پاداش خوشخدمتیهای الجولانی
گروه سیاسی: ایالات متحده آمریکا، متعاقب دیدار اخیر دونالد ترامپ رئیس جمهور این کشور با ابومحمد الجولانی، رئیس سوریه در عربستان سعودی، برای لغو تحریمهای سوریه، معافیتی 6 ماهه را اعلام کرد. آمریکاییها 180 روز را برای لغو قانون سزار تعیین کردند تا زمینه برای تسهیل سرمایهگذاری و خدمات میان دو کشور مهیا شود. این اقدام دولت ترامپ به معنای لغو موقت و قابل بازگشت تحریمها علیه دمشق است. به روایت دیگر، لغو کامل و همیشگی تحریمهای آمریکا علیه سوریه، نیازمند تایید کنگره است.
به گزارش «تجارت»، وزارت خزانهداری آمریکا روز جمعه اعلام کرد که مجوز عمومی که با عنوان «جیال۲۵» (GL25) شناخته میشود، صادر کرده است که انجام معاملات با دولت موقت سوریه به ریاست احمد الشرع، بانک مرکزی و شرکتهای دولتی این کشور را مجاز میکند. «مارکو روبیو»، وزیر امور خارجه آمریکا روز شنبه اعلام کرد که کشورش به منظور افزایش سرمایهگذاری و جریان نقدی، به سوریه معافیت ۱۸۰ روزه از تحریمها بر اساس قانون سزار اعطا کرده است. روبیو گفت که معافیت از تحریمهای قانون سزار «اولین گام در تحقق دیدگاه دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا برای یک رابطه جدید با سوریه است». وی خاطرنشان کرد: معافیت سوریه از تحریمها خدمات اساسی و بازسازی را تسهیل میکند، زیرا ما از تلاشهای مردم این کشور برای ساختن آیندهای روشنتر حمایت میکنیم.
روبیو افزود: معافیت سوریه از تحریمها تضمین میکند که توانایی شرکای ما برای سرمایهگذاری مانعی نخواهد داشت و تأمین برق، انرژی، آب و فاضلاب را تسهیل میکند. وی همچنین خاطرنشان کرد: ترامپ از سوریه انتظار دارد در پاسخ به کاهش تحریمها، گامهای سریعی در حوزههای سیاست اولویتدار بردارد. روبیو گفت که کاهش تحریمها برای پیشرفت سوریه حیاتی است و پاسخ انسان دوستانه مؤثرتری را در سراسر این کشور ممکن میسازد.
رهایی دمشق از شمشیر زهرآگین تحریم
تحریم آمریکا علیه سوریه پیشینهای طولانی دارد. ایالات متحده در سال ۱۹۷۹، در دوران ریاستجمهوری جیمی کارتر سوریه را در فهرست کشورهای حامی تروریسم قرار داد و نخستین تحریمها را علیه این کشور وضع کرد. از همان زمان، محدودیتهایی در زمینه همکاریهای نظامی، اقتصادی و فناوری میان واشنگتن و دمشق برقرار شد و بهتدریج در سالهای بعد گسترش یافت. در ادامه کنگره آمریکا در سال ۲۰۰۳، در دوران ریاستجمهوری جورج بوش با تصویب قانون «پاسخ به اقدامات سوریه»، صادرات بسیاری از کالاهای آمریکایی به سوریه ممنوع و ارتباطات بانکی و دیپلماتیک میان دو کشور بهشدت محدود شد. با آغاز بحران داخلی سوریه در سال ۲۰۱۱، ایالات متحده موج جدیدی از تحریمها را تحت فرمانهای اجرایی دولت باراک اوباما اعمال کرد. این تحریمها شامل مسدود شدن داراییهای بشار اسد، رئیسجمهوری وقت، تحریم بانک مرکزی سوریه، ممنوعیت واردات نفت و تحریم شرکتهای دولتی و امنیتی بود. همزمان همکاری آمریکا با اتحادیه اروپا برای گسترش فشار اقتصادی علیه رژیم سوریه نیز تقویت شد. کنگره آمریکا در سال ۲۰۱۹، در دوران ریاستجمهوری دونالد ترامپ، قانون حمایت از غیرنظامیان سوریه موسوم به قانون سزار را تصویب کرد که از سال ۲۰۲۰ به اجرا درآمد. این قانون تحریمهایی فراگیر و فرامرزی علیه هر فرد یا نهادی که به دولت سوریه در پروژههای بازسازی یا فعالیتهای نظامی کمک کند، اعمال میکرد و عملاً راه ورود سرمایهگذاران خارجی به سوریه را بست. این قانون یکی از سختگیرانهترین رژیمهای تحریمی آمریکا در قرن ۲۱ تلقی میشود.
استقبال ویژه سوریه از تصمیم تاریخی ترامپ
وزارت امور خارجه سوریه در بیانیهای از تصمیم دولت آمریکا برای لغو تحریمهای اعمال شده علیه سوریه و مردم آن برای سالها استقبال کرد. این وزارتخانه لغو تحریمهای آمریکا را گامی در جهت درست برای کاهش رنجهای انسانی و اقتصادی دانست و تاکید کرد که سوریه دست خود را به سوی همه کسانی که مایل به همکاری بر اساس احترام متقابل هستند دراز میکند. وزارت خارجه سوریه با بیان اینکه گفتوگو و دیپلماسی بهترین راه برای ایجاد روابط متوازن است که منافع مردم را تامین میکند، خاطرنشان کرد: مرحله بعدی بازسازی و بازگرداندن وضعیت طبیعی سوریه در منطقه و جهان خواهد بود. «دونالد ترامپ» پیش از این در عربستان سعودی اعلام کرده بود که تمامی تحریمهای آمریکا علیه سوریه پس از بیش از چهار دهه محدودیتهای اقتصادی و سیاسی شدید لغو خواهد شد.
لغو تحریم و مطالبه عادیسازی روابط با اسرائیل
براساس گزارشات رسانهها طرح آمریکا برای لغو تحریمها علیه سوریه در سه مرحله و با رعایت شروط خاص انجام میشود. این طرح که برخی از جزئیات آن توسط آسوشیتدپرس فاش شد، اساسا حول محور ادامه اعمال تحریمها به عنوان ابزاری برای فشار بر دولت جدید سوریه است. واشنگتن در ابتدا قصد دارد از طریق معافیتهای کوتاه مدت آنها را به طور موقت لغو کند. این امر لغو کامل آنها را به مجموعهای از شروطی سخت مرتبط میکند، از جمله اخراج گروههای فلسطینی فعال علیه اسرائیل از سوریه. این رسانه گزارش داد که جزئیات این طرح که توسط تیم سیاست و برنامه ریزی وزارت امور خارجه آمریکا در سندی ارائه شده است، امنیت اسرائیل را در رأس قرار میدهد و به دنبال آن مرحله تضمین مبارزه با داعش از طریق ائتلاف تشکیل شده توسط ترکیه که شامل عراق و اردن نیز میشود، خواهد بود. مرحله نهایی شامل عادی سازی روابط بین دولت جدید سوریه و اسرائیل است.