«ابتکار» از تجمع سپرده گذاران کاسپین در روز اختتامیه نمایشگاه مطبوعات گزارش می دهد

کوچ اعتراضات مالی به نمایشگاه
معصومه معظمی
موضوع سپرده گذاران و مالباختگان موسسات مالی و اعتباری آرمان، فرشتگان، کاسپین، پدیده و ... رفته رفته در حال تبدیل شدن به یک بحران است. مالباختگانی که پس از 11 ماه موفق نشده‌اند
تا کنون نه سود و نه اصل پول خود را از این موسسات که با تابلو و مجوز بانک مرکزی اقدام به جذب سرمایه مردمی کرده‌اند، پس بگیرند. ظاهرا آنها این بار از تجمع در مقابل مجلس، موسسات مالی، دولت و قوه قضائیه قطع امید کرده اند و به رسانه‌هایی که در حال برگزاری نمایشگاه خود در مصلی تهران بودند، پناه برده اند.


مالباختگان موسسات مالی و اعتباری در طول یک هفته نمایشگاه مطبوعات به رسانه ها متوسل شده اند و با حضور در این نمایشگاه که محل تجمع اکثر رسانه های دولتی و خصوصی بود، تلاش کردند صدای خود را به گوش مسئولان برسانند. آنها روز گذشته هم که اختتامیه نمایشگاه مطبوعات بود مثل روزهای گذشته از اول صبح با تجمع در سالن اصلی مصلی با سردادن شعارهایی سعی کردند فریاد اعتراضی خود را به گوش رسانه ها و در پی آن به گوش مسئولان برسانند. سپرده گذاران و مالباختگان با سردادن شعارهایی علیه سیف، رئیس بانک مرکزی و دروغگو خطاب کردن صداوسیما که سعی در مخفی کردن حقایق سپرده گذاران دارد، اعتراض خود را اعلام کردند. آنها گاهی در شعارهای خود رسانه‌ها را ترغیب به حمایت و در شعارهایی دیگر مطبوعات دولتی را متهم به خیانت و بی توجهی به مالباختگان کردند. این در حالی است که طبق اظهارات علی لاریجانی، رئیس مجلس شورای اسلامی سه قوه درتلاشند مشکل
سپرده گذاران را هرچه سریعتر تا سقف 200 میلیون حل کنند. اخیرا هم مسعود پزشکیان، نائب رئیس اول مجلس با تشریح جزئیات نشست با رئیس دستگاه قضا درباره موسسه کاسپین گفت: «براساس جمع‌بندی‌ها مقرر شد یک خط اعتباری توسط بانک مرکزی برای حل مشکل سپرده‌گذاران این موسسه باز شود.» پزشکیان درباره آخرین وضعیت سپرده گذاران کاسپین، اعلام کرد: «چندین جلسه در این خصوص تشکیل و به این جمع‌بندی رسیدیم که یک خط اعتباری توسط بانک مرکزی باز شود. با باز شدن این خط اعتباری، مشکلات 96 درصد سپرده گذاران کاسپین در مرحله نخست رفع می شود.» اوهمچنین تاکید کرد: «مخالفت‌هایی در این باره صورت گرفته است، مبنی بر اینکه افرادی که سپرده بیشتری دارند متضرر می شوند، چراکه تمام سرمایه بانک به این 96 درصد اختصاص می یابد و منابع کمی برای سایر سپرده گذاران می ماند.» البته یکی از سپرده گذاران کاسپین هم با حضور در غرفه «روزنامه ابتکار» در این باره گفت: «پس از گذشت 11 ماه سپرده گذاران بالای 200 میلیون تومان را به حساب نیاورده اند و قرار است مشکل سپرده گذاران تا 200 میلیون حل شود. انگار کسی که بیشتر از 200 میلیون تومان پول دارد گناه کبیره کرده است و اصلا درباره مطالبات ما صحبتی به میان نمی آید.» یکی دیگر از این مالباختگان به «ابتکار» گفت: «پس از 11ماه که هیچ سودی به ما پرداخت نشده است اکنون درصدی از اصل پولمان کم می کنند و همه سودی که تا کنون پرداخته اند را قرار است از اصل پولمان کسر کنند. با این فرمول محاسبه، چیزی از اصل پولمان باقی نمی ماند. مردم این پول را سپرده کرده اند تا از سودش استفاده کنند. کجای دنیا چنین برخوردی با سپرده گذار می شود که با ما شده است؟»
یکی دیگر از مالباختگان کاسپین با حضور در غرفه «ابتکار» دلیل تجمعشان در نمایشگاه مطبوعات را اینطور شرح داد که «ما مالباختگان کاسپین از سال‌ها پیش سپرده‌های خود را به این موسسه که در ابتدا فرشتگان بود و بعد به آرمان ایرانیان تبدیل شد و پس از آن به کاسپین تغیر نام داد، سپرده کرده ایم.» او افزود: «این موسسه در تاریخ 27 /12 /94 از بانک مرکزی مجوز گرفته است و ما هم به اعتبار بانک مرکزی و مجوزی که برای این موسسه صادر کرده است پول‌های خود را به این موسسه
سپرده ایم. ولی یک سال است که سپرده های ما را بلوکه کرده اند و نه سود و نه اصل پول ما را پرداخت نمی کند.» او با انتقاد از عملکرد صدا و سیما در انعکاس اخبار مربوط به سپرده گذاران کاسپین افزود: «صداوسیما به عنوان یک رسانه دروغگو بارها به دروغ اعلام کرده است که مشکل ما در حال حل شدن است در حالی که هیچ گشایشی در این باره اتفاق نیفتاده است.» پزشکیان،
نایب رئیس مجلس در تشریح این موضوع با بیان اینکه پس از بحث و بررسی با دولت، قوه قضائیه و مسئولان امنیتی کشور مقرر شد که خط اعتباری برای این 96 درصد سپرده گذاران باز شود، ادامه داد: «بانک مرکزی برای سپرده گذارانی که تا 200 میلیون تومان سپرده داشتند، خط اعتباری در نظر گرفته است اما قرار نبود سپرده آنها کم شود. همچنین به دلیل مشکلات و کمبود سرمایه 10 درصد سپرده آنها نگه داشته شد و سود پس از سال 94 را نیز محاسبه نکردند؛ البته نه اینکه نخواهند پرداخت کنند، بلکه در حال حاضر اصل پول پرداخت می شود و سپس در گام بعدی پس از فروش تمامی اموال و دارایی‌ها و احصاء وام ها 10 درصد پول نگه داشته شده و سود پرداخت می شود.» نماینده مردم تبریز در مجلس یادآور شد: «موسسه کاسپین و تعیین هیات مدیره آن به این دلیل بود که روند بازگشت سرمایه سپرده گذاران و اموال تسریع شود، لذا هرچه منابع با محاسبه و شروع فروش دارایی ها به دست آید، پول سپرده گذاران بیش از 200 میلیون پرداخت می شود.»
گفتنی است؛ هفته گذشته جهت حل مشکل سپرده گذاران، جلسه‌ای در دفتر آیت الله صادق آملی لاریجانی، رئیس
قوه قضائیه با حضور برخی اعضای کمیسیون اقتصادی و بانک مرکزی تشکیل شد و در این جلسه مقرر شد تیمی متشکل از بانک مرکزی، مجلس، قوه قضائیه و نماینده سپرده گذاران تشکیل شود، تا اطلاعات اموال و املاک را بررسی کنند و واقعیت‌ها را به صورت شفاف در سایت قرار دهد و مشخص شود که مجموع دارایی ها چه میزان بوده و به چه میزان قیمت گذاری شده است و در صورتی که کسی اعتراضی دارد بیان کند تا کار پنهانی انجام نشود. لازم به ذکر است؛ دارایی های کاسپین بیشتر شرکت، زمین و پروژه بوده و پول نقد نیست و این اموال و دارایی‌ها باید به فروش برسد و تبدیل به منابع شود تا این موسسه بتواند بدهی سپرده گذاران را بپردازد. البته بانک مرکزی به اندازه میزان دارایی‌هایی که وجود دارد ردیف اعتباری باز کرده است ولی با این حال بخشی از دارایی ها هستند که خط اعتباری آن باز نشده است. ابوالفضل موسوی، عضو فراکسیون امید و نماینده مردم یزد در مجلس هم در دیدار از غرفه «ابتکار» که همزمان با حضور مالباختگان موسسه کاسپین در نمایشگاه بود، با اظهار تاسف از مشکل پیش آمده گفت: «درباره اتفاقی که درباره
سپرده گذاران کاسپین افتاده است نمایندگان مجلس به طور جدی به دنبال مطالبات سپرده گذاران هستند و در مرحله اول قرار است تکلیف سپرده های تا 200 میلیون روشن شود و اگر بتوانند این مسئله را حل کنند تا حدودی مشکل مرتفع می شود چرا که بیشتر سپرده گذاران بدهی تا سقف 200 میلیون تومان دارند.» او ادامه داد: «مجلس پیگیر موضوع است و سعی دارد با حمایت از مردم مشکل هرچه سریعتر حل شود. طبق آنچه از نزدیک در نمایشگاه دیدم معتقدم این تجمعات پدیده خوبی برای جمهوری اسلامی نیست و بازتاب‌های مناسبی برای نظام ندارد. اگر این موضوع ادامه دار شود سایر مشکلات را با خودش به همراه خواهد داشت. این فقط مشکل فرشتگان، آرمان کاسپین یا موسسات مالی دیگر نخواهد بود و ممکن است افراد دیگری که مشکلات دیگری دارند به این اعتراضات بپیوندند و در آن صورت جم کردن این اتفاقات دیگر کار ساده ای نخواهد بود.» موسوی در پاسخ به اعتراض سپرده گذارانی که معتقدند نباید سود پول آنها کم شود و باید اصل و سود پول آنها پرداخت شود گفت: «این پرداخت‌ها با هر روش و مدلی که پرداخت شود خوب است. مثلا اگر 10 درصد سپرده را نگه دارند و مابقی را به سپرده گذاران برگردانند یا سود را نپردازند و اصل پول واریز شود یا حتی مدل های دیگر را اجرا کنند ولی بتوانند بخشی از مطالبات مردم را بپردازند کار بزرگی است.» او همچنین تاکید دارد که بانک مرکزی باید به دنبال فراوانی پرداخت باشد و رقمی که در اختیار دارد را به تعداد بیشتری از مالباختگان بپردازد و به دنبال تسویه با گروهی از آنها نباشد چون در این صورت حجم پولی که در اختیار دارد را به تعداد کمتری از طلبکاران خواهد داد و مابقی سپرده گذاران از این پول بی بهره می مانند.» موسوی ادامه داد: «درست این است که اول اصل پول را بدهند ولی در بانک ها برعکس عمل می شود و اول سود پول را می دهند و به اشتباه می خواهند پول تعدادی از سپرده گذاران را تسویه کنند بعد به دنبال نفرات بعدی بروند که این روش درستی نیست و باید پول موجودی را بین تعداد بیشتری مالباخته تقسیم کنند.»
با همه این تفاسیر نباید فراموش کرد که همانطور که این نماینده مجلس عنوان کرد ادامه دار شدن این اعتراضات می تواند به مسئله ای امنیتی تبدیل شود که وجهه جمهوری اسلامی را در عرصه بین المللی به خطر بیندازد و با بی اعتمادی پیش آمده در بین مردم و موسسات مالی با مجوز بانک مرکزی، دیگر سرمایه گذاران خارجی هم اعتمادی برای سرمایه گذاری در سیستم اقتصادی ایران نداشته باشند و این امر اقتصاد ما را با مخاطره مواجه خواهد کرد. موسوی، نماینده مردم یزد در خانه ملت نیز در این خصوص به «ابتکار» گفت: «اگر این اتفاق زودتر حل نشود هر کسی هر مشکلی دارد به این اعتراضات می پیوندد و مسئله بغرنج تر می شود. این اتفاق خوبی نیست و در شرایطی که با آمریکا و دشمنان انقلاب می جنگیم بروز چنین مشکلات داخلی ما را با چالش جدی مواجه خواهد کرد.»
موسوی در ادامه این گفت وگو بیان کرد: «اگر حمایتی از سوی مسئولان انجام نشود قطعا برای انتخابات آینده به دلیل نارضایتی‌های پیش آمده با چالش جدی مواجه خواهیم شد و دیگرکسی پای صندوق های رای نخواهد آمد. این تجمع ها پدیده ای است که باید هرچه سریعتر از کف جامعه جمع شود. باید اعتماد به سیستم بانکی برگردد. نمی شود این بی اعتمادی در بین مردم نسبت به بانک و سپرده گذاری وجود داشته باشد. چرا که اقتصاد ما را تحت تاثیر قرار خواهد داد. اگر این موضوع به یکی از بانک های دولتی کشیده شود اعتبار بانکی ما از بین می رود و به یک بحران و مشکل بزرگ تبدیل می شود.» او همچنین تاکید کرد: «باید تدبیری اندیشیده شود که هر چه سریعتر این تجمعات و
بی اعتمادی جمع شود. باید فراوانی پرداخت در 200 میلیون تومان را پرداخت و اعتماد را به جامعه بازگرداند.» بعد از صحبت های موسوی یکی دیگر از سپرده گذاران با بیان اینکه در دولت قبل در این موسسات مالی و اعتباری سپرده گذاری کرده است به «ابتکار» گفت: «ما در زمان دولت قبل سپرده گذاری کرده ایم و تبلیغات آن از صداوسیمای جمهوری اسلامی به کرات پخش شده است و ما به اعتبار این تبلیغات و مجوز در این موسسه سرمایه خود را سپرده گذاری کرده ایم ولی حالا با دروغ پردازی مانع از انتشار اخبار واقعی هم شده است.» شخص دیگری از مالباختگان به «ابتکار» گفت: «من یک جانباز 50 درصد دوران جنگ تحمیلی و برادر شهید هستم. همه سرمایه زندگی و پول بازنشستگی و جانبازی خود را در این موسسه سرمایه گذاری کرده ام و با این شرایط همه زندگی و سرمایه خود را از دست داده ام. شما بگویید من چطور امورات زندگی ام را بچرخانم. 11 ماه است که هیچ پولی به ما نداده اند.» او ادامه داد: وعده پرداخت تا 200 میلیون هم به این شکل است که مثلا 10 درصد را کم می کنند و سودهای پرداخت شده را کسر می کنند بعد آن را می پردازند.» خانمی میانسال هم که 200 میلیون سپرده خود را به موسسه کاسپین سپرده است می گوید: «قرار است از 200 میلیون تومان سپرده من فقط 90 میلیون آن را بپردازند و این پول علی الحساب نیست و همه پولی است که قرار است به من بپردازند.» مردی میانسال دیگری هم که در جمع معترضان بود به «ابتکار» گفت: «از 112 میلیون تومانی که سپرده کرده ام و پس از 11 ماه قرار است 57 میلیون و 8 هزار تومان آن رابه من بدهند و باقیمانده حسابم را 5 هزار تومان نشان می دهد. شما بگویید من چه کنم.» شخص دیگری با اعتراض به «ابتکار» گفت: « قرار است از 152 میلیون تومان سپرده ام 84 میلیون تومان بپردازند. بعد از 20 ماه اصل پول من نصف شده است و چه کسی پاسخگو است؟ به بانک مرکزی تماس گرفتیم و تایید کرد که مجوز کاسپین صادر شده است و سپرده گذاران با خیال راحت پولشان را سپرده کنند. این مجوز هم روی سایت بانک مرکزی قرار دارد و سیف رئیس بانک مرکزی هم زیر این مجوز را امضا کرده است و حالا چرا پاسخگوی مطالبات و سپرده های از دست رفته مردم نیست؟»
یکی دیگر از معترضان مالباخته کاسپین به «ابتکار» گفت: «مسئولان در صداوسیمای دروغ می گویند که مشکل 98 درصد سپرده گذاران تا سقف 200 میلیون تومان را تعیین تکلیف
کرده اند. در حالی که این کذب است و تنها 2 درصد سپرده گذاران مشکلشان حل شده است و مابقی همچنان با این مشکل دست به گریبانیم. از صدا و سیما می خواهیم از این دروغ هایش دست بردارد و کمی هم به فکر مردم و مالباختگان باشد.» شخص دیگری از میان معتضان به «ابتکار» گفت: «برای دولتی که به کارمندانش ماهی 110 میلیارد تومان حقوق می دهد پرداخت این بدهی 8 میلیارد بانکی چیزی نیست. مسئولان باید تکلیف مردم را هرچه سریعتر روشن کنند. آقای سیف باید بگوید قرار است با این مردم مالباخته که به اعتبار امضای او که پای این مجوز و روی اسکناس های ما است پول های خود را در این موسسات سپرده کرده اند چه کند.» او افزود: «سیف قبل از اینکه این مجوز را امضا کند انواع ضمانت‌های چند هزار میلیاردی را از موسسات گرفته است تا در صورتی که مشکلی ایجاد شد از این اعتبارات و ضمانت ها این اعتبارات را تامین کند. ولی حالا قدمی برای رفع این مکلات برنمی دارد. سوال بعدی اینکه مجوز داده شده است و همه سهام داران را رها کرده است و سپرده گذاران کف خیابان رها شده اند. سیف در این باره مقصر است و باید پاسخگو باشد ولی چون رسانه و روابط عمومی در اختیار دارد و قدرت و مسئولیت دارد پاسخگوی کسی نیست.»
به هرحال اینطور که به نظر می رسد قرار است مشکلات مالباختگان تا سقف 200 میلیون تومان حل شود ولی اینکه این اتفاق چه زمانی رخ دهد مشخص نیست و این مسئله باعث نارضایتی مردم شده است. آنها با تجمع های فراوان خشم و ناراحتی خود را بروز می دهند و این مسئله می تواند نگرانی هایی برای آینده به دنبال داشته باشد و حتی انتخابات آینده را تحت ثاتیر قرار دهند و باعث بروز مشکلات امنیتی شود. بنابراین تا قبل از اینکه مشکلاتی بروز کند و منجر به افزایش بی اعتمادی در جامعه و عرصه بین المللی و در میان سپرده گذاران خارجی شود، بهتر است مسئولان هرچه سریعتر برای حل آن مشکل فکری بیندیشند و راهکاری پیدا کنند.