اتوبوس داخلی رسید

جوان آنلاین: آمار و ارقام داده شده می‌تواند خوشایند باشد، حتی اگر تعداد دستگاه‌های اتوبوسی که اضافه شده تنها ۱۰۰ عدد باشد. البته با نگاهی گذرا به تعداد خطوط اتوبوسرانی در سطح تهران می‌توان دریافت به طور میانگین به هر خط یک اتوبوس هم نمی‌رسد، چراکه بیش از ۲۰۰ خط اتوبوسرانی در پایتخت وجود دارد. این واقعیتی است که مسافران هر روز آن را می‌بینند، مسافرانی که می‌گویند به رغم آمار و ارقام داده شده در خصوص افزایش دستگاه‌های اتوبوس به ناوگان حمل و نقل هیچ‌گونه تغییری را مشاهده نمی‌کنند و همچنان با همان دشواری سابق مواجهند. در این رابطه عبدالمطهر محمدخانی، سخنگوی شهرداری تهران به «جوان» می‌گوید: «در ۱۰ سال گذشته هیچ اتوبوس جدیدی به ناوگان شهری پایتخت اضافه نشده‌بود، امروز تهران دست‌کم به میزان ۹ هزار دستگاه اتوبوس برای رفع نیاز‌های معمولی شهروندان نیاز دارد.» هر چند اضافه کردن ۱۰۰ دستگاه اتوبوس هم کار کوچک و کم هزینه‌ای نیست، اما این اتفاق آنقدر با تعلل انجام شده که نه ۱۰۰ دستگاه بلکه حتی هزار دستگاهی که قرار است تا پایان سال به ناوگان حمل و نقل عمومی اضافه شود؛ نمی‌تواند زخم کهنه کمبود اتوبوس در شهر تهران را التیام ببخشد. حال بماند که به احتمال فراوان این اتوبوس‌ها به خطوط مهم و پررفت و آمدتر اضافه خواهند شد، در این صورت دیگر خطوط و مسافرانشان همچنان با همان مشکلات قبلی دست و پنجه نرم خواهند کرد. صد البته برآورده کردن نیاز ۹ هزار اتوبوس به ناوگان حمل و نقل عمومی که باید طی ۱۰ سال گذشته انجام می‌شده، اما با وعده وعید پشت گوش انداخته شده، کار یک ماه و دو ماه نیست و هزینه هنگفت و زمان زیادی می‌خواهد، اما دیگر مسافران به ستوه آمدند و از کمبود اتوبوس و وجود اتوبوس‌های فرسوده و از رده خارج شده، گلایه دارند. در چنین شرایطی تلاش‌های انجام شده در این زمینه خیلی به چشم نمی‌آید و نمی‌تواند رضایت عمومی شهروندان را جلب کند، حتی اگر کاری قابل‌تقدیر باشد. 
مهدی علیزاده، مدیر عامل شرکت واحد اتوبوسرانی در آیین رونمایی از ۱۰۰ دستگاه اتوبوس ناوگان حمل و نقل عمومی شهر تهران گفت: «قرارداد ۲هزارو۵۰۰ دستگاه اتوبوس داخلی را سال گذشته منعقد کردیم که ۵۶۳ دستگاه تاکنون تحویل گرفته شده‌است.» او همچنین از ورود ۵۰۰ اتوبوس جدید به ناوگان تا پایان سال خبر داد.   ۹۰۰۰ دستگاه نیاز است
همزمان با آغاز سال تحصیلی جدید ۱۰۰ دستگاه اتوبوس داخلی وارد ناوگان حمل و نقل عمومی پایتخت شد. قرار است این اتوبوس‌ها در مناطق مختلف به کارگرفته شود. بر اساس اعلام مدیران شهرداری همچنین بخش اول اتوبوس‌های برقی از قرارداد خرید ۲هزارو۵۰۰ دستگاه با کشور چین نیز به بندر رسیده و تا پایان مهرماه رونمایی و به ناوگان اتوبوسرانی پایتخت اضافه خواهد شد. علاوه بر آن شرکت‌های خودروساز داخلی متعهد شدند که تا پایان شهریورماه سال آینده هزارو۵۰۰ دستگاه اتوبوس تولید داخل تحویل شهرداری تهران دهند. 
عبدالمطهر محمدخانی، سخنگوی شهرداری تهران در گفتگو با «جوان» درباره آخرین وضعیت ارتقای ناوگان اتوبوسرانی پایتخت گفت: «براساس اسناد بالادستی شهر ما تهران دست‌کم به میزان ۹هزار دستگاه اتوبوس برای رفع نیاز‌های معمولی شهروندان نیازمند است. این در حالی است که در سال ۱۴۰۰ (شروع دوره ششم مدیریت شهری) تنها کمی بیشتر از ۸۰۰ دستگاه اتوبوس فعال در پایتخت وجود داشت.»


او با تأکید بر این نکته که در ۱۰ سال گذشته هیچ اتوبوس جدیدی به ناوگان شهری پایتخت اضافه نشده‌بود، ادامه داد: «در واقع همه اتوبوس‌هایی که از گذشته نیز خریداری شده‌بودند، در اثر استهلاک و نبود قطعات فرسوده شده و عملاً از چرخه خدمت‌رسانی خارج شده‌بودند. به این ترتیب اوضاع حمل‌ونقل عمومی در پایتخت به معنای دقیق کلمه بحرانی بود.»
سخنگوی شهرداری تهران با بیان این نکته که اولویت ششمین دوره مدیریت شهری با توجه به همین اوضاع بحرانی، موضوع حمل‌ونقل تعریف شد، اضافه کرد: «در همین راستا بیشترین اعتبارات در همین زمینه تخصیص یافت. قرارداد خرید بالغ بر ۲هزارو۵۰۰ دستگاه اتوبوس از کارخانه‌های مختلف خودروسازی در کشور منعقد و عملیاتی شد.»
او درباره جزئیات این قرارداد‌ها اظهار داشت: «قرارداد خرید هزار دستگاه با شرکت خودروسازی عقاب که از سازندگان خوشنام داخلی است، منعقد شد. همچنین با شرکت اسنا برای خرید دست‌کم ۵۰۰ دستگاه اتوبوس تفاهم حاصل شد. سبلان خودروی مایوان هم قرار بود طبق قرارداد ۵۰۰ دستگاه مینی‌بوس تحویل شهرداری تهران دهد. با «شتاب» نیز برای خرید ۵۰۰ دستگاه اتوبوس برقی به قرارداد رسیدیم.»  صابون بدقولی خودروسازان داخلی بر تن شهرداری
محمدخانی به تأخیر در تحویل اتوبوس‌های قراردادشده از جانب خودروساز‌ها اشاره و بیان کرد: «متأسفانه وفای به عهد و خوش‌قولی در میان خودروساز‌های داخلی بسیار کمیاب شده و عموم مردم در مراجعه به شرکت‌های خودروساز تجربه تأخیر در تحویل خودرو را داشته‌اند. صابون این بدقولی‌ها به تن شهرداری هم خورد و به‌رغم ایفای تعهدات، خودروساز‌های داخلی بسیار از برنامه زمان‌بندی اعلام‌شده عقب هستند.»
سخنگوی شهرداری تهران با اشاره به فسخ قرارداد شهرداری تهران با یکی از خودروسازها تصریح کرد: «قرار بود این خودروساز طبق قراردادی که منعقد شده بود، ۵۰۰ دستگاه اتوبوس تحویل دهد، اما مطلقاً اقدام مثبتی طبق زمان‌بندی مطروحه در قرارداد صورت نگرفت و آن خودروساز حتی اقدام به ساخت شاسی اتوبوس‌ها هم نکرده‌بود! شهرداری برای حراست از بیت‌المال ناگزیر از فسخ قرارداد و اجرای تعهدنامه بانکی شد.»
او درپاسخ به این سؤال که از ابتدای دوره تا امروز چند دستگاه اتوبوس جدید وارد ناوگان شده، خاطرنشان کرد: «حدود ۵۷۰ دستگاه اتوبوس از محل قرارداد با شرکت‌های داخلی تحویل شهرداری تهران شده‌است. همچنین بالغ بر هزارو۱۰۰ دستگاه اتوبوس فرسوده نیز با اورهال اساسی دوباره به خطوط بازگشته است. هم‌اکنون بیش از ۲هزارو۳۰۰ دستگاه اتوبوس فعال در خطوط مختلف تهران مشغول خدمت‌رسانی هستند.»  ۱۱۰ اتوبوس چینی به گمرک تحویل داده شد
محمدخانی با یادآوری تجربیات نه چندان مناسبی که با خودروساز‌های داخلی برای تأمین نیاز ضروری تهران به اتوبوس وجود داشت، اظهار کرد: «به‌علاوه عمده اتوبوس‌ساز‌های داخلی تنها در حوزه دیزل فعال بوده و فعالیتی در ساخت اتوبوس‌های برقی نداشتند. در همین راستا شهرداری تهران برای رفع نیاز‌های ضروری پایتخت، ناگزیر از مذاکره با طرف‌های خارجی برای واردات اتوبوس شد.»
سخنگوی شهرداری تهران با اشاره به امضای قرارداد خرید ۲هزارو۵۰۰ دستگاه اتوبوس تمام‌برقی از چین، گفت: «این اتوبوس‌ها با قیمت تمام‌شده کمتر از هر دستگاه ۲۴۰ هزار یورو در گمرک بندرعباس تحویل کشورمان خواهد شد. بارگیری سری اول این اتوبوس‌ها (شامل ۱۱۰ دستگاه) از چین آغاز شده و محموله نخست نیز به گمرک بندرعباس تحویل شده‌است. امیدواریم بعد از طی تشریفات قانونی، شاهد ورود آن‌ها به خیابان‌های تهران باشیم.»
محمدخانی در پایان ابراز امیدواری کرد با ایفای تعهدات خودروساز‌های داخلی و تحویل تمام ۲هزارو۵۰۰ دستگاه اتوبوس برقی خریداری‌شده از چین تا انتهای دوره، شاهد ورود ۵هزارو دستگاه اتوبوس جدید به خیابان‌های تهران باشیم. 
 فاصله معناداری تا افق مدنظر و شایسته شهروندان داریم 
همچنین محسن هرمزی، معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران در آیین رونمایی از ۱۰۰ دستگاه اتوبوس ناوگان حمل و نقل عمومی شهر تهران گفت: «در این دوره مدیریت شهری با کمک ویژه شورای ششم حوزه حمل و نقل شهر تهران که یک عقب ماندگی ذاتی داشت جلو افتاد. سابقاً خبری از بهسازی و نوسازی اتوبوس‌ها نبود. در ابتدای دوره هزارو۸۰۰ دستگاه اتوبوس شاغل در خط داشتیم و امروز این عدد به بالغ بر ۲هزارو۳۰۰ دستگاه رسیده‌است.»
او با بیان اینکه تا افق مدنظر و شایسته مردم تهران فاصله معناداری داریم، گفت: «البته تمام تلاش خود را کرده‌ایم که این اتفاق بیفتد. کار ویژه این دوره نهضت برقی‌سازی در تهران با یک شیب ملایم برای پاسخگویی به نیاز مردم بود. جمهوری اسلامی به سمت ناوگان برقی در حمل‌نقل رفته است؛ اتفاقی که در دوره شهید رئیسی رقم خورد و در دوره دکتر پزشکیان نیز کارگروهی ویژه این امر ایجاد شده‌است.»
هرمزی با تأکید بر اینکه باید به سمت پایه‌گذاری برقی‌سازی در حمل و نقل عمومی و خودروی شخصی حرکت کنیم، خاطرنشان کرد: «قرارداد ۵۰۰ دستگاه اتوبوس برقی با سازنده داخلی نیز بسته‌شده که این جدای ۲هزارو۵۰۰ دستگاه اتوبوس چینی است. با شرکت ایران‌خودرو نیز قرارداد ۵۰۰ دستگاه اتوبوس ۱۸ متری BRT را طی روز‌های آتی منعقد می‌کنیم. اضافه شدن این اتوبوس‌ها به پایتخت اتفاق مبارکی است که تا پایان دوره رقم خواهد خورد و امیدوارم نوید‌بخش روز‌های خوب برای حمل و نقل عمومی پایتخت باشد تا جریان استفاده از خودرو‌های شخصی را تا حد زیادی تغییر بدهیم.»  تولیدکنندگان داخلی باید ماهانه ۱۰۰ اتوبوس تحویل دهند
سیدجعفر تشکری هاشمی، رئیس کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای شهر تهران نیز با حضور در مراسم رونمایی از ۱۰۰ دستگاه اتوبوس شهری گفت: «تأکید ما در شورای شهر تهران این است که این سرمایه‌ها نباید دور ریخته شوند؛ این اتوبوس‌ها کالا‌های یک‌بار مصرف نیستند و باید با نگهداری مناسب، تعمیرات پیشگیرانه و سپس بازسازی و اورهال، سال‌های طولانی از این سرمایه ملی بهره‌برداری کنیم.»
او با بیان اینکه اقدامات خوبی در راستای توسعه ناوگان انجام شده که قابل‌تقدیر است، افزود: «هدف ما در شورای اسلامی شهر تهران و شهرداری این است که بتوانیم دغدغه‌های مردم را کاهش دهیم. اگر دانش‌آموز، کارگر، کاسب یا معلمی بخواهد صبح به محل کار برود، باید حمل و نقل عمومی مناسبی برای او فراهم کنیم تا شب نیز به راحتی به خانه بازگردد. در این صورت، ما وظیفه بزرگ خود را انجام داده‌ایم.»
تشکری هاشمی با تأکید بر توجه ویژه شورای اسلامی شهر تهران به موضوع حمل و نقل عمومی اظهار کرد: «سال گذشته، حدود ۷ هزارو ۲۰۰ میلیارد تومان برای خرید اتوبوس اختصاص دادیم. امسال نیز مبلغی حدود ۱۰ هزار میلیارد تومان پیش‌بینی شده‌است و تا زمانی که وضعیت حمل و نقل به شرایط مطلوب نرسد، ما به خدمت‌رسانی به مردم ادامه خواهیم داد.»
او اضافه کرد: «طبق قرارداد موجود، سازندگان داخلی باید به‌طور متوسط ماهانه ۱۰۰ دستگاه اتوبوس به ما تحویل دهند. امیدوارم با تلاش سازندگان داخلی و حمایت شهرداری، این امر محقق شود و خرید‌های خارجی نیز به‌خوبی انجام و به‌درستی نگهداری شوند.»
در ایستگاه
گلایه شهروندان این پا و آن پا می‌کند و در حالی که با کاغذی که در دستش است خودش را باد می‌زند، چشم انتظار اتوبوس می‌ماند، اتوبوسی که گاهی نیم ساعت طول می‌کشد تا به ایستگاه برسد! هر چند بار‌ها و بار‌ها این انتظار را تجربه کرده، اما باز هم دیر رسیدن اتوبوس کلافه‌اش می‌کند. وقتی می‌گویم که ۱۰۰ دستگاه اتوبوس جدید به پایتخت رسیده‌است، می‎‌گوید: «گوش من از شنیدن این حرف‌ها پر است، مگر چند وقت پیش‌ها هم نگفتند که اتوبوس‌های جدید به سامانه حمل و نقل عمومی اضافه شده، پس چرا اوضاع و احوال ما فرقی نکرد؟ حتی یک‌بار هم نشده که سوار اتوبوس‌های این خط شوم و حالم بد نشود! یکی‌شان فرسوده است و دیگری کولر ندارد، حتی گاهی اتوبوس وسط راه خراب شده و همه مسافران را پیاده کردند تا منتظر اتوبوس بعدی بمانند.» این خانم جوان که هر روز از اتوبوس برای رفتن به محل کار و بازگشت به خانه استفاده می‌کند، ادامه می‌دهد: «شانس آوردیم فصل پاییز رسیده و هوا رو به سردی می‌رود. مسئولان شهری که به دادمان نرسیدند شاید تغییر فصل و وزش باد خنک در داخل کابین سوزان اتوبوس‌ها بتواند کمی حالمان را بهتر کند!» راست هم می‌گوید فضای داخل اتوبوس به شدت داغ است، با اینکه همه شیشه‌ها باز هستند، اما باد گرمی به داخل اتوبوس کشیده می‌شود و فضا را برای مسافران غیرقابل تحمل می‌کند. 
اما نارضایتی شهروندان از اتوبوس‌ها در بسیاری از خطوط، ماجرای جدیدی نیست، به ویژه در فصل گرما و اینکه عمده اتوبوس‌ها کولر ندارند یا بنا به هر دلیلی راننده کولر را روشن نمی‌کند. گاهی نامنظم بودن حضور اتوبوس‌ها در ایستگاه‌ها و گاهی هم فرسودگی و کثیفی این وسیله حمل و نقل عمومی موجب گلایه پایتخت نشینان می‌شود. یکی دیگر از شهروندان که معمولاً هر روز از اتوبوس برای تردد در شهر استفاده می‌کند، می‌گوید: «گاهی زمان رسیدن اتوبوس به ایستگاه اعلام می‌شود، اما عمدتاً این زمان اعلام شده، درست نیست، شاید این موضوع برای ترافیک شدید تهران باشد و شاید هم علت دیگری داشته‌باشد، نمی‌دانم. علتش هر چه هست، مسافران را عاصی کرده‌است!» او از شلوغی اتوبوس نیز گلایه می‌کند: «برخی از خطوط پرتردد اتوبوسرانی همیشه شلوغ است تا جایی که در اتوبوس‌ها جایی برای سوزن انداختن هم نمی‌ماند. برخی مواقع نیز اتوبوس از همان ابتدا که شروع به حرکت می‌کند، مملو از جمعیت است، چه برسد که در ایستگاه‌های بعدی که باز هم مسافر سوار می‌شود.»
متأسفانه مشکلات سامانه اتوبوسرانی به قدری زیاد است که حل کردن تنها یک مشکل از آن، دردی را دوا نمی‌کند. به همین دلیل باید هر چه سریع‌تر معضل کمبود اتوبوس‌های شهری جبران شود، بلکه شهروندان بتوانند روی خوش استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی، چون اتوبوس را ببینند.