زیر و بم بورس در سال 1401


اقتصاد کلان: بازار سرمایه در سال 1401 فراز و فرودهای زیادی داشت. در بعضی مقاطع از سال امیدها را ناامید کرد و در برخی دیگر از دوره‌ها بارقه‌هایی از خوشبینی را میان فعالان این بازار ایجاد کرد. به گزارش «تجارت»، در ماه‌های ابتدایی امسال روند بورس صعودی بود و برخی از کارشناسان و فعالان بازار از همان زمان صحبت از رکوردشکنی شاخص می‌کردند اما در ادامه سال اتفاقات دیگری افتاد که بر خلاف پیش بینی این گروه بود. واقعیت این است که مشخص بود که در سال 1401 بورس یکی از محرک‌های خود که قیمت دلار بود را به محرک دیگری واگذار کرد محرکی به نام انتظارات تورمی. مردم وقتی به سیاست‌های دولت، بودجه و تصمیمات نگاه می‌کنند انگار دارند آینده را پیش‌بینی می‌کنند و این مسئله یک انتظارات تورمی را برای آن‌ها شکل می‌دهد و همین رخداد را در بازار سرمایه لحاظ می‌کنند. پیش‌بینی‌‌ها حتی به گونه‌ای بود که برخی سال ۱۴۰۱ را سال جبران ضرر در بورس نام‌گذاری کردند. در بازار بسیاری از صنایع به کف‌های حمایتی خود رسید و کفسازی خوبی در بازار انجام شد. به عنوان نمونه شهیر محمد نیا کارشناس بازار سرمایه در این باره گفته بود: «چشم انداز بازار سرمایه در سال ۱۴۰۱ به دلیل تنوع و فرکانس بالای وقایع بسیار تاثیر گذار مانند بحران در اقتصاد کل جهان ازجمله کاهش رشد اقتصادی جهان، تورم افسار گسیخته در سراسر دنیا، چالش‌های ریکاوری کووید ۱۹، بحران اوکراین و از طرفی موضوعات مربوط به اقتصاد ایران مانند بلاتکلیفی و فرسایشی شدن مذاکرات احیا برجام و افزایش ابهامات در این رابطه و سایر موارد باعث می‌شود که یک تحلیلگر بسیار دست به عصا تحلیل کند و سعی کند با توجه به فرکانس تغییرات مرتبا تحلیل‌های خود را بروزرسانی کند اما حتمالا شاهد بازاری نوسانی خواهیم بود که با تغییر و تحولات مثبت و منفی روند‌های صعودی و نزولی کوتاه مدت و میان مدت را رقم بزند.»
تفاوت بورس در سال 1400 و 1401
بازار سرمایه در سال ۱۴۰۰ دارای یک حباب منفی بود. اما در ابتدای سال ۱۴۰۱ بازار یک جهش خوبی را تجربه کرد و عمده این مسئله به دو خبر باز می‌گشت که یک خبر مربوط به خودرویی‌ها بود و خبر بعدی هم مربوط به انتظارات تورمی مردم. مردم دیگر احساس می‌کردند که قیمت سهام به یک جایی رسیده است که دیگر بازار توانایی دیدن این اعداد را ندارد و قرار است قیمت‌های بالاتری را بازار به خود ببیند. پیش بینی برخی از کارشناسان تا میانه امسال هم به این سمت و سو بود که با توجه به شرایط کلی بازار سهام و گزارش‌های شرکت‌های بورسی چشم‌انداز مثبتی برای این بازار سهام تا پایان سال جاری پیش‌بینی می‌شود و شاخص کل بورس حتی در پایان سال وضعیت بهتری نسبت به دوره ابتدایی سال خواهد داشت. کارشناسان به موضوع اثر نرخ ارز بر بازار سرمایه اشاره می‌کردند. آن‌ها معتقد بودند که که هر چقدر دلار نیمایی به دلار آزاد نزدیک‌تر شود (با توجه به اینکه روی سودآوری اکثر شرکت‌ها تاثیر مستقیم دارد) می‌تواند باعث افزایش سودآوری شرکت‌ها، بهبود وضعیت آنها و افزایش تقاضا شود. اما تصمیم رییس جدید بانک مرکزی در زمان روی کار آمدن مبنی بر تثبیت نرخ ارز نیمایی روی 28 هزار و 500 تومان شرایط را به سمت بدبینی سوق داد و خوشبینی‌های که در نیمه ابتدای سال شکل گرفته بود را به باد داد.



بورس سال 1401 را چگونه به پایان می‌برد؟
حسین عبدی یک کارشناس بازار سرمایه درباره وضعیت معاملات این بازار در روزهای آخر سال می‌گوید:«به نظر می‌رسد که روند معاملات بورس در روزهای پایانی سال ۱۴۰۱ صعودی باشد. او افزود: ظرف چند روز گذشته شاهد ورود حجم گسترده نقدینگی‌های سرگردان به بازار سرمایه بودیم، علت این امر ناشی از آن بود که بازار سهام به تابعیت از بازارهای موازی رفتار مشابهی را مانند معاملات بازار دلار و طلا در پیش گرفته که البته این روند را در مقایسه با دیگر بازارها با شدت کمتری دنبال کرده است.» وی این امر را ناشی از مشکلاتی دانست که بازار سرمایه در حال دست و پنجه نرم کردن با آن است، گفت: ظرف چند ماه گذشته با مشکلاتی در لایحه بودجه مواجه بودیم که باعث ایجاد نگرانی هایی در بازار شد. عبدی خاطرنشان کرد: همچنین برخی از شرکت‌های حاضر در بازار سرمایه با مشکلات شدید نقدینگی، فروش و نیز مساله مربوط به تقسیم سود مواجه بودند که ممکن است به دلیل وجود برخی از سیاست‌ها سود کمتری را در بین سهامداران تقسیم کنند. این کارشناس بازار سرمایه به وجود مشکلات مربوط در بازار خودرو و نیز تاثیر آن بر روند معاملات بازار سهام اشاره کرد و اظهار داشت: چالش‌های موجود بر سر راه شورای رقابت و شورای عالی بورس برای عرضه خودرو در بورس کالا به نرخی که به نفع مصرف کننده و تولیدکننده باشد و باعث افزایش سود خالص شرکت‌ها شود؛ زمینه‌ساز ایجاد چالش در بازار سرمایه و نیز رکود در معاملات بازار سهام شد. وی ادامه داد: با افزایش نرخ دلار آزاد به بیش از ۵۰ هزار تومان روند معاملات بورس تغییر کرد و نقدینگی‌های حاضر در صندوق‌های سرمایه‌گذای و صندوق‌های با درآمد ثابت از طریق ورود به بازار سهام اقدام به خرید سهام شرکت‌های بورسی کردند.