ضرورت تقویت حکمرانی ارزی


محمدعلی رزاقی
کارشناس مالی و بانکی

ارزش‌گذاری واقعی نرخ دلار به هیجانات و التهابات موقتی و زودگذر وابسته نیست. در این هنگام توصیه کارشناسان اقتصادی به مردم این است که از ورود هیجانی به بازار ارز خوداری کنند؛ چراکه موجب التهابات ارزی شده و قیمت ارز را افزایش داده و موجب سوء استفاده سوداگران و دلالان ارزی نیز می‌شود.بنابراین مردم در این شرایط باید آرامش خود را حفظ کرده و از ورود به این بازار خودداری کنند؛ چراکه تجربه نشان داده سیاستگذار همواره شوک‌های ارزی ناشی از حوادث را در مدت کوتاهی مدیریت می‌کند. با شهادت اسماعیل هنیه بازار ارز ایران دچار موج روانی شد و در پی آن قیمت ارز تحت تأثیر قرارگرفته و افزایش یافت و به کانال ۶۲ هزار تومان رسید و سپس با کاهش هیجانات به کانال ۵۸ هزار تومان بازگشت. این موضوع نشان دهنده این است که عملکرد سیاست بانک مرکزی در مقابل شوک‌های سیاسی و در مورد کنترل ارز بسیار موفق بوده است. با توجه به اینکه سیاست دولت نیز در حال حاضر ایجاد ثبات بخشی است و اقتصاد ایران نیز در برابر شوک‌های سیاسی و امنیتی واکسینه شده؛ لذا اقتصاد ایران به همزیستی و ثبات نسبی در برابر شوک‌های امنیتی و سیاسی رسیده است و در این راستا بازار ارز نیز در مقابل شوک ها، پس از واکنش‌های اولیه مجدداً به سطوح قبلی خود باز می‌گردد که این موضوع را می‌توان به معنی تقویت حکمرانی ارزی بانک مرکزی قلمداد نمود. این پایداری نسبی کنونی بازار ارز به ویژه در یک سال اخیر را می‌توان ناشی از تعادل عرضه و تقاضا در بازار رسمی ارز دانست و بر این اساس اغلب واردکنندگان به محض تأمین ریال، می‌توانند ارز مورد نیاز خود را دریافت کنند و این عامل حاکی از بهبود عرضه ارز و در دسترس بودن ارز برای واردات کشور است. این موضوع نشان می‌دهد که تقاضا نیز برای واردات کشور به خوبی در بازار رسمی پاسخ داده می‌شود و تقاضا از این مجرا وارد بازار غیر رسمی نمی‌شود. بطور کلی می‌توان اذعان کرد که ثبات نرخ دلار در ایران در شرایطی است که همچنان ریسک‌های سیاسی وجود دارد و این به معنای بازگشت عقلانیت و آرامش بر بازار بوده و تحت مدیریت بانک مرکزی محقق شده است. در این راستا رویکرد کنونی بانک مرکزی نیز در مدیریت بازار ارز باعث شده تا مخاطرات و التهابات برطرف و آرامش در بازار حفظ شود و تقاضای کاذب نیز در بازار ارز از بین برود؛ چون بانک مرکزی توان مدیریت تلاطمات و جلوگیری از التهابات ناشی از اتفاقات سیاسی را دارد؛ لذا در اتفاقات اینچنینی مثل شهادت اسماعیل هنیه واکنش بازار به‌صورت موقتی بوده و در این خصوص معامله‌گر‌ها با درایت و عقلانیت بیشتری روند بازار را دنبال می‌کنند؛ چراکه نرخ دلار به فاکتور‌های اقتصادی و بنیادی مؤثر، در ارزش گذاری دلار بستگی دارد نه به هیجانات کوتاه مدت و موقتی و گذرا که خواست سوداگران و دلالان ارز است.