روزنامه اعتماد
1404/05/22
الگوهاي شهري از سادگي و زيبايي تا كجسليقگي!
چه ميشود كه به يكباره يا طي دورهاي كوتاه شكل و شمايل ابنيه شهري به سمت و سويي خاص ميرود. مثلا، در سالهاي چهل و پنجاه سده گذشته، پس از پيدايش محله يا پهنه نارمك، معابر و خيابانهاي شطرنجي در شهر شكل گرفتند كه عموما پنجرههاي قدي خانههايش رو به كوچه يا خيابان بود. يا در دورهاي نماي سنگي ساختمان مد شد و چون سنگ قيمت كمي نداشت، سنگهاي نواري چيني اليگودرز نماهاي ساختمانها را پوشاندند. باز به ياد ميآوريم چگونه موزاييك در خانهها و حتي پيادهروهاي شهر نشست و كف آجر حياطهاي خانهها كه تناسب اقليمي بيشتري با محيط داشتند از دور خارج شد.در سالهاي اخير نماهاي رومي و يوناني معماري نماهاي ساختمانهاي زيادي را تغيير دادند. و خيلي مثال ديگر. شايد بشود گفت آنچه سبب رونق اين يا آن مصالح در ساختمان يا در شهر ميشود منوط به قيمت مصالح، دستمزد و سهولت اجرا است. البته نه هميشه. اما در بسياري از موارد هزينههاي سنگيني براي نما ميشود كه فاقد ارزش معماري است و آوردهاي براي بنا ندارد. مثل همين نمای رومي و يوناني. چرا چنين ميشود؟
در اغلب موارد شاهد آنيم كه مردم براي خانههاي خود و ساختمان خود خوب خرج ميكنند ولي نتيجه آني نيست كه به ارزشهاي زيباييشناسي شهر افزون كند. در مقابل در دورههاي مشخصي شاهد معماريهاي مقبول و سادهاي هستيم كه داراي ارزشهاي معماري هستند. مثل خانههاي آجري دوره دوم پهلوي كه نمونههاي فراوان آن را ميتوان در طول خيابان فرصت تهران از انقلاب تا كريمخان زند ديد.
ظاهرا با رشد سريع شهر تهران، عنان از دست معماران هنرمند خارج ميشود و معماري فروتن و باارزش سالهاي دهه 30 رو به فراموشي ميرود و دور به دست «بساز و بفروش»ها ميافتد. شايد هم علل و اسباب ديگري هستند كه الگوی كالبدي شهر را تحت تاثير قرار ميدهند.
اما قطعا ميتوان گفت اگر الگوهاي معماري متناسب با نياز و روانشناسي امروز در شهر ساخته شوند، امكان تكثير فراهم است. در بسياري از موارد، مردم الگوي مناسب در اختيار ندارند و ثروتشان را در احداث بناهايي مصرف ميكنند كه آبرويي براي معماري ندارند. شايد موج اخير ساختمانسازي در شهرهايي مثل كاشان را نمونه خوبي براي اين امر دانست. خيابان اميركبير كاشان، در همسايگي پهنه باستاني «سيلك» مسابقه وحشتناكي براي چشم و همچشمي در ساختن خانههاي به اصطلاح اشرافي با نماهاي سنگي رومي و يوناني در جريان است. هر خانه جديد ميكوشد سنگهاي كلفتتر و زمختتري نسبت به خانه قبلي همسايه در نما بكارد. مردم پول خرج ميكنند ولي براي ساخت بنايي كه ارزشي از نظر معماري و هنري ندارد. يك موج است؛ هرچه پررنگ و لعابتر، بهتر. حيف است شهرهاي ما اينچنين تحت تاخت و تاز كجسليقگي قرار بگيرند.
معمار و مدرس دانشگاه
پربازدیدترینهای روزنامه ها
سایر اخبار این روزنامه
مذاكرات در مسيري است كه مردم ميخواهند
شعائر شیعی و سبک زندگی اسلامي
معيار يا مصداق
دريچهاي به جهانِ زنان هنرمند ايراني
بازخواني فرمول برجام و مطالبات فرابرجامي غرب
اسراييل آخرين گروه خبرنگاران مستقل غزه را به شهادت رساند
تا سالهاي سال از موفقيت تراكتور خواهيم شنيد
غولهاي خاموش اقتصاد خاك ميخورند
درباره يك برداشت اشتباه
مساله تندروها
عدم تناسب مسووليت و اختيار در مديريت اداري
زنان مدير مسوول رسانهها، غايبين ديدار با پزشکیان
شناخت روحيات رييسجمهور
بين چالشها و فرصتها
تأملي بر برچسبزني هويتي
«سوگيري اقتدار» با «سوگيري اعتماد» فرق دارد
از كريدور زنگزور تا مسير ترامپ
ناكاميهاي آن دلشده كامروا
بازتعريف تحريم در قالب ابزار تعرفهاي
ميلياردها دلار درآمد ترانزيتي ايران در خطر
الگوهاي شهري از سادگي و زيبايي تا كجسليقگي!
درباره يك برداشت اشتباه
مساله تندروها
عدم تناسب مسووليت و اختيار در مديريت اداري
زنان مدير مسوول رسانهها غايبان ديدار با پزشکیان
شناخت روحيات رييسجمهور