گروه صنعت و تجارت: در روزهای اخیر داغ‌ترین اخبار صنعت خودرو مربوط به ثبت‌نام ایران خودرو است که در راستای آن شاهد تبلیغات گسترده پرداخت وام قرض‌الحسنه توسط بانک‌ها با هدف کسب سود از پول‌های بلوکه‌شده بودند. برخی از رسانه‌ها در این رابطه نوشته‌اند: «حساب و کتاب پول بلوکه شده در این چندروزه نشان می‌دهد که تاکنون 700 هزار میلیارد تومان برای این لاتاری در بانک‌ها انباشت شده است. رقمی که به صورت دلاری تا 12 میلیارد دلار هم بالا می‌رود.» نگاهی به پیامک‌های ارسالی بانک‌ها برای تشویق مردم به حضور در لاتاری ایران‌خودرو و رقابت برای جذب منابع ارزان‌قیمت بسیار قابل‌تامل است. رقابت برای تملک بیشتر حساب‌های وکالتی موجب شده بانک‌ها برای پیش گرفتن در این رقابت، اعداد عجیب و غریبی را برای تسهیلات و وام‌های خود به این لاتاری اعلام کنند. بانک آینده از پرداخت وام ۲۰۰ میلیون تومانی با نرخ سود ۲۳ درصد و دوره بازپرداخت ۶۰ ماهه برای متقاضیان خرید خودرو خبر داده، بانک تجارت در پیام خود اعلام کرده اعتبار ۱۳۰ میلیون تومانی بدون ضامن و کارمزد تا پایان قرعه‌کشی به متقاضیان خودرو می‌دهد. موسسه اعتباری ملل نیز اعلام کرده به مشتریانی که حساب خود را در این موسسه وکالتی نمایند ۱۳۰ میلیون تومان اعتبار می‌دهد. بانک سینا نیز در پیام تبلیغاتی خود اعلام کرده این بانک در راستای رفاه حال مشتریان و حمایت از تولید ملی، به مشتریانی که قصد شرکت در طرح عرضه محصولات ایران‌خودرو را دارند، ۱۱۵ میلیون تومان تسهیلات پرداخت می‌کند. بانک سینا اعلام کرده تسهیلات ۱۱۵ میلیون تومانی این بانک بدون سود، بدون کارمزد و بدون نیاز به ضامن است.. بانک‌های صادرات ایران، ملت، ایران زمین و بانک رفاه نیز اعلام کرده‌اند با وکالتی کردن حساب در بانک صادرات ایران، از اعتبار ۱۰۰ میلیون تومانی بهره‌مند شوند. بانک سرمایه نیز که به دلیل حجم بالای تسهیلات غیرجاری و حتی مشکوک‌الوصول در سال‌های اخیر با مشکلات فراوانی روبه‌رو بوده، اعلام کرده اعتبار ۱۰۰ میلیون تومانی به متقاضیان خودرو در طرح اخیر ایران‌خودرو می‌دهد. همچنین طبق اعلام این بانک، این وام بدون سود و بدون ضامن خواهد بود. طبق آمار تاکنون نزدیک به 2 میلیون نفر در طرح فروش ایران‌خودرو، ثبت درخواست داشته‌اند؛ نزد بانک‌های عامل اقدام به وکالتی کردن حساب‌هایشان کرده‌اند که این افراد متقاضیان عادی هستند؛ بنابراین طبیعتا با توجه به ظرفیت در نظر گرفته شده برای این دور عرضه که حدود ۱۲۰ هزار دستگاه است، قطعا فرآیند نوبت‌دهی و تخصیص بر مبنای قرعه‌کشی خواهد بود. طبق پیش‌بینی‌ها احتمالا میزان ثبت‌نام تا حدود سه میلیون درخواست هم برسد؛ بنابراین با توجه به ظرفیت در نظر گرفته شده برای این دور عرضه، فرآیند نوبت‌دهی و تخصیص بر مبنای قرعه‌کشی خواهد بود؛ همچنین طبق تاکید ایران‌خودرو، ثبت‌نام متقاضی، به منزله تخصیص قطعی نخواهد بود و منجر به تعهد برای شرکت نمی‌شود.

تکرار تجربه غلط
بسیاری از کارشناسان خودرویی، طرح فروش ایران خودرو را سیاست‌گذاری غلطی عنوان می‌کنند که منجر به این شده تا امید و انتظاری به بهبود و اصلاح آن نرود. تجربه این طرح در گذشته نیز وجود داشت؛ تقاضا غیرمصرفی آن منجر به سود هنگفت به سودجویان و نابسامانی بازار خودرو گشته بود، اما ظاهرا تکرار تجربه اشتباه در صنعت خودروسازی به یک روال تبدیل شده است. تقاضای واقعی خودرو در سال جاری در بهترین شرایط بیش از ۱.۲میلیون دستگاه نخواهد بود. داده‌های رسمی نشان می‌دهد اگر ایران‌خودرو با همان سرعت چهار ماه ابتدایی امسال مشغول تولید باشد، تا پایان ۱۴۰۳ باید انتظار عرضه تقریبا نیم‌میلیون سواری تولید کند.

سود کدام خودروها بیشتر است؟
در طرح جدید فروش خودرو، بیشتر محصولات تولیدی شرکت عرضه‌کننده در قالب فروش فوری با قیمت قطعی عرضه می‌شود، محصولاتی که اختلاف زیاد و وسوسه‌کننده‌ای بین قیمت کارخانه و بازار دارند از همین رو این موضوع منجر به انگیزه بالایی برای مشارکت در ین طرح شده است. برای مثال یکی از خودروهایی که در این طرح عرضه کرده، تارا اتوماتیک VI4 است. در صورتی که متقاضیان برنده این خودرو شوند، از اختلاف قیمت کارخانه و بازار 260 میلیون تومان سود می‌کنند. پژو 207 دستی در این طرح با قیمت 472 میلیون تومان عرضه شده است. این خودرو در بازار حدود 680 میلیون قیمت می‌خورد که با این حساب 208 میلیون تومان معادل 44 درصد برای برنده سود به همراه دارد. در این میان تارا اتوماتیک و هایما 7 اس نیز با 35 درصد سود به ترتیب 239 میلیون و 419 میلیون تومان سود به برندگان می‌دهند. راناپلاس نیز با 31 درصد سود مبلغی حدود 143 میلیون را به عنوان سود به برندگان هدیه می‌دهد. با این وجود، رتبه بعدی به تارا دستی و سورن پلاس تعلق می‌گیرد که هر کدام با 30 درصد سود 175 میلیون و 145 میلیون سود می‌دهند. هایما 5 اس نیز با 26 درصد سود حدود 305 میلیون تومان سود دارد.

تاثیر لاتاری ملی در بازار طلا
در چند روز اخیر نیز ثبت‌نام خودرو منجر به کاهش قیمت طلا در بازار شد و بسیاری از افراد برای ثبت نام در این طرح اقدام به فروش طلاهای سرمایه‌ای خود کردند و از طرف دیگر بسیاری از طلافروشان نیز از خرید طلا در این ایام امتناع داشتند. در این رابطه نایب رئیس اول اتحادیه طلا و جواهر تهران گفته بود: ثبت نام خودرو این روزها یکی از عوامل کاهش تقاضا و رکود در بازار طلاو جواهر است و ابراز امیدواری کرد رونق با پایان ماه صفر برای این صنعت رقم زده شود .

سه تصمیم در طول یکسال