روزنامه همدلی

سی و هشتیمن سالگرد درگذشت آیت الله طالقانی برگزار ش طالقانی می‌گفت از چیستی استبداد بگویید نه کیستی مستبد

شهریور هرسال کانون توحید محفلی برای گرد‌هم‎آیی سیاسیون و چهره‌های دین‌پژوه می‌شود. افکار آیت‌الله طالقانی که سی و هشت سال از درگذشت او می‌گذرد، هنوز مورد بررسی پژوهشگران دین و سیاست است. طالقانی دغدغه آزادی داشت و حتی در روزهای ابتدای انقلاب هم نگرانی بازگشت استبداد به فضای تازه آزادشده بود. برای رفع نگرانی‌اش پیشنهاد تشکیل شوراها را داد؛ اصلی حیاتی بود. از این رو در سخنانش به آیه‌های «شاورهم فی الامر»، و «امرهم شوری بینهم» تاکید می‌کرد و راه مقابله با خودکامگی را در تشکیل شوراهای مردمی صرف نظر از ویژگی‌های مذهبی، نژادی و زبانی می‌دانست. به باور طالقانی منش سیاسی پیامبر اسلام (ص) و علی (ع) اهمیت دادن به شورا در جهت تطهیر اجتماع و حکومت مسلمانان از تشبّه به حکومتهای استبدادی بوده است. حالا بعد از 38 سال از درگذشت مفسر قرآن مسجد هدایت، پژوهشگران پیشنهاد شوراها را با نهادهای دموکراتیک می‌سنجند. یاد بود طالقانی در این سالها چراغی را روشن می‌کند تا او به فراموشی سپرده نشود. آیت الله در واپسین روزهای عمر خود از دو گروه شکوه داشت؛ دسته اول مذهبیونی با نگاه قشری و دسته دوم به ظاهر متجددها. اما راه طالقانی میانه بود. او هم دینداری را تبلیغ می‌کرد و هم مبارزه با خرافات را. ویژگی‌های که در یادبودهایی که برای او برگزار می‌شود دیده می‌شود‌. مراسم بزرگداشت آیت الله طالقانی پنج‌شنبه با حضور چهره های آشنای سیاست برگزار شد. محمدرضا عارف، مصطفی تاج‌زاده، محمود صادقی، محمد ملکی، محمدمهدی جعفری، غلامعباس توسلی، احمد زیدآبادی و جمعی از یارانش حضور پیدا کردند.
طالقانی پیام قرآن را از پستوهای منجمد به اندیشه ها بازتاب داد
محمدمهدی جعفری، پژوهشگر قرآنی و یار دیرین طالقانی از سخنرانان این مراسم بود. او در توصیف آیت الله طالقانی گفت: طالقانی از سلسله بیدارگران و احیاگران ملل مشرق زمین و از مصلحان منادی بازگشت به قرآن و آزادکننده آن کتاب جهانی، قرآن است. به گزارش ایلنا، وی با اشاره به پیام‌های قرآن اظهار داشت: پیام‌های رهاکننده قرآن در همه شرایط زمانی و مکانی و برای همه جوامع انسانی صرف نظر از نژاد و رنگ پوست و نحوه اندیشیدن است. این پژوهشگر مسائل دینی و قرآنی ادامه داد: برگزاری آیین سالگرد آیت الله طالقانی تلاشی برای رساندن پیام‌های آگاه‌کننده، آزادسازنده و دادگرانه قرآن از زبان آن مرحوم برای همه نسل‌ها است. جعفری با اشاره به زمانه فعالیت‌های آیت الله طالقانی تصریح کرد: در زمانی که تلاش می‌شد پیام قرآن را با تحریف پشتیبان زر و زور و تزویر نشان دهند و آموزه‌های خدا و سنت‌های پیامبر و ائمه را با پوستین وارونه به خلق خدا ارائه دهند و دین خدا وسیله‌ای برای ریاست و تسلط بر مردم ‌کنند و با صالحان در جنگ و ستیز بودند و فاسقان با گروه‌گرایی، حزب می‌ساختند، آیت الله طالقانی قرآن را به صحنه آورد و پیام‌های آن را به گوش حق‌طلبان می‌رساند و پیام‌های آن را از پستوهای منجمد و متحجر با شیوه‌های نو و همیشه تازه به قلب و اندیشه دیگران بازتاب می‌داد. وی افزود: این آیین را برگزار می‌کنیم تا پیام‌های رهایی‌ساز آیت الله طالقانی از پشت کوه تحریف و سکوت به گوش حق‌طلبان برسد.
طالقانی می‌گفت با استبداد درگیر شوید نه مستبد


داود فیرحی استاد دانشگاه نیز از افرادی بود که به بیان دغدغه های آیت الله طالقانی پرداخت. او گفت: آیت‌الله طالقانی یک شخصیت مرزی بود؛ مردی در میانه دین و سیاست و همچنین در میانه سنت و تجدد. مساله اصلی او استبداد بود. آیت‌الله طالقانی معتقد بود جامعه ما با معضلی به نام استبداد مواجه است. وی خاطرنشان کرد: طالقانی به این نتیجه رسید که مبارزه با مستبد دچار چرخه باطل است به این معنا مستبد پیر پایین کشیده می‌شود و مستبد جوانی با قدرت و انرژی بیشتر جایگزین آن می‌شود. او معتقد است باید ماهیت استبداد را شناساند و چیستی استبداد اهمیت بیشتری دارد تا کیستی مستبد. به عقیده او استبداد با استبداد کنار زدنی نیست و خشونت را نمی‌شود با خشونت مهار کرد؛ زیرا خشونت مضاعف تولید می‌کند.
به گزارش ایسنا، این مدرس دانشگاه اضافه کرد: از نظر طالقانی بهترین سلاح مقابله با مستبد، مقاومت نرم و صلح‌آمیز است؛ زیرا استبداد شبیه تیغ است. اگر شدید با آن برخورد کنید می‌برد ضمن این‌که قبل از نفی استبداد باید جایگزین آن مشخص شود. طالقانی معتقد بود نمی‌شود با استعمار با دیکتاتور مسلح جنگید. او منطق دنیای مدرن را خوب فهمید و آن این‌که مهمترین ابزار مقاومت و قدرت افکار عمومی است. او در مقدمه یکی از کتاب‌هایش به خیلی از بزرگان نهیب می‌زند که چرا استبداد را توضیح نمی‌دهید؛ زیرا استبداد عریان و عیان نیست و هزار و یک لایه و مکر دارد و نیاز دارد که توضیح داده شود.
وی اضافه کرد: مرحوم طالقانی این بحث را مطرح می‌کرد که چطور می‌شود استبداد را کنار گذاشت یا آن را مهار کرد. تاکید ایشان این بود که نباید با خشونت و مسلحانه با استبداد مواجه شد. نکته دیگر نظام شورایی بود که مرحوم طالقانی به آن اعتقاد داشت و آن را جایگزین استبداد می‌دانست. البته در مورد تعیین بدل برای استبداد عمر ایشان کفاف نداد گرچه ما بارقه‌های فکرش را داریم. او معتقد بود شورا به خاطر این عقب مانده که اجرا نشده است. ما باید آنقدر مشورت کنیم که مکانیزم مشورت و عمل جمعی را یاد بگیریم. افزوده‌ای که آیت‌الله طالقانی داشت نزدیک کردن شورا به دموکراسی بود، او شورا را از حلقه تنگ و حوزه خبرگانی خارج می‌کرد و به همه شهروندان توسعه می‌داد.
آقاجری: طالقانی نماد اتحاد روشنفکر و روحانی بود
هاشم آقاجری استاد دانشگاه هم آیت‌الله طالقانی را نماد روشنفکری دینی و نماد اتحاد روشنفکر و روحانی توصیف کرد. آقاجری گفت: امروز جای خالی آیت‌الله طالقانی بیش از گذشته احساس می‌شود. ایشان روحانی‌ای بود که باید باشد و در واقع شجاعت مبتنی بر عقل و متکی بر ایمان داشت و پدر معنوی و روحانی آزادی‌خواه و عدالت‌طلب به تمام معنا بود. او افزود: مردم در تشییع جنازه آیت‌الله طالقانی گفتند «ای نایب پیغمبر ما جای تو خالی». در واقع طالقانی نایب پیغمبر از نگاه مردم عزادارش بود چرا که نیابت‌دار آزادی‌خواهی، عدالت‌طلبی و مهرورزی به خلق خدا بود. او دلی دریایی داشت که همه را در برمی‌گرفت و در فضای ستیزآمیز ایدئولوژیک و جنگ احزاب و اتهامات سخت و تکفیرهای متقابل و کینه‌ورزی‌ها دلی گشوده داشت و برای همه چه دیندار و چه غیردیندار، مذهبی یا مارکسیسم و چپ و راست نقش پدری ایفا می‌کرد. آقاجری با بیان اینکه مرحوم طالقانی نماد روشنفکری دینی و اتحاد روشنفکر و روحانی بود، اضافه کرد: البته نه روشنفکر فرصت‌طلب و مجیزگو و روحانی قدرت‌طلب؛ و این وحدت، وحدت راه و هدف بود و نه وحدت در منافع، قدرت و موقعیت. آقاجری اساس تفکر طالقانی را شورایی و گفت‌وگویی دانست و یادآور شد: او در تجربه دهه 40 و 50 به جمهوری خواهی رسیده بود و در واقع به دنبال جمهوری دموکراتیک شورایی بود. توازن قوایی که در جریان تدوین قانون اساسی کاملا به هم خورد باعث شد طالقانی در مجلس خبرگان هیچ فعالیت و کنشی نداشته باشد. او با تدوین زودرس قانون اساسی هم مخالف بود و اصرار داشت که قانون اساسی در فضای نسبتا روشن و شفاف تدوین شود.
لینک منبع خبر
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
ناکامی گناه مبهم فرشته! (خراسان) حباب «ریزپرنده- غول‌رسانه» ترکید! (جوان) صد رحمت به توپ میرزا آقاسی!(یادداشت روز) (کيهان) اسرائیل دوباره تحقیر شد (تجارت)
سایر اخبار این روزنامه
سی و هشتیمن سالگرد درگذشت آیت الله طالقانی برگزار ش طالقانی می‌گفت از چیستی استبداد بگویید نه کیستی مستبد نامه بشار اسد به مقام معظم رهبری حسن یزدان : مسئولان به معیشت قهرمانان توجه کنند تاکی قهرمانان ما حرص نان بخورند تحویل پیکر شهدا و مجروحین حمله تروریستی ناصریه عراق به ایران خون زائران ایرانی، کرانه‌های فرات را رنگین کرد یادی از مسلمانان میانمار اهدای «نشان صلح» به شجریان، دولت‌آبادی، تقوایی و شیشه‌گران چشم‌های نگران جهان به آسمان ژاپن خیره شد حوالی ساعت 11:30اقیانوس «نا»آرام شد در یک منزل مسکونی در رباط‌کریم مردی 24 ساله، پسربچه‌ای را با 50 ضربه چاقو کشت رضا مهدیان مدیریت شهری جدید، تلفیقی از عقلانیت، تخصص و تجربه این آخوند های اصلاح‌طلب میزگرد تحلیلی «همدلی» درباره آسیب های پیدا و پنهان مدارس خاص در کشور تضاد آشکار با د موکراسی «کاهش سن بازنشستگی زنان به ۲۵ سال» در لایحه خدمات کشوری در دولت به تصویب رسید: زن‌ها زودتر به خانه برمی‌گردند رحمانی فضلی به گفت و گو با ایسنا نشست از مشی سیاسی وزیر کشور تا لغوکنسرت ها و موضع فرمانداران