي‌کند که دولت آمريکا روي اين پرونده کار، تلاش و پيگيري مي‌کند. سوال من از طرف آمريکايي اين است که در خلأ و به طور يک‌جانبه و با خودش دارد روي اين موضوع کار و تلاش و پيگيري مي‌کند؟ يا از طريق واسطه ها در چارچوب پيام هايي که رد و بدل مي شود؟ در هر صورت توافق مکتوب وجود دارد در ارتباط با موضوع زندانيان در ارتباط با موضوعات هسته‌اي هم ديپلماسي فعال است. به نظر مي‌رسد سفر نماينده آمريکا به قطر بلافاصله پس از اعلام توافق براي تبادل زندانيان از سوي ايران تاييدي باشد بر انجام اين توافق که به گفته وزير خارجه و همچنين سخنگوي وزارت خارجه کشورمان بايد ببينيم که مشکل  دولت آمريکا براي تاييد نکردن آن چيست؟ آيا به مسائل داخلي دولت آمريکا  و به رقابت‌هاي سياسي دروني دولت اين کشور بر مي گردد؟
به گفته کنعاني در صورتي که طرف آمريکايي نسبت به اين موضوع برخورد واقع‌بينانه داشته باشد موضوع تبادل زندانيان به عنوان يک موضوع کاملا انساني قابل انجام است.
مرتضي مکي در اين خصوصي مي گويد: در مذاکرات احياي برجام بحث تبادل زندانيان به عنوان اقدام پيش‌ دستانه براي ايجاد زمينه مذاکرات مطرح مي‌ شد و اگر چنين اقدامي صورت گيرد مي‌تواند به چراغ سبزي از سوي ايران و آمريکا براي پيشرفت مذاکرات در حوزه‌ هاي ديگر تعبير شود.
مرتضي مکي، در ارزيابي خبر احتمال آزادي زندانيان دو تابعيتي ايراني-آمريکايي و آزادسازي پول‌ هاي بلوکه شده ايران در کره جنوبي و در پاسخ به اين سوال که با توجه به توقف مذاکرات احياي برجام، آيا اين خبر مي‌ تواند نشان از گشايشي در اين زمينه باشد، گفت: موضوع تبادل زندانيان ميان ايران و آمريکا و ما به ازايي که تهران پس از اين تبادل‌ ها و آزادي زندانيان دو تابعيتي دريافت مي‌ کند، موضوعي است که در چند دهه گذشته همواره انجام شده و ما هم در قبالش مابه‌ازايي دريافت کرده‌ ايم. حال، اما به صورت جدي‌ تر و آشکارتري در روند مذاکرات احياي برجام مطرح شد و در جريان مذاکرات منتهي به برجام در سال 2015 نيز اين موضوع مطرح بود و تبادلي نيز صورت گرفت.
وي ادامه داد: با اين حال در مذاکرات احياي برجام بحث تبادل زندانيان به عنوان اقدام پيش دستانه براي ايجاد زمينه مذاکرات مطرح مي‌شد و اگر چنين اقدامي صورت گيرد مي‌تواند به چراغ سبزي از سوي ايران و آمريکا براي پيشرفت مذاکرات در حوزه‌هاي ديگر تعبير شود.
وي افزود: اين خبري که روز شنبه در شرايط توقف مذاکرات و اذعان دولت آمريکا مبني بر بن‌بست ايجاد شده در روند مذاکرات، مطرح شد باعث مي‌شود که گمانه‌زني‌هايي در خصوص اينکه طرفين در حال ارسال سيگنال مثبت به يکديگر هستند، تقويت شود و شايد گشايشي در روند مذاکرات در حال شکل گيري باشد. اين خبر و اين گمانه زني هم مي‌ تواند درست باشد و هم مي‌تواند عملا بر انتظاري که براي احياي برجام وجود دارد، اثري نداشته باشد. با اين حال گمانه مثبت تاثير اين تبادل زندانيان بيشتر از ابعاد منفي و خنثي اين اقدام در روند احياي توافق هسته‌اي است چرا که هم ايران و هم آمريکا به ضرورت احياي برجام آگاه هستند. البته بايد اين موضوع را نيز مدنظر قرار دهيم که تحولات داخلي ايران متاسفانه در روند مذاکرات احياي برجام تاثيرات منفي داشته است.