زمینه‌چینی گروسی برای فعال‌سازی مکانیسم ماشه
گروه سیاسی: نشست فصلی شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی دیروز دوشنبه با محوریت بررسی پرونده هسته‌ای ایران آغاز شد و تا جمعه ۱۳ ژوئن(۲۳ اسفند) ادامه دارد. بر اساس گزارش رسانه‌های غربی، در نشست اخیر شورای حکام همانند نشست فصلی گذشته، تروئیکای اروپایی (انگلیس، آلمان و فرانسه) قطعنامه‌ای ضدایرانی را ارائه می‌کنند که مورد حمایت آمریکا نیز قرار می‌گیرد. تمامی شواهد و قراین از این واقعیت حکایت دارند که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نقشه‌راه اسرائیل را با نقش‌آفرینی تروئیکای اروپایی و آمریکا پیش خواهد برد. همان‌گونه که پیشتر نیز انتظار می‌رفت، جلسه اخیر شورای حکام رویه پرتنشی را درباره برنامه هسته‌ای ایران داشت؛ چرا که رافائل گروسی ادعاهایی غیرواقعی و سیاسی را علیه برنامه هسته‌ای تهران مطرح کرد.
به گزارش «تجارت»، بر اساس روایت رسانه‌های غربی، پیش‌نویس قطعنامه تروئیکای اروپایی، ارائه همکاری کامل و به موقع به آژانس در مورد مواد و فعالیت‌های هسته‌ای اعلام نشده در چندین مکان اعلام نشده در ایران از سال 2019 مورد اشاره قرار گرفته است. بنابر اعلام منابع مطلع، هدف این قطعنامه این است که ایران این مسئله را حل کند. به همین دلیل است که این قطعنامه بلافاصله عدم پایبندی ایران را به شورای امنیت سازمان ملل ارجاع نمی‌دهد تا تحریم‌های بیشتری را بررسی کند. ایرانیان فرصتی خواهند داشت تا سرانجام به تمام درخواست‌هایی که در ۶ سال گذشته مطرح شده است، عمل کنند و پاسخ دهند.
گروسی بر مدار اتهام و طرح ادعاهای تکراری
«رافائل گروسی» مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی دیروز دوشنبه و در نشست فصلی شورای حکام آژانس، بیانیه خود را درباره موضوع هسته‌ای ایران قرائت کرد. گروسی گفت: در چند ماه گذشته، از طریق رایزنی‌های فعالانه با آمریکا و ایران در حمایت از مذارکرات دوجانبه آن‌ها برای رسیدن به توافقی مورد قبول طرفین برای تضمیت ماهیت صلح‌آمیز برنامه هسته‌ای ایران، همکاری نزدیک و فشرده‌ای با دو طرف داشتم. هفته گذشته به مصر سفر کردم که در آن‌جا با «عبدالفتاح السیسی» رئیس‌جمهور این کشور، «بدر عبدالعاطی» وزیر امور خارجه مصر و «سید عباس عراقچی» وزیر امور خارجه ایران داشتم. قدردان نقش مصر برای تعامل سازنده آن در این زمینه هستم. مدیرکل آژانس با تاکید بر اهمیت نقش آژانس در هرگونه توافق احتمالی گفت: آژانس نقش مهمی و بی‌طرفانه‌ای در پرداختن به این مسائل دشوار و حساس و نقش گریزناپذیری در راستی‌آزمایی هرگونه توافق جدید دارد.
مدیرکل آژانس با اشاره به این که گزارش فصلی او درباره توافقنامه پادمانی منع گسترش تسلیحات اتمی(انپیتی) با ایران شامل ارزیابی جامع و بروز مسائل باقی‌مانده درباره برنامه هسته‌ای ایران است، بیان کرد: همان طور که می‌دانید، آژانس ذرات اورانیوم با منشا انسانی را در هر یک از سه محل اعلام‌شده در ایران، از جمله ورامین، مریوان و تورقوزآباد، یافته است که در سال ۲۰۱۹ و ۲۰۲۰ به آن دسترسی تکمیلی داشت. از آن موقع، به دنبال توضیح و شفاف‌سازی ایران درباره حضور این ذرات اورانیوم، از جمله در نشست‌ها و رایزنی‌های بلندپایه بوده‌ایم که شخصا در آن مشارکت داشته‌ام. گروسی مدعی شد: متاسفانه، ایران چندین بار است که نه پاسخی به سوالات آژانس داده و نه پاسخ‌های موثق فنی برای این سوالات ارائه کرده است. ایران همچنین به دنبال پاکسازی این محل‌ها بوده است که از فعالیت‌های راستی‌آزمایی آژانس ممانعت به عمل آورده است. گروسی گفت: بر این اساس، آژانس نتیجه گرفته است که ایران مواد هسته‌ای و فعالیت‌های هسته‌ای مرتبط با این سه محل اعلام‌نشده در ایران را اعلام نکرده بود. در نتیجه، آژانس در موقعیتی قرار ندارد که مشخص کند که آیا این مواد هسته‌ای هنوز خارج از چارچوب پادمان‌هاست یا خیر. او بیان کرد: تصمیم یک‌جانبه ایران برای متوقف کردن اجرای «کد اصلاحی ۳.۱» به کاهش چشمگیر قابلیت آژانس در راستی‌آزمایی ماهیت منحصرا صلح‌آمیز برنامه هسته‌ای ایران منجر شد و با تعهدات قانونی آن در بند ۳۹ توافقنامه پادمانی و ترتیبات فنی مغایرت دارد.
گروسی درباره ذخایر اورانیوم با خلوص بالای ایران گفت: انباشت سریع اورانیوم غنی‌شده با خلوص بالا، چنان که در گزارش دیگرم، «راستی‌آزمایی و نظارت در جمهوری اسلامی ایران ذیل قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل» به تفصیل شرح داده شده، به طور جدی نگران‌کننده بوده و بر پیچیدگی‌های مسائلی می‌افزاید که پیشتر توضیح دادم. آژانس با توجه به پیامدهای بالقوه اشاعه‌ای، نمی‌تواند انباشت بیش از ۴۰۰ کیلوگرم اورانیوم غنی‌شده با خلوص بالا را نادیده بگیرد. او با اشاره به مذکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا با میانجی‌گری عمان که تا کنون پنج دور از آن برگزار شده است، گفت: من همچنان آمریکا و ایران را حمایت و تشویق می‌کنم تا از هیچ تلاشی فروگذار نکرده و با خردمندی و شجاعت سیاسی این موضوع را به نتیجه‌ای موفقیت‌آمیز برسانند. تاثیر تثبیت وضعیت برنامه هسته‌ای ایران فوری خواهد بود و غرب آسیا را با یک گام بزرگ به سوی صلح و رفاه نزدیک‌تر خواهد کرد.
تاکید گروسی بر پایان کارایی برجام و نیاز به توافق جدید
علاوه بر سخنرانی در نشست فصلی، رافائل گروسی در نشست خبری در وین گفت: «غنی‌سازی اورانیوم فی‌نفسه یک فعالیت ممنوع‌شده نیست؛ این نکته‌ای است که همواره همتایان ایرانی من یادآور می‌شوند و این موضوع حقیقت دارد.» وی افزود: «اما وقتی شما اورانیوم را به میزان بالا و در سطحی بسیار نزدیک به آستانه مورد نیاز برای یک وسیله انفجاری هسته‌ای انباشته می‌کنید، نمی‌توان این موضوع را نادیده گرفت. به همین دلیل ما آن را با دقت و تمرکز ویژه زیر نظر داریم.» مدیرکل آژانس در همین حال تصریح کرد: «این مواد به‌خودی خود معادل سلاح هسته‌ای نیستند. برای آنکه یک وسیله انفجاری واقعی ساخته شود، به سامانه‌ای بسیار پیچیده، شامل چاشنی‌ها و فناوری‌های پیشرفته دیگر، نیاز است.»
مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در پاسخ به پرسشی درباره ارتباط میان قطعنامه احتمالی شورای حکام علیه ایران و مذاکرات دوجانبه ایران و آمریکا گفت: رابطه رسمی مستقیمی میان این دو وجود ندارد، اما به‌وضوح می‌توان گفت که میان این دو روند، ارتباط و تاثیر متقابل وجود دارد. وی افزود: این که این تأثیر متقابل مثبت یا منفی باشد، بستگی به نگاه ناظران دارد. برای برخی، تصویب قطعنامه می‌تواند انگیزه‌ای برای پیشبرد مذاکرات باشد و برای برخی دیگر ممکن است نتیجه عکس داشته باشد. گروسی تأکید کرد: آنچه تلاش می‌کنم منتقل کنم این است که باید در هر دو مسیر پیشرفت حاصل شود. اگر همزمان در هر دو مسیر پیش برویم، نتیجه نهایی مثبت خواهد بود.
مدیرکل آژانس در پاسخ به سوالی درباره اظهارات اخیر خود در ایتالیا مبنی بر اینکه دیگر به برجام نیاز نداریم و به یک توافق جدید نیاز است تصریح کرد: «این موضوع روشن است. برجام برای یک برنامه هسته‌ای مشخص و متفاوت ایران در زمان خودش به دقت طراحی شده بود، اما اکنون این برنامه کاملاً متفاوت است. حتی اگر بخواهیم آن را احیا کنیم، کافی نخواهد بود، چرا که ایران اکنون فناوری‌های جدیدی در اختیار دارد.» وی درباره حملات لفظی رژیم صهیونیستی و تهدید تاسیسات هسته‌ای ایران، بدون محکوم کردن این سخنان ادعا کرد: «تلاش ما این است که این مسأله را از منظر دیپلماتیک حل کنیم. یک راه‌حل دیپلماتیک همراه با نظارت و راستی‌آزمایی قوی از سوی آژانس می‌تواند اطمینان لازم را به اسرائیل و جامعه جهانی بدهد که جای نگرانی وجود ندارد.»
