مجرمان راه فرار ندارند

 متهمان پرونده معروف به خیابان استاد معین هم بازداشت شدند. در واقع اگر فیلم سرقت‌های اعضای این باند به سرعت در شبکه‌های اجتماعی دست به دست نشده‌بود، احتمالاً آن‌ها همچنان در خیابان‌ها مشغول کارشان بودند؛ با این حال انتشار فیلم توانست در بازداشت اعضای باند مؤثر باشد. دو هفته قبل و همزمان با انتشار فیلم، خیلی‌ها انتظار داشتند پلیس بتواند در همان زمان متهمان را دستگیر کند، با این حال تلاش پلیس برای دستگیری سارقان قبل از انتشار فیلم، یعنی لحظاتی بعد از سرقت و با مطرح شدن شکایت به جریان افتاده‌بود. بررسی پرونده جرائمی که فیلم آن‌ها در شبکه‌های اجتماعی منتشر می‌شود، نشان می‌دهد مجرمان هیچ راه فراری ندارند و پلیس با توانی که دارد دیر یا زود آن‌ها را بازداشت خواهد کرد، مثل پرونده زورگیران پل صدر که ۲۱ فروردین‌ماه انتشار فیلم زورگیری آن‌ها جنجال زیادی به‌پا کرد، با این حال کارآگاهان پلیس آگاهی تهران خیلی زود وارد عمل شدند و شش روز بعد، سه نفر از اعضای باند را دستگیر کردند. چهارمین عضو باند هم متواری بود تا اینکه ۲۳ مرداد ماه امسال بازداشت شد. 
انتشار این دسته از فیلم‌های جنجالی همواره وجود داشته و پلیس هم در کشف جرائم موفق عمل کرده‌است، با این حال زمان انتشار فیلم، هیجان ناشی از حادثه‌ای که روی داده‌است، انتظار از عملکرد پلیس را بالا می‌برد که توقع دور از ذهنی هم نیست. با این حال بدنه اجتماعی باید به این اعتماد و اطمینان برسد که پلیس در کشف این دسته از جرائم عملکرد بسیار موفقی دارد. بنا به تجربه بررسی پرونده‌های مشابه، پلیس همواره به دور از هیجان ناشی از اتفاق تلاش خود برای کشف جرم را به کار می‌گیرد. روشن است در چنین شرایطی مجرمان هم بیکار نمی‌نشینند و تلاش و توان خود برای فرار از دست قانون را به کار می‌گیرند. اینکه سارقان همواره در ارتکاب اعمال مجرمانه چند گام جلوتر از قانون حرکت می‌کنند، روشن می‌کند که هنگام فرار از قانون هم بخواهند تلاش خود را به کار گیرند و تا جایی که امکان دارد خود را از معرض قانون دور نگه‌دارند. موضوع مهم در این بین این است که جامعه باید پذیرش این را داشته باشد که در چنین شرایطی ساختار قانونی در مراقبت از بدنه اجتماعی تمام تلاش خود را به کار می‌گیرد و مجرمان را به هر جایی که گریخته باشند، بازداشت می‌کند. تجربه بررسی پرونده‌ها روشن می‌کند که مجرمان بعد از فرار از کشور هم نمی‌توانند جای امنی برای خودشان پیدا کنند برای همین بعد از تمام شدن ذخایر مالی‌شان چاره‌ای جز بازگشت به کشور ندارند که باز هم گرفتار قانون خواهند شد. 
اینکه پلیس در همه پرونده‌ها مثل پرونده زورگیران معروف به استاد معین یا پل صدر عمل نمی‌کند که البته جامعه چنین انتظاری دارد و انتظار درستی هم هست، مبحث دیگری است. مبحثی که در آن روشن شده‌است، با بگیر و ببند نمی‌شود زمینه‌های ارتکاب جرم را در جامعه از بین برد که اگر قرار بود با این رویه از بین برود، زندان‌ها مدام از مجرمان سابقه‌دار پر و خالی نمی‌شد. همین سارقان معروف به استاد معین اگر شانس این را داشته باشند که مثل زورگیران پل صدر با اتهام محاربه مواجه نشوند، بعد از طی کردن دوران محکومیت‌شان دوباره به کف خیابان‌ها بر می‌گردند، بنابراین تا زمانی که زمینه‌های ارتکاب جرم برقرار است مجرمان هم مشغول کارند.