پمپ آب هم صاحب مافیا شد
گروه اقتصاد ی: آیا د ر پشت پرد ه تشویق مرد م به خرید پمپ آب و مخازن ویژه نگهد اری آب، همچنین طرح های مرتبط با آب های سطحی برخی افراد و جریانات سود اگر قرار د ارند ؟ این پرسش با توجه به اینکه مهمترین راهبرد برای مقابله با کم آبی اصلاح الگوی مصرف و صرفه جویی است، از سوی بسیاری از تحلیلگران و کارشناسان حوزه محیط زیست و حکمرانی آب مطرح شد ه است. این د سته از تحلیلگران معتقد ند که تشویق مرد م به نصب پمپ های قوی آب به جز اینکه جیب وارد کنند گان و سود اگران را به سرعت پر کند و قیمت این اقلام را د ر بازار مصرفی ایران به چند برابر برساند ، فاید ه د یگری ند ارد . نه تنها استفاد ه از این ابزارها کمکی به بهبود حکمرانی آب د ر کشور نمی کند بلکه د ر اغلب موارد باعث افزایش مشکلات آب نیز می شود . با نصب پمپ های مکند ه آب د ر واحد های مسکونی ، فشار بیشتری به منابع آب و ذخایر زیرزمینی وارد می آید . چرا که این پمپ ها آب را از عمیق ترین لایه ها به سطح رساند ه و تتمه آب موجود د ر مخازن شهری و منابع زیرزمینی را نیز به مصرف می رسانند . پیگیری های تجارت نشان می د هد ، یکی از کانون های سود اگر د ر این خصوص از د وبی، هد ایت فضاسازی های عمومی برای کسب سود های نجومی از فروش پمپ های آب را به عهد ه گرفته است.
اما این همه ماجرا نیست، جد ای از این نوع سود اگری ها، د امنه وسیعی از رویکرد های سود جویانه د ر بخش آب وجود د ارد که پروژه های آبی را نه برای حل مشکل آب بلکه برای پر کرد ن جیب سود اگران اجرایی می کند . جایگزینی طرح های آب سطحی و سد سازی های غیر ضروری به جای حل مشکلات آبهای زیرزمینی از جمله این پروژه های سود اگرانه د ر بخش آب است.
اخلال د ر توزیع عاد لانه آب
د ر همین خصوص انوش نوری اسفند یاری عضو اند یشکد ه تد بیر آب ایران د ر گفتگویی با اشاره به اینکه توصیه مرد م به خرید پمپ و منبع، برنامه آب شهری را با اختلال مواجه و مصرف را بیشتر کرد ه است، گفت:« بلافاصله بعد از توصیهای که مد یران آبفا کرد ند مرد م د ر خیابان سعد ی صف کشید ند و قیمت پمپ و منبع آب چند برابر شد .» او د ر اد امه د ر بیان راهکار مقابله با مشکل کم آبی د ر ایران اظهار د اشت:« قد مت و عمر برخی از لولههای آب د ر برخی نقاط تهران ۷۰ سال است و از عمر مفید آنها گذشته است. این لوله ها هد ر رفت شد ید ی د ارد ولی لوله ها را عوض نمی کنند چون هزینه و گرفتاری آن زیاد است ولی این کاری است که بالاخره باید انجام شود .»
او یاد آور می شود :«علت اینکه این ذینفعان سراغ اصلاح لوله های قد یمی و تعویض آنها نمی روند ، این است که استفاد ه از آب های جد ید ساد ه تر و پرسود تر است. شرکت های آبفا ، آب را که به قیمت واقعی از شرکت آب منطقه ای نمی خرند . د ر نتیجه چون پول آب را نمی پرد ازند ، آب جد ید برای آنها سود بیشتری د ارد . این روند به جای اصلاح و تعویض لوله های آب قد یمی بهتر است. هم هزینه های بیشتری د ارد و هم مزاحمت های بیشتری ایجاد می کند .» نوری اسفند یاری با اشاره به اینکه د ر هر حاد ثه ای که رخ می د هد ، اخبار به گونه ای منتشر می شود که فواید ی به این مافیای آب برسد ، می گوید :« حتی اگر مسئولان متوجه نباشند و به اشتباه مواضعی را به صورت خبری اعلام کنند به سود بیشتر این کارتل های سود اگر آب کمک می کند . یکی از موارد اینگونه سود اگری ها خرید مخزن و پمپ است که هم کار کنترل فشار لوله را د چار اختلال می کند و هم توازن و توزیع عاد لانه آب را به هم می زند . اساسا این روند برنامه مد یریت شهری را د چار اخلال می کند . چرا که به این پمپ ها قد رت برد اشت بیشتری می د هد تا آب بیشتری به انتهای شبکه برسد . مصرف آب با این پمپ ها هم بیشتر می شود و هم توزیع آب ناعاد لانه تر می شود .»
پشت پرد ه مافیای آب
پرسشی که با این توضیحات به ذهن خطور می کند ، آن است که مافیای کم آبی د ر ایران از کجا هد ایت می شود و به د نبال چه هستند ؟رئیس اتحاد یه ماشینآلات صنعتی و ساختمانی ایران یکی از چهره هایی است که کد هایی د ر این زمینه ارائه می کند . مهد ی آذرنیا از شرکتی د ر د وبی رونمایی می کند که د ایم جریان رسانه ای سود اگرانه را هد ایت می کند . او با اشاره به پشت پرد ه فضاسازی های سود اگرانه برای فروش پمپ های آب و مخازن نگهد اری آب می گوید :« با آغاز کمآبی د ر تهران، مافیای پمپ آب فعال شد و از د وبی کاری کرد که مرد م پمپ آب را ۵۰ د رصد گرانتر بخرند . امسال تقاضای مرد م برای خرید پمپ آب ۱۰۰ د رصد افزایش د اشته و تبد یل به هجوم شد ه است.»
آذرنیا یاد آور می شود :« تولید کنند های که مواد اولیه و ارز د ولتی گرفته، چرا یکد فعه قیمت پمپ آب را ۵۰ د رصد گران کرد ؟» رئیس اتحاد یه ماشینآلات صنعتی و ساختمانی ایران تاکید می کند :« د ر بازار یک همهمه و هجمه بی مورد ی د ر خصوص خرید پمپ شکل گرفته است. من پیشنهاد می کنم یک چنین هجمه ای نیاز نیست. تجار کشور ما هر اند ازه که مرد م نیاز د اشته باشند پمپ د ر بازار د ارند . تولید کنند ه ای که ارز د ولتی می گیرد و با حمایت های بالای حاکمیتی پمپ تولید کرد ه است، چطور به خود ش اجازه می د هد ، 40تا 50د رصد اقلام مصرفی مورد نیاز مرد م را بالا ببرد . » آذرنیا می گوید :«تولید کنند ه های این بخش، یک هفته است از توزیع پمپ به بازار خود د اری کرد ه اند تا محصولات خود را با قیمت های بالاتری بفروشند . از سوی د یگر وارد کنند ه های پمپ و مخازن آب هم از د وبی هد ایت می شوند . برخی جریانات د ر د وبی که د ر ایران فروشند ه هایی د ارند این روند را هد ایت می کنند ، ابتد ا فضاسازی رسانه ای صورت می گیرد تا مرد م احساس نگرانی کرد ه و به سمت خرید پمپ هجوم ببرند . د ر مرحله بعد اجناس مورد نیاز احتکار شد ه و د ر بازار توزیع نمی شود تا تقاضا بر عرضه فشار بیاورند و د ر نهایتا د ر پلن نهایی، این اقلام را با قیمت هایی بسیار بالاتر از حالت عاد ی به فروش می رسانند .»
هیس؛ تاجران آب د ر حال کارند !
محمد حسن پاپلی زاد ه، استاد د انشگاه فرد وسی مشهد نیز د ر خصوص اسرار مگو و پشت پرد ه آب اظهارات جالب توجهی د ارد . او د ر این خصوص می گوید :« طی سالهای اخیر تنها 3د رصد بود جه وزارت نیرو د ر مورد احیای آبهای زیرزمینی بود ه است. حفر 700هزار چاه و خشک شد ن د شت های مختلف ماحصل این شرایط و سوءمد یریت ها هستند . چرا که د ر اب های زیرزمینی شرکت های گرد ن کلفت مشاور حضور د ارند و اینها نمی توانستند ، پروژه های میلیارد ی بگیرند . د ر آبهای زیرزمینی پول چند انی وجود ند ارد .
97او می گوید :«د رصد پول آب به آبهای سطحی اختصاص د ارد . این کارتل ها، رفته اند سد سازی کنند چون صد ها و هزاران میلیارد ها تومان پول د ر آن است. شبکه زد ه اند ، چون پول زیاد ی د ر آن است. صنایع بسیار بسیار بزرگی پشت این مافیا وجود د ارد . مافیای پیچید ه ای حول محور اقتصاد اب د ر ایران تشکیل شد ه است. همه این حرف ها و مصاحبه ها و گفتگوها خیمه شب بازی است. این مافیا به اند ازه ای پیچید ه شد ه که مانند ماهی د ر آب یا انسانی که هوا را تنفس می کنیم اما معنای هوا را متوجه نمی شویم، بند ه و د کتر د اوری و علیزاد ه و..معنای مافیا را د رک نمی کنیم چرا که فضای اطراف ما را د ر رسانه، اخبار، مد یریت و...پوشاند ه اند . باید این شبکه مافیایی آب افشا شود .» پاپلی زاد ه یاد آور می شود :«مرد م باید بد انند این شبکه اجازه حل معضلات آب د ر کشور را نمی د هد . این سرطانی است که د زد ی و مافیا و قاچاق و پول د رآورد ن شرکت های عظیم را ساماند هی می کند . من که این حرف ها را می زنم و رویکرد انتقاد ی د ارم، اجازه صحبت با مسئولان را ند ارم، اما افراد و گروه هایی که سود هزاران میلیارد تومانی از آب د ارند ، به راحتی د ر د فاتر مسئولان رفت و آمد د ارند . »
این استاد د انشگاه با طرح این پرسش که چه کسانی د نبال انتقال آب از تاجیکستان هستند ؟می گوید :« 26 -27نمایند ه هستند . باید از آنها پرسید شما نمایند ه مرد م هستید ، یا تاجر آب؟ همه می خواهند به سود اگران بچسبند تا سود ی هم نصیب آنها شود . شجاعت هم لازم است که به وزیر نیرو گفته شود ؛ آقای وزیر نیرو، د ر آب میلیارد ها د لار د زد ی می شود . آب را د ریابید ! منِ استاد که می توانم بگویم چه خبر است؟ هی می گویند بی آبی تقصیر مرد م است. اما مساله آب سود اگران این بخش هستند .» باید د ید نهایتا اراد ه ای برای برخورد با این کلونی های مافیایی د ر بخش آب به وجود می آید یا اینکه این طیف ها به سود جویی های خود اد امه د اد ه و روند های اصلاحی د رست د ر حکمرانی آب را به تاخیر می اند ازند ؟