روزنامه جهان صنعت

ضمانت اجرای بیمه‎های جبران خسارات هوایی

میلاد صادقی*- بی‎گمان بیمه در صنعت هواپیمایی به خون در بدن انسان می‎ماند، چه هوانوردی بی‌وجود آن، مختل و از ادامه فعالیت ناتوان می‎شود. امروزه دیگر تحصیل پوشش بیمه‎های جبران خسارات هوایی موکول به مصلحت، آینده‌نگری و ترس از ورشکستگی فعالان صنعت هوانوردی نیست بلکه از جبر و الزام قانونی نشات می‎گیرد؛ جبر و الزامی که با دخالت در جزییات این تکلیف، ماهیت بیمه‎های جبران خسارات هوایی را از یک بیمه تجاری به یک بیمه مصرفی و حمایتی تغییر داده است. در این میان قوانین و مقررات بین‌المللی، منطقه‎ای و ملی بیشتر متصدیان حمل‌ونقل هوایی (اپراتورهای هواپیما) را ملزم خوانده‌اند تا مسوولیت احتمالی خود را در قبال مسافران و اشخاص ثالث بیمه کنند. اما آنان که حقوق را چیزی جز ضمانت اجرا نمی‎دانند، ممکن است پرسش کنند که قانونگذار چه ضمانت‌های اجرایی در راستای این تکلیف قانونی اندیشیده است؟ می‎توان گفت که قانونگذار دو دسته ضمانت اجرا برای این تکلیف در نظر گرفته است:
1- نخستین و مهم‎ترین ضمانت اجرای این تکلیف قانونی، ضمانت اجرای اداری است که باید آن را ضمانت اجرایی پیشگیرانه و فعالانه توصیف کرد. بر بنیان قوانین ملی، چنانچه متصدیان حمل‌ونقل خارجی پوشش بیمه مناسبی را در قبال مسوولیت احتمالی خود در برابر مسافران و اشخاص ثالث تهیه نکنند، دولت میزبان باید متصدیان ناقض خارجی را نسبت به استفاده از فضای هوایی قلمرو خویش یا فرود در آن قلمرو، محروم و ممنوع کند. در مواردی هم که هواپیما در حال پرواز نباشد، ضمانت اجرای اداری با ممانعت از برخاستن هواپیما، تحقق خواهد یافت. همچنین متصدیان حمل‌ونقل داخلی و ملی نیز در مرتبه نخست با همین ضمانت اجرا و در مرتبه دوم با ضمانت اجرای سنگین‌تر یعنی لغو مجوز عملیات از سوی مقام صالح، روبه‌رو می‎شوند.
2- دومین ضمانت اجرای پیش‎بینی شده، ضمانت اجرای مدنی است که درست برخلاف نوع نخست، طبیعتی منفعلانه، پسینی و تنبیهی دارد، چه این ضمانت اجرا پس از وقوع خطر اعمال می‎شود. بر بنیان ضمانت اجرای مدنی، چنانچه عامل زیان به موجب قانون در پناه محدودیت مسوولیت باشد اما پوشش بیمه کافی را برای مسوولیت تحدیدیافته خود تهیه نکرده باشد از استناد به تحدید مسوولیت محروم خواهد ماند و سقف مسوولیت او در برابر زیان‌دیدگان فرو خواهد ریخت. این ضمانت اجرای انگیزشی، سابقه‌ای طولانی و نزدیک به یک قرن دارد اما در گذر تاریخ از اهمیت آن کاسته شده است. با این حال بسیار مطلوب است که قانونگذاران در جهت حمایت هرچه بیشتر از مصرف‌کنندگان، ضمانت اجرای مدنی یادشده را نیز احیا و شناسایی کنند.
* پژوهشگر حقوق هوافضا
لینک منبع خبر
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
بی‌سابقه در تاریخ ایران (اعتماد)سفره مادران بی‌بضاعت پر روزی شد (شهروند) خودروساز بی‌انصاف اشک مردم را درآورد (جوان)ماجرای گروگانگیری خونبار! (خراسان)
سایر اخبار این روزنامه
طبیب تورم می‌رود انتخاب وزیر کشور نتیجه یک معامله بود؛ این اتفاق نباید تکرار شود واکنش کشورها به کارشکنی های آمریکا مقابله تیم حقوقی ترامپ با دادستان ویژه پرونده ارتباط با روسیه؛ شرکت ملی مس به بالاترین میزان تولید خود رسید؛ بررسی انتقال دارایی‌های بانکی به سمت بازار مسکن‌؛ فرماندار شهرستان ری خبرداد؛ رییس اداره میراث فرهنگی شهرستان مرودشت: بوق زدن با ماشین امیر قطر! بررسی عملکرد زنگنه در دولت یازدهم؛ در گفت‌وگو با رییس اتحادیه لوازم خانگی مطرح شد؛ بررسی «جهان صنعت» از وضعیت اسفناک کودکان مطلقه استقبال چشمگیر استارت آپ ها از بیست‌وسومین نمایشگاه بین‌المللی الکامپ تهران؛ لزوم تغییر سیاست‌های اقتصادی ضمانت اجرای بیمه‎های جبران خسارات هوایی جدال بانک مرکزی و سازمان بورس بر سر بانک‌ها سرمایه‌گذاران آماده ورود به صنعت گردشگری ایران لزوم تغییر سیاست‌های اقتصادی رای مردم در سهمیه بندی دولت دوازدهم پیامدهای بحران دیپلماتیک ایران و کویت پیامدهای بحران دیپلماتیک ایران و کویت پیامدهای بحران دیپلماتیک ایران و کویت