به گیرنده‌های خود دست نزنید!

«کتک خوردن سارقان مصلح از مالباخته». شاید برای فهمیدن این تیتر و معنا و مفهوم این خبر خیلی باید وقت بگذارید و آخرسر هم شرمنده خودتان باشید که چیزی از آن نفهمیدید. مگر می‌شود سارقی مصلح باشد و اگر اصلاح‌گر است چرا باید از سوی مالباخته کتک بخورد و اصولاً چرا یک اصلاح‌گر باید سارق باشد؟! خب، ادامه ندهید. لازم نیست بیش از این فسفر بسوزانید. به قول معروف به گیرنده‌های خود دست نزنید؛ اشکال از فرستنده است! این تیتر حاوی یک کلمه اشتباه و یک غلط فاحش املایی است که به‌جای «مسلح» نوشته شده است. حالا این کلمه را جایگزین «مصلح» کنید و جمله را دوباره بخوانید.  این‌روز‌ها این‌گونه اشتباهات، فاحش‌تر یا قابل‌تحمل‌تر از آن، به‌وفور در فضای مجازی و حتی در متن اخبار و نوشته‌های سایت‌ها و خبرگزاری‌ها و روزنامه‌ها دیده می‌شود. متأسفانه در این غلط‌نویسی هیچ فرقی هم بین سایت‌های مراجع و علما و خطبای بزرگ با ریلز‌های بلاگر‌های غذا و ماشین و جهانگردی و..؛ و صفحات سلبریتی‌های تازه‌به‌دوران‌رسیده یا کهنه‌کار نیست؛ همه در مکتوب‌کردن صوت سخنران معروف و گمنام خود، دارای اشتباهات بزرگ املایی و نگارشی‌اند. گاهی هم کلمه را بد می‌شنوند و همان‌طور بد می‌نویسند که البته این آخری ربطی به موضوع این یادداشت ندارد. عجیب اینکه هیچ‌کسی و هیچ نهاد و سازمانی هم مسئولیت رسیدگی و پیگیری این ضربه‌زدن‌های متوالی به زبان و ادبیات را به عهده نمی‌گیرد. مگر آن روزی که در همین ستون و در همین روزنامه در یادداشت «آقای ارشاد، امید جلوداریان و زبان مظلوم معیار» به مواد قانونی متعددی که استفاده از اسامی خارجی برای تولیدات ایرانی را ممنوع کرده و کسانی که موظف به پیگیری و جلوگیری از این اتفاقات‌اند اشاره نکردیم و نگفتیم به‌جای انتقاد صدباره از کاربرد کلماتی، چون «پلتفرم» به‌جای «بن‌سازه» و «اپراتور» به‌جای «بهره‌بردار کارور» و «کنفرانس» به‌جای «فراهمایش» در برنامه «زبان معیار» اخبار ۳۰/۲۰، به این بپردازید که چرا در آگهی‌های تلویزیونی و بیلبورد‌های تبلیغاتی سطح شهر این‌همه اسامی تمام‌خارجی برای تولیدات ساخت ایران به‌کار می‌رود و هیچ وزارت ارشاد و سازمان آگهی‌های صداوسیمایی هم ککش نمی‌گزد که طبق قانون موظف به جلوگیری و ابطال امتیاز از چنین تولیدات و پخش‌نکردن چنین آگهی‌هایی است. گیریم صداوسیما نگران از دست رفتن پول آگهی‌های چندصدمیلیاردی‌اش از محل چنین تبلیغاتی است، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی که او هم رسماً و طبق قانون موظف به جلوگیری از چنین نامگذاری‌هایی است چه نفعی از این سکوت یا چه ضرری از برخورد با این فاتحه‌خوانان زبان فارسی دارد که کاری نمی‌کند؟ یادم نمی‌رود دهه ۷۰ یک آگهی بزرگ در صفحه اول یکی از روزنامه‌های مهم کشور چاپ شده بود که حدیث معروف «من زار عبدالعظیم بِرِی کَمَن زارَ الحسین بکربلاء» (هر کس حضرت عبدالعظیم حسنی را در شهر ری زیارت کند، مانند آن است که امام حسین را در کربلا زیارت کرده است) را با حروف بزرگ در ابتدای آگهی به این‌صورت چاپ کرده بودند: «من زار عبدالعظیم بری چمنزار الحسین...». معلوم شده بود که آگهی را تلفنی به آن روزنامه داده بودند و خواننده متن آگهی هم لهجه داشته و «کمن زار» را «چمنزار» تلفظ کرده بوده و دریافت‌کننده هم همان‌طور نوشته بوده و ناظر چاپ و مصحح هم متوجه این اشتباه بزرگ نشده بودند و ناظر نهایی چاپ هم کارش را سرسری گرفته بوده و این آگهی با این اشتباه مضحک در تیراژ بالا در صفحه اول یک روزنامه مهم کشور چاپ شده و به دست مردم رسیده بوده است.  اگر آن اشتباه در آن‌روز یک استثنا بوده باشد، امروز پیدا کردن صفحات مجازی‌ای که متن سخنان فرد مورد نظر را بدون غلط‌های اینچنینی آورده باشد یک استثناست، متأسفانه! و اگر آن‌روز به آن آگهی مضحک خندیدیم امروز به این‌همه بی‌مبالاتی و بی‌مسئولیتی در استفاده از زبان و ادبیات فارسی باید بگرییم...