زور قانون به معدن‌داران نمی‌رسد

معمولاً وقتی می‌خواهند بگویند فلان کار چقدر سخت است، می‌گویند سخت‌تر از کار در معدن است و البته بعد عده‌ای پیدا می‌شوند و این افراد را به باد تمسخر می‌گیرند که مثلاً فلان کار پشت میزنشینی را با کار در معدن مقایسه کرده‌اند. کار در معدن از ابتدای تاریخ جزو کار‌های سخت و زیان آور محسوب می‌شده تا جایی که در برخی از کشور‌های دوران باستان، زندانیان ابد و افرادی را که مرتکب جنایات شدید می‌شدند، به کار در این بخش مجبور می‌کردند. امروزه هر چند با پیشرفت تکنولوژی و تدوین قوانین سخت برای کم کردن زیان معدنچی‌ها شرایط کار در معادن راحت‌تر شده و هوش مصنوعی نیز توانسته بسیاری از مخاطرات این حوزه را پیش از وقوع شناسایی کند، اما اخبار حوادث متعدد در معادن کشور نشان می‌دهد که هنوز کار معدن در ایران شغلی است که می‌تواند هر لحظه جان معدنچی‌ها را بگیرد. 
اتفاقی که موجب شده دوباره مسئله معدن در صدر اخبار کشور قرار گیرد، نه اکتشاف معدنی جدید در کشوری است که حدود ۷ درصد منابع معدنی دنیا را در اختیار دارد، بلکه حادثه ناگواری در معدن زغال‌سنگ طبس است که تا زمان تنظیم این مطلب بیش از ۵۲ کارگر جان باخته در پی داشته و سرنوشت ۱۷ نفر از زیر آوار ماندگان آن نیز نامعلوم است، همچنین ۲۲ مصدوم هم به بیمارستان منتقل شده‌اند. 
بر اساس اخبار منتشر‌شده انفجار گاز متان دلیل اصلی حادثه این معدن زغال‌سنگ بوده‌است. دبیر انجمن زغال‌سنگ با اشاره به اینکه انفجاری با این ابعاد به طور حتم برخورد با یک منبع گازی حداقل ۵۰ هزار متر مکعبی و تصاعد گاز متان بوده، یادآور شده که این اولین‌بار است که به منبع گازی به این حجم رسیدیم. 
هر چند ممکن است سطح گاز متان متصاعد شده در معدن طبس بسیار بیش از معمول بوده‌باشد، ولی واقعیت این است که راهکار‌هایی نیز برای این موارد در جهان اندیشیده شده و سطح ایمنی معادن کشور‌های توسعه یافته به کمک اینترنت اشیا و هوش مصنوعی بیش از ۶۰ درصد افزایش پیدا کرده‌است. در این شرایط، اما کشور ما هر چند وقت یکبار با خبر یک فاجعه در معادن روبه‌رو می‌شود که نشان از بی توجهی به قوانین مدون در این خصوص دارد و در شرایطی که معدنچی‌های ما بر سر حداقل حقوق، حقوق معوق، اضافه پرداخت، بازنشستگی به موجب سختی کار، امنیت شغلی و حتی یک لیوان شیر در حال مجادله همیشگی هستند نمی‌توان امیدوار بود با نصب دستگاه‌های هشدار سریع و هشدار پیشگیرانه موجبات امنیت معدنچیان فراهم شود. 
معدن زغال‌سنگ جزو آلوده‌ترین معادن دنیاست و عکس‌های صورت‌های سیاهی که معمولاً از معدنچی‌ها منتشر می‌شود، از همین کارگران معادن زغال سنگ است. کار در این معادن مخاطرات فیزیکی زیادی مانند ریزش سقف و دیواره‌ها، انفجار گاز متان، انفجار گرد و غبار زغال‌سنگ، آتش‌سوزی و آسیب‌های ناشی از ماشین‌آلات دارد. البته این همه مخاطرات این معادن نیست و کار در این معادن مخاطرات شیمیایی مانند گرد و غبار زغال‌سنگ و گاز‌های سمی و حتی مخاطرات بیولوژیکی مانند عفونت‌های قارچی و باکتریایی یا حتی استرس و فشار روانی نیز در پی دارد و برای جلوگیری از این موارد لازم است حتماً اقدامات ایمنی مانند تهویه مناسب، بازرسی منظم، استفاده از تجهیزات ایمنی، آموزش ایمنی و تأمین تجهیزات اطفای حریق مورد توجه قرار گیرد؛ اقداماتی که بسیاری از آن‌ها در قوانین مربوط به کار در معدن نیز پیش بینی شده، اما به درستی اجرا نمی‌شود. هر چند وقت یکبار فاجعه‌ای در معادن کشور اتفاق می‌افتد، نشان می‌دهد که زور مالکان معادن از قانون و قانونگذاران بیشتر است.