روزنامه جوان
1403/07/23
المپیادی‌ها پاسوز امتحان نهایی شدند
جوان آنلاین: نخبگان را با هزاران زحمت، پیدا و برایشان وقت و هزینه صرف می‌کنیم، چند سال با آنها همراه می‌شویم تا استعدادهایشان به بهترین شکل ممکن شکوفا شود، همینطور به مسیر ادامه می‌دهیم و پیش می‌رویم تا اینکه یک‌مرتبه ترس و ناامیدی در دل برخی از آنها رخنه می‌کند، آن وقت است که دیگر نمی‌توانند آینده خوبی را برای خود ترسیم کنند و در برزخی عجیب می‌مانند. به همین دلیل یا در ادامه مسیر بی‌انگیزه می‌شوند و نمی‌توانند ادامه دهند، یا اینکه تصمیم به مهاجرت می‌گیرند! چندین ارگان و نهاد در زمینه حفظ و نگهداری نخبگان فعالیت می‌کنند تا بلکه بتوانند ظرفیت آنها را در کشور مورد استفاده قرار دهند، یکی از این نهاد‌ها که نخبگان را از دوره دانش‌آموزی همراهی می‌کند، باشگاه دانش‌پژوهان جوان است. باشگاهی که از دهه ۷۰ به محلی برای پشتیبانی از دانش‌آموزان نخبه تبدیل شده تا ضمن حمایت از آنها، نقشه راه و آینده روشنی را برایشان ترسیم کند. «جوان» در رابطه با شرایط حمایت و ماندگاری از این نخبگان در کشور با سیدرضا حسینی، رئیس باشگاه دانش‌پژوهان جوان گفتگو کرده‌است. تعداد دانش‌آموزان المپیادی چقدر بوده و در حال حاضر چقدر هست؟ تعداد شرکت‌کننده مرحله اولیه المپیاد علمی در سال ۱۴۰۱ حدود ۱۱۲ هزار نفر بود که نسبت به سال قبل، رشد جدی داشت. سال ۱۴۰۲ این تعداد به ۷۶ هزار نفر رسید و تعداد مخاطبان ریزش زیادی داشت. دلیل کاهش مخاطبان المپیادی چیست؟ دلیل کاهش مخاطبان المپیادی، تأثیر نمرات امتحانات نهایی برای ورود به دانشگاه است. وقتی دانش‌آموز نگران افت نمره خود در سه سال تحصیلی دهم، یازدهم و دوازدهم باشد، فعالیت‌های فوق برنامه، پرورشی و تربیتی او نیز تحت‌تأثیر قرار می‌گیرد. در چنین شرایطی «المپیاد» نیز از آثار منفی این طرح در امان نمانده و با ریزش جدی و چشمگیر مخاطب مواجه شده‌است. همانطور که می‌دانید نمرات امتحانات نهایی سرنوشت دانش‌آموزان را برای ورود به دانشگاه تعیین می‌کند و غول کنکوری که در سال دوازدهم وجود داشت در سه سال مختلف تحصیلی پخش شده‌است، بنابراین نخبگان فرصتی برای پژوهش و شرکت در المپیاد نخواهند داشت. به قول یکی از نخبه‌ها، امتحانات نهایی به میدان نبردی برای کسب نمرات برتر تبدیل شده‌است! در چنین شرایطی دانش‌آموزان درگیر کسب نمره بالا هستند و این باعث میشود مخاطبان المپیاد که معمولاً از پایه نهم شروع به مطالعات المپیادی می‌کنند در میان دو راهی تلاش برای «کسب نمرات بالا در امتحانات نهایی» یا «مطالعات المپیادی» قرار بگیرند و یکی را انتخاب کنند. نکته دیگر اینکه مخاطبان المپیادی ثمره تلاش‌هایشان را اوایل پایه دوازدهم می‌بینند اینکه آیا مدال المپیاد را کسب می‌کنند یا نه و از این طریق از آزمون ورود به دانشگاه معاف شوند. در واقع آن دانش‌آموز پایه دهم و یازدهمی که درگیر المپیاد است، هیچ اطمینانی از اینکه می‌تواند مدال طلا را در پایه دوازدهم کسب می‌کند یا نه، ندارد. بنابراین ممکن است او، کلاً المپیاد را رها کند و برود تا دروس مدرسه را بخواند. شاید هم عکس این کار را انجام دهد، یعنی تمرکزش را از دروس مدرسه کم کند و به المپیاد بیاید و با این ریسک که شاید نتواند در پایه دوازدهم مدال بگیرد، المپیاد را پیش ببرد، که در هر دو صورت، طرح تأثیر قطعی نمرات امتحانات نهایی، نتایج المپیاد جهانی ما را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد. بدون شک تعداد المپیادی‌ها بسیار اهمیت دارد، چراکه ما سالانه به واسطه حضور و مدال‌آوری دانش‌آموزان در المپیاد‌های علمی دنیا، ارزیابی می‌شویم. سال ۱۴۰۱ نیز مقام معظم رهبری در یکی از دیدار‌هایی که با نخبگان داشتند به اهمیت شرکت دانش‌آموزان در مرحله اول المپیاد علمی تأکید کردند. به نظر شما چگونه می‌توان شرایط را برای جذب مخاطبان المپیادی هموار کرد؟ آیا در این رابطه اقدامی نیز انجام داده‌اید؟ نخبگان و اعضای باشگاه دانش‌پژوهان جوان، طرحی را تحت عنوان ساماندهی المپیاد به شورای عالی انقلاب فرهنگی داده و در این طرح، خواسته تا پس از ۳۰ سال، امتیازات المپیادی‌ها به روز شود و تغییراتی در آن صورت بگیرد. امیدواریم که با این طرح موافقت شود و مسئولان تصمیم‌گیرنده طی ساز و کاری مناسب، امتیازاتی را برای المپیادی‌ها درنظر بگیرند. پس از پایان المپیاد‌های علمی ۲۰۲۴ و کسب مقام سوم دنیا بعد از کشور‌های امریکا و چین، چه تغییری در روند کار و روحیه تیم ایجاد شده‌است؟ کسب چنین رتبه‌ای ارزشمند و درخشان بوده و باعث غرور، عزت نفس و اعتماد به نفس ملی بین هم المپیادی‌ها و هم جامعه دانش‌آموزی ما شد. بچه‌ها دیدند در کنار دو کشور برتر دنیا قرار گرفتند و به این نتیجه رسیدند که نسبت به بسیاری از کشور‌هایی که ادعا می‌کنند توانایی ویژه دارند، برتر هستند. این موضوع، یک اعتماد جدی در فضای نخبگان ایجاد کرده، اینکه هیچ چیزی از بهترین کشور‌های دنیا کم ندارند. چه اقداماتی باید در جهت حفظ مقام سوم و حتی کسب مقام اول و دوم در المپیاد بعدی انجام شود؟ چه سازمان‌ها و نهاد‌هایی در این زمینه می‌توانند کمک کنند؟ حفظ این نتیجه خیلی مهم است، این قله‌ای است که نباید آن را از دست بدهیم. باید تمام تلاشمان را به کار بگیریم تا در سال‌های آینده به سمت بالاتر حرکت کنیم. یکی از مهم‌ترین اقداماتی که در این زمینه باید انجام شود، این است که سازوکار درستی برای تأثیر نمرات امتحانات نهایی تعیین شود. در غیر این صورت، ممکن است این طرح اجرا شده، ما را به سمت دره ببرد. مسئله بعدی، حمایت جدی از دانش‌پژوهان است تا آنها ترغیب شوند در این مسیر با انگیزه و سرعت بیشتری حرکت کنند. باشگاه دانش‌پژوهان به عنوان متولی برگزاری المپیادها، جدیدالتأسیس است و نیاز است تا مورد حمایت قرار بگیرد. البته ناگفته نماند که حمایت وزارت آموزش و پرورش از این باشگاه بسیار پررنگ بوده‌است، به ویژه شخص وزیر که حامی باشگاه هستند، اما در ادامه باید نهاد‌های نخبگانی مثل بنیاد ملی نخبگان، وزارت علوم، وزارت بهداشت و شورای عالی انقلاب فرهنگی، تعاملشان را با باشگاه بیشتر کنند. بدون شک اعضای باشگاه دانش‌پژوهان جوان با چالش‌هایی مواجه هستند که اگر دستگاه‌ها و سازمان‌های مطرح شده پای حرف‌های آنها بنشینند می‌توانند قدم مثبتی در جهت رفع این چالش‌ها بردارند. از طرفی باید زمینه‌هایی برای حمایت از فارغ‌التحصیلانی که قبلاً مدال گرفتند، فراهم شود تا آنها بیایند و به ما کمک کنند، مثلاً به عنوان مدرس، مصحح و طراح سؤالات حضور داشته‌باشند و تبدیل به الگوی مناسبی برای بچه‌های باشگاه شوند. همچنین تعاملات بین‌المللی برای ما بسیار اهمیت دارد. نیاز است بچه‌ها اردو‌های آمادگی بروند و دوره‌های مشترک با کشور‌های دیگر ببینند تا وقتی وارد المپیاد جهانی می‌شوند تحت‌تأثیر جو و فضا قرار نگیرند؛ و بعد از مدال‌آوری المپیادی‌ها چه باید کرد؟ یکی از مهم‌ترین وظایف باشگاه دانش‌پژوهان جوان مربوط به بعد از مدال‌آوری بچه‌ها میشود. یک فرقی که مدال‌آوران المپیادی و المپیکی با یکدیگر دارند، این است که مدال‌آور المپیکی، مدال را می‌گیرد و آن اثباتی بر موفقیتش در دوران ورزشش میشود، اما مدال‌آور المپیادی بعد از کسب مدال باید کارش را آغاز کند. یعنی این دانش‌آموز تازه اثبات کرده که توانایی جدی دارد. پس اتفاقی که باید بیفتد، این است که به دوران بعد از مدال‌آوری بچه‌های المپیاد فکر شود، باید تلاش کنیم این عِرقی که در بچه‌ها نسبت به باشگاه دانش‌پژوهان جوان به وجود آمده و مایل هستند به کشور کمک کنند، به نحو احسن و در جهات درستی به کار گرفته شود. این مسئله به حمایت جدی از سمت‌های مختلفی نیاز دارد، مثل سازمان برنامه و بودجه، معاونت علمی و فناوری دانش‌بنیان، وزارت علوم، وزارت بهداشت و همچنین وزارت صنعت که باید پای کار بیایند و فضایی را برای مدال‌آوران المپیادی ایجاد کنند تا آنها در کشور ماندگار شوند. مبادا این بچه‌ها که کشف شده‌اند و توانمندی‌هایشان را ثابت کرده‌اند، به راحتی از دست بدهیم. به نظر شما چه عواملی سبب مهاجرت دانش‌آموزان نخبه میشود؟ عوامل مختلفی دست به دست هم می‌دهند تا یک دانش‌آموز نخبه تصمیم به مهاجرت بگیرد. به نظر من دانش‌آموز نخبه را باید از نگاه خودش نگاه کرد، مثلاً برخی از آنها می‌گویند که احساس اثرگذاری نمی‌کنند، از طرفی این بچه‌ها می‌خواهند از شأن و منزلت خوبی در جامعه برخوردار شوند. هر چند در تلاشیم در حوزه بچه‌های مدال‌آور المپیادی، آمار مهاجرت را به حداقل‌ترین حالت ممکن برسانیم، اما برخی راهکار‌ها از عهده ما خارج است. یکی از نگرانی‌های دانش‌آموزان نخبه، آینده شغلی‌شان پس از مدال‌آوری است. آنها می‌خواهند شغلی با حداقل‌های متناسب با فضای نخبگان داشته باشند، یعنی درآمدی خوب، همراه تکریم و حس نقش‌آفرینی. به همین دلیل بسیاری از دولتمردان را به باشگاه دانش‌پژوهان دعوت کردیم و آنها در دیدار‌های متعددی که با اعضای باشگاه داشتند به نخبگان کشور این اطمینان را دادند که زحماتشان مورد حمایت قرار می‌گیرد.
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
سایر اخبار این روزنامه
قالیباف صدای مظلومیت بیروت را به ژنو برد
بحران‌سازی دوگانه‌سازان را جدی بگیرید!
العربیه یا العبریه؟!
المپیادی‌ها پاسوز امتحان نهایی شدند
کارشکنی ۴ دستگاه دولتی در بهبود فضای کسب‌وکار!
تماشای فیلم کوتاه با عینک مخصوص
«تاد» را با افسران امریکایی‌اش می‌زنیم
با چشمانی باز پاسخ پشیمان‌کننده به پیکر پوسیده دشمن وارد می‌کنیم
پرونده حادثه آتش‌سوزی شادآباد جنایی شد
منتظران حمله اسرائیل لطفاً بنشینند!
قالیباف صدای مظلومیت بیروت را به ژنو برد
