[حانیه جهانیان] همه‌چیز از بازدید رهبری از سی‌وپنجمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران شروع شد. کتابِ «تل‌آویو سقوط کرد» در دستان رهبر انقلاب در کسری از ثانیه تبدیل به عکسِ یک خبرگزاری‌های داخلی و خارجی شد. اثری که به‌گفته حضرت آقا در گذشته به زبان عربی آن را مطالعه کرده بودند و حالا از انتشار ترجمه آن ابراز شادمانی کردند. کتاب «تل‌آویو سقوط کرد» نوشته سمیه علی هاشم، نویسنده لبنانی، با ترجمه سعیده سادات حسینی به همت انتشارات «کتابستان» به چاپ رسیده است. کتابی که در قالب رمان، آرزوی دیرینه مسلمانان را روایت می‌کند. امروز به سراغ مترجم این اثر رفتیم و از او درباره این کتابِ مهم بیشتر پرسیدیم. در ادامه گفت‌وگوی «شهروند» را با سعیده سادات حسینی می‌خوانید.

 درباره نویسنده لبنانی کتاب، متأسفانه در منابع فارسی اطلاعات بسیار کمی وجود دارد. کمی درباره سمیه علی هاشم برای‌مان بگویید.
تا جایی که اطلاع دارم این کتاب نخستین اثر سمیه علی هاشم است. در مقدمه کتاب آمده که این نخستین سناریو از مجموعه است و اثر، ادامه خواهد داشت و در آینده از جلدهای دیگر آن رونمایی خواهد شد، اما چیزی که از مولف می‌دانیم این است که او تازه‌کار است.

چطور شد که این کتاب برای ترجمه به دست‌تان رسید؟
به‌دلیل علاقه‌ای که به ادبیات عربی دارم دوره‌ فنِ‌ ترجمه همین زبان را زیرنظر استاد علوی در گذشته آموزش دیدم. مدتی پیش با من تماس گرفته شد و استاد به من این کتاب را برای ترجمه پیشنهاد کرد و من هم پذیرفتم. به‌دلیل اینکه مسئله فلسطین، دغدغه‌ای جهانی است و هرکس به هر طریقی که می‌تواند، باید دین خود را به وجدان و فطرت خود که همان آزادیخواهی و زیربار ظلم نرفتن است، ادا کند، ترجمه کتاب برایم اهمیت پیدا کرد.

تحصیلات خودتان چطور؟
تحصیلات دانشگاهی من هیچ زمانی ادبیات یا زبان عربی نبود. تقریبا بیش از ۶ سال در کلاس‌ها و کارگاه‌های مختلف ادبیات و فن ترجمه عربی شرکت کردم و پس از به پایان رساندن این دوره‌ها بود که به ترجمه، علاقه‌مند شدم. تا پیش از ترجمه این اثر، حرفه اصلی من ویراستاری بود. ۹ سال است که به این کار مشغولم و ویرایش مقابله‌ای از اصلی‌ترین تخصص‌های من است. در بعضی از ویرایش‌ها می‌دیدم ترجمه بسیار با متن اصلی کتاب متفاوت و نارساست، با هماهنگی مترجم و انتشارات، مجبور می‌شدم تغییرات زیادی در ترجمه ایجاد کنم و کار تاجایی پیش می‌رفت که به‌کلی ترجمه جدیدی ارائه می‌شد، اما در انتها این نام مترجم بود که روی جلد می‌آمد. این بود که تصمیم گرفتم خود به‌طور جدی و بعد از گذراندن دوره‌های تخصصی به این حوزه وارد شوم‌.

در طول ترجمه اثر، لحظاتی بود که تعلل کنید و با خودتان بگویید کار چالش‌برانگیزی‌ است، بهتر است کمی صبر کنم؟

فکر می‌کنید فاصله درخواست ترجمه تا شروع آن چقدر زمان برد؟
شاید یک هفته طول کشید که با خانم یاسینی، دبیر ترجمه انتشارات «کتابستان» مرتبط شدم.

نحوه آشنایی شما با انتشارات چطور بود؟
معرف من در این اثر، استاد عربی دوره‌های من بود، اما خب از آنجایی که به واسطه ویراستاری هم ارتباطات زیادی دارم و افراد زیادی را می‌شناسم، پیداکردن و آشنایی با ناشر، چالش‌برانگیز نبود.

اینکه کتاب مورد توجه رهبری قرار گرفت اتفاق بزرگی‌ است. واکنش شما به تصویر منتشرشده از کتاب «تل‌آویو سقوط کرد» در دستان رهبری چه بود؟
والا خودم ندیده بودم و یکی از دوستانم این تصویر را برایم ارسال کرد. تصور نمی‌کردم به این سرعت عکس‌ها دست‌به‌دست شوند. واکنش‌ها هم متفاوت و بسیار زیاد بود. از صداوسیما گرفته تا شبکه‌های ضدانقلاب، همگی به سبک خود به این خبر واکنش نشان دادند.

فکر می‌کنید چرا کتاب «تل‌آویو سقوط کرد» برای خواننده ایرانی جذاب است؟
اولین چیزی که بسیار جلب توجه می‌کند، عنوان کتاب است. چراکه آرزوی بسیاری از ملت‌های آزاداندیش، سقوط تل‌آویو و آزادی فلسطینیان است. به‌خاطر دارم روزی که خبرِ کتاب را برای مادرم فرستادم به اشتباه فکر کرد که واقعا چنین اتفاقی افتاده و خوشحال شد. این نشان می‌دهد تیتر کتاب اثرگذار است. دوم اینکه فلسطینیان باید خودشان بخواهند که ماجرا تمام شود. اینکه کشورهای خارجی نظیر ایران به آنها کمک کنند بخشی از ماجراست. داستان دقیقا روایت جوانان فلسطینی و خودباوری آنهاست. جوانانی که تصمیم می‌گیرند با جنگ سایبری به مبارزه با صهیونیست‌ها بپردازند.

میزان آشنایی و استقبال خوانندگان ایرانی از ادبیات و آثار عربی را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
فکر می‌کنم آثار بسیاری در ادبیات عرب وجود دارد که خواننده ایرانی از آنها غافل است. ادبیات عربی ظرفیت بسیار زیادی دارد، اما متأسفانه در بین جوانان ایرانی به نوعی غربت را تجربه می‌کند. درباره ارتباط و استقبال بیشتر خوانندگان با ادبیات عربی هنوز راه نرفته، زیاد است.

 و کلام آخر؟
امیدوارم به‌زودی نام کتاب به حقیقت بپیوندد. چراکه آزادی فلسطین، تفکر تمام آزادیخواهان و آزاداندیشان است.