روایت امیدوارکننده عراقچی از گفتوگوهای رُم
گروه سیاسی: دور دوم مذاکرات ایران و آمریکا دیروز شنبه (30 فروردین) در شهر «رم» همچون دور نخست به صورت غیرمستقیم و با وساطت عمان برگزار شد. همانند دور نخست مذاکرات که روز شنبه ۲۳ فروردین ماه برگزار شد، ریاست هیات ایران بر عهده «سید عباس عراقچی» وزیر امور خارجه ایران و ریاست هیات آمریکایی برعهده «استیو ویتکاف» مذاکره کننده ارشد آمریکایی بود. همچنین، «مجید تخت‌روانچی» معاون سیاسی وزیر خارجه، «کاظم غریب‌آبادی» معاون حقوقی و بین‌الملل وزارت خارجه، «اسماعیل بقائی» سخنگوی وزارت خارجه و «بهزاد صابری» مشاور وزیر خارجه از جمله کسانی هستند که عراقچی را مانند دوره قبل در این دوره از مذاکرات همراهی می‌کنند. به گزارش «تجارت»، دور دوم مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا طبق برنامه‌ریزی به پایان رسید. تا لحظه تنظیم گزارش حاضر، رسانه‌ها و تمامی مطلعان از روند گفت‌وگوها، فضای حاکم بر مذاکرات ایران و آمریکا را سازنده ارزیابی کرده‌اند. یک عضو تیم مذاکره کننده ایرانی نیز در همین ارتباط پس از پایان دور دوم مذاکرات، بیان داشت که مقرر شد مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا طی روزهای آینده ادامه داشته باشد. شایان ذکر است در ارتباط چگونگی برگزاری مذاکرات دور دوم، اسماعیل بقائی، سخنگوی وزارت امور خارجه تاکید کرد: دور از مذاکرات نیز همچون دور نخست به‌صورت غیرمستقیم و از طریق بدر البوسعیدی وزیر امور خارجه سلطنت عمان خواهد بود. همچنین، وی در خصوص دلیل انتخاب رم به عنوان محل انجام مذاکرات گفت: انتخاب رم بنا به پیشنهاد وزیر امور خارجه عمان و موافقت ایران و آمریکا صورت گرفته و تمهیدات مربوطه نیز از سوی دولت عمان با هماهنگی دولت ایتالیا اتخاذ شده است
تفاهم در خصوص یک سری اصول و آغاز مذاکرات فنی از شنبه آینده در عمان
پس از پایان دور دوم گفتوگوهای غیرمستقیم ایران و آمریکا در رم «سید عباس عراقچی» وزیر امور خارجه کشورمان توضحیاتی را درباره روند این گفت‌وگوها ارائه کرد. عراقچی در گفت‌وگو با خبرگزاری صداوسیما گفت: امروز ما حدود چهار ساعت جلسه داشتیم و جلسه خوبی بود و مذاکرات رو به جلو است. این‌بار موفق شدیم درخصوص یک سری اصول و اهداف به یک تفاهم بهتری برسیم و نهایتا قرار شد مذاکرات ادامه یابد و وارد مرحله بعدی شود، به این ترتیب که جلسات کارشناسی شروع شود. وزیر خارجه ایران تصریح کرد: از چهارشنبه این هفته مذاکرات فنی در سطح کارشناسان در عمان آغاز خواهد شد. طبیعی است که کارشناسان فرصت بیشتری برای ورود به جزئیات و طراحی یک چارچوب برای توفق شوند و بعد ما شنبه آینده در عمان ملاقات خواهیم کرد تا نتیجه کار کارشناسان را بررسی می‌کنیم تا ببینیم چقدر به اصول یک توافق نزدیک هستیم.
او در پاسخ به این سوال که «شما مذاکرات را سازنده ارزیابی می کنید؟»، گفت: همان‌طور که عرض کردم مذاکرات در فضایی سازنده برگزار شد و می‌توانیم بگوییم رو به جلو است و در حال حرکت به جلو هستیم. وزیر امور خارجه ایران در پاسخ به سوالی در مورد گمانه‌زنی‌های رسانه‌ای در ارتباط با مذاکرات گفت: گمانه‌زنی و تفسیر و تحلیل همیشه در هر مذاکره‌ای وجود دارد و ممکن است افرادی با اهداف و انگیزه‌های مشخصی گمانه‌زنی‌هایی را انجام دهند که من این گمانه‌زنی‌ها را تایید نمی‌کنم. او با بیان اینکه «آنچه که ملاک است، چیزی است که در پشت میز مذاکرات می‌گذرد»، گفت: مردم و رسانه‌ها به گمانه زنی‌ها توجه نکنند و اجازه دهند که این مسیر در در چارچوب یک حرکت معقول ادامه دهیم تا ببینیم چه زمانی به نتیجه می‌رسد. عراقچی ادامه داد: انجام مذاکرات یکی از کارهای وزارت خارجه است و نباید در این زمینه هیجان و التهابی در جامعه ایجاد شود؛ ما کار را با طمأنینه و با دقت و با آرامش انجام می‌دهیم. دیپلمات عالی‌رتبه ایران گفت: همان‌طور که مقام معظم رهبری اشاره کردند، نه دلیلی برای بدبینی زیاد وجود دارد و نه دلیلی برای خوش‌بینی زیاد و ما یک مسیر میانه و کاملا معقولی را باید با آرامش طی می‌کنیم. او در پایان گفت: امیدوارم هفته آینده بعد از مذاکرات فنی در موقعیت بهتری باشیم؛ برای قضاوت در مورد امکان رسیدن به یک تفاهم، هنوز با احتیاط برخورد می‌کنیم.
همچنین، سخنگوی وزارت امور خارجه پس از پایان مذاکرات در رم گفت که امروز گفتگوهای غیرمستقیم مفیدی میان ایران و آمریکا با وساطت وزیر خارجه عمان در فضایی سازنده برگزار شد. وی افزود: دو طرف توافق کردند گفتگوهای غیرمستقیم را طی چند روز آینده در سطح فنی از سر گیرند و متعاقباً در روز شنبه آینده در سطح دو مذاکره‌کننده ارشد ادامه دهند.
آماده شدن ایران برای مذاکرات چالشی و مسیری ناهموار
دور دوم مذاکرات ایران و آمریکا در شرایطی برگزار شد که اظهارات متناقض طرف‌های آمریکایی، سطحی قابل توجه از ابهام و پیچیدگی را در روند مذاکرات ایجاد کرده بود. اما نکته قالب توجه این است که قبل از آغاز مذاکرات مقام‌های سیاسی کشورمان با صراحت تمام از در پیش بودن مسیر ناهموار و پر از چالش در جریان مذاکرات با آمریکا سخن گفتند. در مهم‌ترین مصداق، «اسماعیل بقائی» بامداد دیروز شنبه در مطلبی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: صلح پایدار از گفت‌وگوی صادقانه میان ملت‌ها زاده می‌شود، نه از تحمیل زور. وی افزود: امروز دومین دور گفتوگوهای غیرمستقیم ایران-آمریکا با وساطت وزیر امور خارجه عمان سید بدر البوسعیدی در شهر تاریخی رم انجام خواهد شد. بقائی تاکید. کرد: جمهوری اسلامی ایران همواره با حسن نیت و رویکردی مسئولانه، تعهد خود را به دیپلماسی به‌عنوان شیوه‌ای متمدنانه برای حل مسائل، با رعایت منافع عالیه ملت ایران، نشان داده است. وی با بیان این که در عین حال می‌دانیم مسیر پیش رو هموار نیست، گفت: ما با چشمانی باز و کوله‌باری از تجربه‌های گذشته، گام برمی‌داریم. همچنین، بقایی دیروز در جمع‌خبرنگاران با یادآوری سابقه آمریکا در بدعهدی و زیاده‌خواهی، تاکید کرد: تکرار روش‌های گذشته قطعا مفید نخواهد بود و "گام رو به جلو" تنها در صورتی قابل تحقق است که طرف مقابل با واقع‌بینی و بدون تاثیرپذیری از محافل تندروی جنگ‌طلب از جمله رژیم صهیونیستی، از طرح درخواست‌های غیرواقعی و نامعقول که مغایر با قواعد و عرف پذیرفته‌شده بین‌المللی نیز است، خودداری کرده و رویکرد سازنده و معقولی در پیش گیرد.
تاکید عراقچی بر تعهد ایران به دیپلماسی در دیدار با وزیر خارجه ایتالیا
یکی دیگر از حاشیه‌های مذاکرات دور دوم، دیدار دیپلماتیک هیات کشورمان با مقام‌های ایتالیایی بود. وزیر امور خارجه کشورمان، پیش از حضور در محل مذاکرات غیرمستقیم با آمریکا، با آنتونیو تایانی همتای ایتالیایی خود دیدار و درباره تحولات دوجانبه و بین‌المللی گفت‌وگو کردند. وزیر امور خارجه کشورمان در این دیدار با تبریک عید پاک به مردم ایتالیا و قدردانی از همتای ایتالیایی به‌خاطر تمهیدات پیش‌بینی‌شده با هماهنگی عمان برای برگزاری این دور از گفتگوها در شهر رم - که همچون دور نخست با واسطه وزیر امور خارجه عمان و در یکی از اماکن دیپلماتیک این کشور در رم انجام خواهد شد - راجع به آخرین وضعیت روابط دوجانبه و تحولات بین‌المللی بحث و تبادل نظر کرد. عراقچی با اشاره به تعهد ایران به دیپلماسی و سابقه طولانی تعامل جمهوری اسلامی ایران با سایر کشورها در مورد موضوع هسته‌ای، ضرورت بهره‌گیری همه طرف‌ها از فرصت پیش‌آمده برای حصول به یک تفاهم منطقی و معقول، که ضمن رعایت حقوق مشروع جمهوری اسلامی ایران و رفع تحریم‌های ظالمانه و غیرقانونی، از طریق اعتمادسازی داوطلبانه هرگونه شبهه‌ای راجع به برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای ایران را مرتفع کند، را یادآور شد.
آمادگی ایتالیا برای مساعدت جهت موفقیت گفتوگوهای ایران و آمریکا
علاوه بر میزبانی دور دوم گفت‌وگوها که خود اقدامی سازنده است، آنتونیو تایانی، وزیر امور خارجه در جریان دیدار با وزیرامور خارجه کشورمان و هیات همراه، میزبانی این گفتگوها را برای ایتالیا بسیار ارزشمند دانست و با یادآوری تاریخ طولانی روابط میان ایران و ایتالیا که پیشینه‌ای دیرینه دارد، علاقمندی ایتالیا برای تقویت روابط دو کشور را یادآور شد و بر عزم این کشور برای هرگونه مساعدت جهت موفقیت گفتگوها فیمابین ایران-آمریکا تاکید کرد.
استقبال ویژه گروسی از درو دوم مذاکرات ایران و آمریکا
در سطحی دیگر، هم‌زمان با آغاز دور دوم مذاکرات غیرمستقیم ایران و ایالات متحده در ایتالیا، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از حضور در رم و دیدار با وزیر امور خارجه ایتالیا خبر داد و بر اهمیت حیاتی دیپلماسی در این مقطع حساس تأکید کرد. رافائل گروسی دیروز (شنبه ۳۰ فروردین ۱۴۰۴) با انتشار پیامی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «امروز با وزیر امور خارجه ایتالیا دیدار کردم. از نقش سازنده و موثر ایتالیا در حمایت از صلح استقبال می‌کنم؛ به ویژه در لحظه‌ای که دیپلماسی بیش از هر زمان دیگری ضروری است.»
تکذیب دو شایعه جعلی پس از آغاز مذاکرات
یکی دیگر از حاشبه‌های مذاکرات «رم» که بعد از آغاز مذاکرات میان ایران و آمریکا در حوالی ساعت 13 دیروز به وقت ایران مطرح شد طرح شایعاتی از سوی رسانه‌های عربی بود که بلافاصله با هوشیاری دیپلمات‌ها و منابع رسمی کشورمان تکذیب شد. در ابتدا «هیبا نصر» خبرنگار الشرق در رم دیروز مدعی شده «هیأت‌های ایالات متحده و ایران در یک اتاق در سفارت عمان در رم حضور دارند.» بلافاصله یک منبع آگاه با اشاره به برخی اخبار رسانه ها درباره مذاکرات مستقیم ایران و آمریکا در رم گفت: اخباری در رسانه‌ها درباره مذاکرات مستقیم ایران و آمریکا در رم منتشر شده است اما دسترسی به محل مذاکرات برای رسانه‌ها میسر نیست و لذا اخبار این چنینی از داخل محل مذاکرات جعلی است. ایران بارها اعلام کرده مذاکرات صرفا درباره موضوع هسته‌ای و به صورت غیرمستقیم است. در سطح دوم شایعهای منتشر شد مبنی بر اینکه وزیر خارجه ایران «به دلیل طرح مسائل غیرهسته‌ای توسط طرف آمریکایی، مذاکرات را به مدت ۱۵ دقیقه تعلیق کرده است.» یک منبع آگاه بلافاصله اخبار منتشر شده توسط یک کانال خبری مبنی بر تعلیق ۱۵ دقیقه‌ای مذاکرات را تکذیب کرد.در این زمینه گفته شد، وقفه و توقفی در گفتوگوهای غیر مستقیم میان ایران و آمریکا ایجاد نشده و همچنان ادامه دارد. این گفت‌وگو ها همچنان در محل اقامت سفیر عمان در رم در حال برگزاری است. در شفاف‌سازی رسمی پیرامون این دو شایعه، حوالی ساعت 14 دیروز اسماعیل بقایی درباره آغاز دور دوم نشست بین ایران و ایالات متحده گفت: مذاکرات غیرمستقیم بین جمهوری اسلامی ایران و آمریکا حدود یک ساعتی که شروع شده است. سخنگوی وزارت خارجه خاطر نشان کرد: این نشست در اقامتگاه سفیر عمان با حضور وزیر خارجه این کشور درحال برگزاری است. سخنگوی وزارت خارجه گفت: نحوه انجام مذاکرات کماکان مانند دور نخست است دو هیئت در سالن‌های مجزا مستقر هستند. امروز وزیر خارجه عمان بسیار روز پرمشغله‌ای داشتند دائم بین دو هیئت و وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران و طرف آمریکایی در حال رفت و آمد برای انتقال پیام‌ها و مواضع است. وی افزود: قبل از شروع مذاکرات غیر مستقیم به سبک همیشه دیداری با وزیر امور خارجه عمان داشتیم و درباره نحوه انجام کار صحبت شد. مذاکرات و گفت‌وگوها شبیه دور اول غیر مستقیم است و توسط عمان وساطت می‌شود.
بقایی درباره اخبار ضدونقیضی که درباره این مذاکرات منتشر می‌شود، گفت: این اقدام غیرطبیعی نیست؛ با تولید انواع و اقسام اخبار جعلی و روایت‌های نادرست قبلاً هم مواجه بوده‌ایم. مهم این است که ما وظیفه خودمان را به عنوان وزارت امور خارجه و به عنوان اهالی رسانه کشور به درستی انجام دهیم و بتوانیم به درستی اطلاع رسانی کنیم.
