شکست آمریکا دروازههای افغانستان را به روی چین و روسیه باز کرد
رسانه آمریکایی گزارش کرد شکست اطلاعاتی آمریکا در رابطه با طالبان، دروازههای افغانستان را به روی چین و روسیه باز کرده است. شبکه آمریکایی گزارش داده شکست گسترده اطلاعاتی پیش از خروج ایالات متحده از افغانستان، نه تنها منجر به تخلیه آشفته، کشته شدن ۱۳ نظامی آمریکایی و ۱۷۰ افغانستانی و همچنین تسلط کامل طالبان بر این کشور شد، بلکه یک خلأ امنیتی ایجاد کرد که دشمنان واشنگتن در حال استفاده و بهرهبرداری از آن هستند.
شبکه خبری فاکس نیوز با این مقدمه و ادعای اینکه «آمریکا و متحدانش شاهد افزایش احساسات ضدغربی بودهاند که عمدتاً توسط چین و روسیه رهبری میشود» تصریح کرد: از آنجایی که ایالات متحده به دنبال فاصله گرفتن از جنگ چند دههای خود در منطقه برای مقابله با تروریسم بوده است، دشمنانی مانند چین و روسیه بهطور فزاینده نفوذ خود را در جنوب آسیا و خاورمیانه گسترش دادهاند. «مایکل روبین» کارشناس ارشد موسسه «امریکن اینترپرایز» و کارشناس مسائل امنیتی در غرب و جنوب آسیا به فاکس نیوز گفت: ما متوجه نیستیم که وقتی به افغانستان پشت میکنیم و فقط میخواهیم در را ببندیم و پیش برویم. خلأیی را در آنجا ایجاد میکنیم. بنابراین، شخص دیگری آن را پر میکند.
فاکس نیوز در وبگاه خود نوشته اگرچه هیچ کشوری طالبان را بهعنوان دولت قانونی افغانستان به رسمیت نشناخته است، برخی از کشورها، از جمله دشمنان اصلی ایالات متحده با برقراری روابط دیپلماتیک با این گروه پیش رفتهاند. پکن سال گذشته گفت که طالبان نباید «از جامعه بینالمللی کنار گذاشته شود» و گزارشها در اوایل سال جاری حاکی از آن بود که مسکو در حال بررسی حذف طالبان از فهرست تروریستی خود است. نشانه دیگری از اینکه چین و روسیه هر ۲ به دنبال استفاده از منطقه برای اهداف راهبردی خود هستند.
شکست دیپلماتیک یا اطلاعاتی؟
به گزارش فاکس نیوز، مخالفت طالبان با ایدئولوژی غربی، نه تنها به نفع روسیه در گسترش احساسات ضد آمریکایی است، بلکه مسکو را به سمت گسترش تجارت با افغانستان و سایر کشورهای منطقه برای کاهش بیشتر فشار اقتصادی ناشی از تحریمهای غرب سوق داده است. هرچند، تحریمها تنها عامل محرک در گسترش تجارت در سراسر آسیای جنوبی نیستند. طبق این گزارش، طالبان سال گذشته اعلام کرد که قصد پیوستن به طرح «کمربند و جاده» چین را دارد و گزارشها حاکی از آن است که پکن در حال تامین پهپادها برای طالبان است که میتواند راهبرد ایالات متحده را در مورد افغانستان مختل کند. مایکل روبین همچنین خاطر نشان کرد: ناتوانی ایالات متحده در پیشبینی تسلط طالبان تنها یک شکست اطلاعاتی نبود، بلکه نشان دهنده ضعف بیشتر در درک تهدیدات متخاصم بود. موضوع دیگری که آن را شکست اطلاعاتی نمینامم بلکه شکست دیپلماتیک میدانم، امتناع از پرداختن به پاکستان به شکل واقعبینانه بود.
نقش همسایگان
روبین در توضیح صحبتهای خود به یافتههای یک دهه پس از جنگ در افغانستان اشاره کرد که مدعی بود «۹۰ درصد نیترات آمونیومی که در بمبهای کنار جادهای طالبان استفاده میشد از ۲ کارخانه کود شیمیایی در کشور همسایهاش، پاکستان میآید». طبق این گزارش، اسلامآباد همچنین مظنون کمک به طالبان از طریق عملیاتهای مخفی است، هرچند که گفته میشود وارد جنگ با گروههای شورشی در مرز خود با افغانستان شده است. ایالات متحده بهرغم موقعیت امنیتی مبهم خود، همچنان به روابط نزدیک با پاکستان ادامه میدهد و کماکان بزرگترین بازار صادراتی و سرمایه گذار پیشرو در این کشور است، رابطهای که چین و روسیه از آن غافل نماندهاند. پکن همچنین به اسلامآباد برای گسترش مشارکتهای اقتصادی دوجانبه از طریق طرح «کمربند و جاده»، بهویژه کریدور اقتصادی چین و پاکستان که پکن حدود ۶۲ میلیارد دلار در آن سرمایهگذاری کرده، چشم دوخته است. علاوهبراین، پاکستان باوجود فشارهای بینالمللی اعلام کرده که مایل است به مسکو در کنار زدن تحریمهای غرب از طریق یک سیستم تجاری «معاوضه» کمک کند. این، بهطور بالقوه گسترش اتحادی خواهد بود که میتواند بار ایالات متحده را در منطقهای که نیاز به حفظ روابط مثبت با کشورهای آن دارد، بیش از پیش سنگین کند. نتیجه سالها تحقیقات که در سال ۲۰۲۳ منتشر شد، نشان داد که سقوط اطلاعاتی ایالات متحده در دولتهای ترامپ و بایدن ریشه در ناکامی واشنگتن در تفسیر درست توانایی دولت افغانستان برای عملکرد بدون حمایت ایالات متحده دارد.