برنامه های جهانی برای کاهش عرضه در نشست مشورتی وزیران بررسی می شود؛

«جهان صنعت»- این روزها بحث بر سر تمدید یا عدم تمدید توافق کاهش تولید نفت با نزدیک شدن به اجلاس نوامبر اوپک داغ‌تر شده است بر همین اساس قیمت نفت دیروز پس از این عراق اعلام کرد اوپک و سایر تولیدکنندگان نفت تمدید یا حتی کاهش بیشتر تولید برای مقابله با اشباع عرضه جهانی را بررسی خواهند کرد، افزایش یافت.
تولیدکنندگان عضو و غیرعضو اوپک با هم توافق کرده‌اند که به صورت جمعی عرضه نفت خود را به میزان یک میلیون و ۸۰۰ هزار بشکه در روز تا ماه مارس ۲۰۱۸ کاهش دهند تا از این طریق از مازاد عرضه و به تبع آن افت بیش از حد قیمت‌ها در بازار جلوگیری کنند.
این توافق از زمان آغاز به کار خود تاکنون تاثیر مثبتی بر بازار نفت داشته است، چنانچه آژانس بین‌المللی انرژی در هفته اخیر خبر داد که در پی کاهش عرضه نفت اوپک و غیراوپکی‌ها افزون بر رشد بیش از انتظار تقاضا برای نفت در اروپا و آمریکا، مازاد عرضه موجود در بازار نفت شروع به کاهش کرده است.
برخی از تولیدکنندگان بر این باورند که توافق کاهش تولید باید به مدت سه تا چهار ماه دیگر تمدید شود. سایرین می‌خواهند این توافق تا پایان سال ۲۰۱۸ تمدید شود. در حالی که کشورهایی مانند اکوادور و عراق تصور می‌کنند باید یک دور دیگر کاهش انجام شود.


در همین حال وزیران حاضر در کمیته نظارت بر توافق کاهش تولید که شامل کویت، ونزوئلا، الجزیره و تولیدکنندگان غیرعضو اوپک، روسیه و عمان هستند، قرار است روز جمعه در وین دیدار و درباره پیشرفت توافق‌شان برای محدود کردن تولید گفت‌وگو کنند.
دو منبع مطلع از تحولات سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) از حضور احتمالی امانوئل کاچیکو، وزیر نفت نیجریه و مصطفی سانالا، رییس شرکت ملی نفت لیبی در نشست کمیته وزارتی نظارت بر توافق تولیدکنندگان عضو و غیرعضو اوپک خبر دادند.به گفته همین منابع، خالد الفالح، وزیر انرژی عربستان که به تازگی در نشست‌های مشابه شرکت داشته در دیدار فردا شرکت نخواهد کرد.
قرار است اعضای کمیته نظارت بر توافق جهانی عرضه نفت‌خام متشکل از کشورهای عضو و غیرعضو اوپک برای گفت‌وگو درباره بررسی تمدید برنامه جهانی کاهش عرضه نفت ۲۲ سپتامبر در وین اتریش گردهم آیند.این در حالی است که یکصد و هفتاد و سومین نشست عادی وزیران نفت و انرژی اوپک ۳۰ نوامبر در وین برگزار خواهد شد و بسته به شرایط بازار نفت و سطح ذخایر جهانی، احتمال نشست فوق‌العاده سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) برای تصمیم درباره تمدید توافق کاهش تولید نفت وجود دارد.
در نشست روز جمعه این کمیته که کویت ریاست آن را برعهده دارد ممکن است توصیه‌ای برای سیاست کلی اوپک که نشست بعدی‌اش در نوامبر برگزار می‌شود ارائه شود.
این در حالی است که جبار اللعیبی، وزیر نفت عراق در یک کنفرانس انرژی در امارات متحده عربی اظهار کرد: در حالی که گزینه‌های مورد بررسی کشورهای اوپک و غیراوپک شامل تمدید توافق کاهش تولید به مدت چند ماه دیگر است، هنوز زود است درباره آنچه پس از ماه مارس باید انجام شود، تصمیم بگیریم.
وی اعلام کرد: کشورش در حال حاضر نیازی نمی‌بیند تولید نفت کاهش بیشتری پیدا کند اما اگر چنین ضرورتی وجود داشته باشد، این تولیدکننده در اوپک از آن حمایت خواهد کرد.
افت تولید جهانی نفت
بنا به گزارش آژانس بین‌المللی انرژی در هفته اخیر به دلیل کاهش غیرمنتظره تولید و عملیات تعمیر میادین در کشورهایی نظیر لیبی، روسیه، قزاقستان، آذربایجان و مکزیک و همچنین دریای شمال، میزان تولید جهانی نفت در ماه آگوست 720 هزار بشکه در روز کاهش داشته که نخستین کاهش تولید جهانی نفت در چهار ماه گذشته است.
این در حالی است که لیبی و نیجریه که در پی تنش‌ها و حملات سیاسی از اجرای توافق میان کشورهای عضو و غیرعضو اوپک مبنی بر کاهش روزانه یک میلیون و 800 هزار بشکه از عرضه جهانی نفت تا ماه مارس، معاف شده‌اند بعید می‌رسد به توافق اخیر تن در دهند. ایمانوئل ایبه کاچیکوو، وزیر نفت نیجریه اعلام کرد: این کشور بسیار بعید است تا ماه مارس 2018 به توافق کاهش تولید نفت بپیوندد. به نظر می‌رسد کشورهای غیرعضو اوپک از جمله قزاقستان نیز به تعهدات خود در توافق کاهش تولید پایبند خواهند بود. نورسلطان نظربایف، رییس‌جمهور قزاقستان اعلام کرد این کشور به عنوان بزرگ‌ترین صادرکننده نفت در آسیای مرکزی به منظور حمایت از رشد قیمت‌های نفت عضویت خود را در توافق کاهش تولید اوپک حفظ خواهد کرد.
نظربایف گفت: نفت 52 تا 55 دلاری همه را راضی می‌کند و برای این که این شرایط حاصل شود ما به تعهدات خود پایبند خواهیم بود.
برآورد قیمت نفت
باب دادلی، مدیرعامل شرکت انگلیسی بی‌پی معتقد است توافق اوپک قیمت این کالا را به 50 تا 60 دلار خواهد رساند و در این سطح باقی می‌ماند.
دادلی گفت: مهار مازاد عرضه همیشه کار زمانبری بوده است اما با اجرای توافق اوپک و با توجه به آنچه ما می‌بینیم، میزان پایبندی‌ها بسیار مطلوب و سطح ذخیره‌سازی‌ها رو به پایین است. انتظار نداریم قیمت نفت افزایش یا کاهش چشمگیری داشته باشد.
وزیر نفت نیجریه نیز نفت 100 دلاری را غیرممکن دانست و گفت: انتظار می‌رود سه ماه آخر 2018 میلادی بازار بهتری داشته باشیم و قیمت نفت به 60 دلار برسد اما با توجه به شرایط کنونی، این رقم هرگز به 100 دلار نخواهد رسید. برخلاف اعلام اداره اطلاعات انرژی آمریکا مبنی بر افزایش پنج میلیون و 900 هزار بشکه‌ای سطح ذخایر نفت ایالات متحده در هفته منتهی به هشتم سپتامبر (17 شهریور) قیمت نفت در هفته‌ای که گذشت با توجه به آغاز به کار پالایشگاه‌های توفان‌زده تگزاس و رشد تقاضا نزدیک به بالاترین رقم در پنج ماه اخیر (55 دلار و 99 سنت) بود. در کنار آن، سیگنال‌های مثبت اوپک با پیام تمدید یا تشدید توافق کاهش تولید برای پس از مارس 2018 نیز به خوشبینی‌ها به آینده بازار نفت افزود. این در حالی است که فعالیت پالایشگاه‌های آمریکا در پی توفان شدید‌ هاروی هنوز به حال طبیعی خود بازنگشته است و ظرفیت کامل تولید خود را به دست نیاورده است.
از جمله محرک‌های مثبت در بازار نفت که می‌تواند به کاهش ذخایر و رشد قیمت این کالا در هفته‌های آینده کمک کند، بالا گرفتن تنش سیاسی میان آمریکا و کره‌شمالی و تحریم شدن این کشور شمال شرق آسیا، حملات نظامی در داخل نیجریه و لیبی و شرایط بحرانی سیاسی اقتصادی ونزوئلاست. گرچه به زودی با اتمام فصل گرما و کاهش استفاده از وسایل سرمایشی انتظار می‌رود تقاضای فصلی برای نفت کاهش یابد.
بازار نفت در مسیر تعادل
در همین رابطه بهروزی‌فر، کارشناس مسایل نفتی درباره تمدید تفاهمنامه کاهش تولید نفت ابراز اطمینان کرد و به خبرنگار «جهان‌صنعت» گفت: بی‌شک این قرارداد تمدید خواهد شد و دور از ذهن است که با وجود بیش از یک سال و نیم تلاش در راستای کاهش تولید نفت این توافق را ملقی کنند. بنابراین بی‌هیچ شکی این توافق تمدید می‌شود. اما در راستای کاهش بیشتر تولید نفت هنوز نمی‌توان هیچ پیش‌بینی اعلام کرد.
وی معتقد است: تمدید این تفاهمنامه قیمت نفت را افزایش نخواهد داد. همچنین در شرایطی که وضعیت بازار با ثبات فعلی پیش رود، قیمت نفت نیز به ثبات خواهد رسید.بهروزی‌فر با اشاره به افزایش تقاضای جهانی برای نفت طی شش ماه آینده گفت: افزایش تقاضای نفت در بازارهای جهانی 4/1 میلیون بشکه در روز بوده است و با توجه به اینکه میزان تولید اوپک کاهش پیدا کرده به زودی شاهد متعادل شدن بازارهای جهانی نفت خواهیم بود.این کارشناس نفتی در پایان در مورد قیمت جهانی نفت طی شش ماه آینده گفت: با توجه به شرایط بازار افزایش تقاضا و کاهش عرضه احتمالا قیمت نفت بین ۵۰ تا ۶۰ دلار باقی خواهد ماند.
نفت 100 دلاری یک حادثه بود
سعید ساویز نیز درباره تمدید توافق کاهش تولید نفت اوپک به «جهان‌صنعت» گفت: با نگاهی به عدم ثبات بازار نفت این موضوع را به سادگی مشاهده خواهیم کرد که رسیدن قیمت نفت به بشکه‌ای 100 دلار فقط یک حادثه بود و بر اثر اتفاق‌های غیرمنتظره پیش آمد. از همین رو اگر اوپک انتظار بالا رفتن قیمت نفت تا این رقم را داشته باشند، معقول نیست. اوپک باید برنامه‌ریزی‌های مناسبی انجام دهد تا قیمت‌گذاری معقول انجام شود تا بازار را در دراز‌مدت مدیریت کند.
این کارشناس ارشد نفت تاکید کرد: مانع اول در بالا بردن قیمت نفت وجود نفت شیل در بازار جهانی است. امکان دستیابی به دانش تولید و استفاده از نفت شیل را اوپک زمانی که قیمت نفت تا بشکه‌ای 100 دلار افزایش پیدا کرده بود فراهم کرد. به هر روی در یک برهه زمانی خاص این امکان فراهم شد و دانش تولید نفت شیل به عنوان یک فرآورده ارزان‌قیمت فراهم شد.
به اعتقاد وی، هر قدر اتحاد اعضای اوپک عمیق‌تر و منسجم‌تر باشد، بالا رفتن قیمت نفت نیز امکان بیشتری خواهد داشت. براساس توافق کاهش تولید نفت که هدف آن افزایش قیمت است، برخی کشورها مثل عراق و لیبی خارج از این توافق هستند. بر همین اساس هر چه تولید موافقان کاهش پیدا کند با تولید بالای این کشورها اشباع بازار شکل می‌گیرد.ساویز بیان کرد: انسجام کشورهای عضو اوپک از راهکارهای اصلی بالابردن قیمت نفت است. بالطبع برای رسیدن به این انسجام تمدید توافق شرط لازم است اما این شرط کافی نیست. هرگونه شکاف و رخنه بین اعضای اوپک به گونه زیان اقتصادی برای اعضا را در پی خواهد داشت.به گفته این کارشناس ارشد نفتی یکی از عواملی که قیمت نفت را بالا خواهد برد بهبود روابط ایران و عراق و همچنین دیگر اعضای اوپک است. این کارشناس اظهار کرد: هرچند در این بین عربستان سیاست‌هایی بر پایه استفاده از انرژی پاک را دنبال می‌کند و بر همین اساس سعی بر این دارد که اثر قیمت نفت را در اقتصاد خود کاهش دهد اما در نهایت اوپک همچنان تلاش می‌کند با انسجام و اتحاد اعضا خود را به عنوان تعیین‌کننده یا شاه نفت جهان معرفی کند.وی یکی دیگر از عواملی که بر روند قیمت نفت تاثیر خواهد گذاشت را مسایل جهانی دانست و گفت: از این بین می‌توان به توفان آمریکا نیز اشاره کرد. این روزها که توفان سوم آمریکا نیز در راه است باید منتظر بالاتر رفتن قیمت نفت باشیم. هرچند پیش‌بینی می‌شد توفان اخیر آمریکا نیز موجب افزایش قیمت نفت شود اما سیاست‌های کنترلی ترامپ و مشاورانش توانست این قیمت را کنترل کند. ساویز عنوان کرد: سیاست‌های کنترلی بازار امکان ادامه نخواهد داشت و استفاده از ذخایر استراتژیک آمریکا به‌طور کلی موجب بالا رفتن قیمت نفت خواهد شد. این یک واقیت است که در نهایت سیاست‌های نفت شیل ادامه پیدا نخواهد کرد و محکوم به شکست است. نفت شیل به‌عنوان نوع کم کیفیت‌تر در شرکت‌های خصوصی مدیریت می‌شود.
این کارشناس ارشد نفتی در پایان خاطرنشان کرد: پایین بودن توان مقاومت اقتصادی شرکت‌های خصوصی در برابر سیاست‌های اقتصاد جهانی موجب خواهد شد تا تغییرات را تاب نیاورد. بنابراین در درازمدت شکست خواهد خورد و باید منتظر بالا رفتن قیمت نفت اوپک باشیم. اما در نهایت تاکید بر آن است که اتحاد اعضای اوپک بالاتر رفتن قیمت جهانی نفت را بیش از پیش ممکن خواهد کرد.