توازن دیپلماسی میان غرب و شرق


مهدی خورسند
کارشناس مسائل بین الملل

امروز ما شاهدیم که دستگاه دیپلماسی برای متنوع سازی شرکا، هم‌پیمانان و متحدان ایران در مرزهای مختلف جهان تلاش خوبی را به خرج می دهد. ما در ابتدای دولت سیزدهم موضوع رفع سوء تفاهمات با همسایگان شمالی را در دستور کار داشتیم، در واقع کشورهای حوزه اوراسیا که اینها جزو حوزه تمدنی باستانی ما به حساب می آمدند. ما با کشورهای عرب منطقه روابط خوبی پیدا کردیم، در آفریقا حضور مناسبی را داریم و امروز هم با جنوب شرق آسیا ارتباط گسترده تری برقرار کرده‌ایم، اندونزی در سال های اخیر به دلیل رشد اقتصادی بی‌نظیری که پیدا کرده از یک توان اقتصادی بالایی برخوردار است. ایران و اندونزی دارای اشتراکات زیاد فرهنگی و سیاسی هستند، هر دو حامی آرمان فلسطین هستند، هردو منتقد به زورگویی در نظام بین الملل هستند و اندونزی همواره تحریم‌ها علیه جمهوری اسلامی ایران را در مجامع بین المللی محکوم کرده است. حتماً سفر آیت الله ابراهیم رئیسی رئیس جمهور کشورمان به اندونزی به عنوان یک کشور مسلمان که مایه افتخار همه مسلمانان هست و جزو قدرت های برتر اقتصادی در جهان به حساب می‌آید، می‌تواند برای ایران دستاورد خوبی محسوب شود. این سفر با توجه به جایگاه ویژه اقتصادی اندونزی حتماً می تواند برای ایران توجیه اقتصادی داشته باشد. حضور جمهوری اسلامی ایران در شرق آسیا منجر به افزایش وزن سیاسی خواهد شد و اندونزی می تواند دروازه ورود ایران به حوزه کشورهای عضو آ سه آن به حساب آید. اندونزی به عنوان عضو قوی، موثر و فعال اتحادیه آ سه آن می تواند منشاء خیر و برکت و بسیاری برای کشورمان شود و امیدوارم این توافقات اقتصادی که در سفر رئیس جمهور به اندونزی صورت گرفته است، از جمله امضای تفاهم نامه تبادلات تجاری با ارز ترجیحی هر چه زودتر اجرایی شود. هم ایران و هم اندونزی راهبرد مشخصی در جهان اسلام دارند و هر دو وجوه دقیقی از گفتمان اسلامی را در جهان اسلام راهبری می کنند و مواضع همسویی دارند و حتماً سفر اخیر رئیس جمهور ایران به آن کشور می‌تواند منجر به تعمیق و گستردگی بیشتر روابط دو طرف شود. یکی از مهمترین دستور کارهای سیاست خارجی دولت سیزدهم ایجاد توازن میان نگاه به غرب و نگاه به شرق است. از این منظر این دولت موفق بود چون توانست از دولت های قبلی که نگاه به غرب داشته اند یا حداقل از دولت های یازدهم و دوازدهم که صرفاً نگاه به غرب داشت فاصله بگیرد و شرایط را تعدیل کند و با شرقی ها از روی منطق، مصلحت و عزت روابط خود را توسعه دهد.