روزنامه ابتکار
1396/09/09
مردم برای حل مصائب زیست محیطی پس از زلزله کرمانشاه پیش‌قدم شدند زباله‌ها مهمترین چالش پس از زلزله
زهرا داستانی19 روز از زلزله کرمانشاه می‌گذرد و چالش‌ها همچنان پیش روی مردم زلزله‌زده کرمانشاه یکی پس از دیگر قرار می‌گیرند. اول سرما بدون پیش‌بینی به سراغشان می‌آید و حالا بیم آن می‌رود که انباشت زباله‌ها خطری برای جان آنان باشد. کارشناسان محیط زیست می‌گویند که مهمترین اثرات زلزله تشدید آلودگی‌های زیست‌محیطی همچون افزایش آلاینده‌های آب‌های سطحی و زیرزمینی، دفع غیراصولی پسماندهای ویژه صنعتی، آلودگی ناشی از زباله‌های عفونی و مهم‌تر از همه خطرات بالقوه نخاله‌های ساختمانی است. خطری که پویش‌های مردمی از ابتدا به آن توجه کردند و در ورود آنها به مرحله بحرانی جلوگیری کردند.
زباله‌ها مهمترین چالش بعد از زلزله
شاید در وحله اول نخاله‌های ساختمانی مهمترین چالش زیست محیطی در مناطقی باشد که زمین لرزه در آن به وقوع پیوسته اما هر چه از زمان این رخداد طبیعی و پیامدهای انسانیش می‌گذرد بر شدت چالش‌های زیست محیطی آن افزوده میشود. محمد درویش، فعال محیط زیست در این باره به «ابتکار» می‌گوید: «در گام نخست مهمترین مسئله زیست محیطی در مناطق زلزله‌زده، زباله است که متاسفانه به درستی مدیریت و جمع‌آوری نمی‌شود و به لحاظ بهداشتی به منبعی خطرناک تبدیل میشود، محلی مناسبی برای جمع شدن حشرات و شیوع انواع بیماری‌ها. سوزاندن زباله‌ها نیز آلودگی زیادی ایجاد می‌کند. چنین مسائلی می‌تواند روی دام و انسان اثر مشترک بگذارد و باعث شیوع بیماری شود.» اما بحران زیست محیطی که زباله‌ها در مناطق زلزله‌زده به وجود می‌آورند تنها به همین‌جا ختم نمی‌شود. زباله‌ها می‌توانند آب‌های آشامیدنی را آلوده کنند، اما چگونه؟ درویش می‌گوید: «پس از وقوع زمین لرزه با توجه به وضعیت بحرانی زباله، آب‌های آشامیدنی نیز در وضعیت بحرانی قرار می‌گیرند و آبشخورهای اصلی بر اثر لرزش تغییر مسیر می‌دهند و به نزدیکی مناطق زلزله‌زده‌ای می‌آیند که محل دپوی زباله‌ها شده‌اند. از سوی دیگر حیات‌وحش برای تامین آب خود به نزدیکی مناطق زلزله‌زده نقل مکان می‌کنند و به همین خاطر خطرات جدی در کمین افراد و محیط زیست آنهاست.»
برای کاهش اثرات زیست محیطی زباله‌ها چه باید کرد؟
بی‌شک می‌توان یکی از مهمترین اثرات زلزله را تشدید آلودگی‌های زیست‌محیطی همچون افزایش آلاینده‌های آب‌های سطحی و زیرزمینی، دفع غیراصولی پسماندهای ویژه صنعتی، آلودگی ناشی از زباله‌های عفونی و مهم‌تر از همه خطرات بالقوه نخاله‌های ساختمانی که به‌طور قطع واجد پسماندهای خطرناک هستند، برشمرد. پسماندهایی که حاوی انواع و اقسام آلاینده‌های خطرناک نظیر فلزات سنگین، ترکیبات آلی پایدار سمی و سرطانی هستند که دپویشان در مناطق زلزله زده و در مجاورت با محل زندگی موقت زلزله‌زدگان می‌تواند خطرناک باشد و سبب بروز بیماری شود. هرچند طبق گفته کارشناسان سازمان حفاظت محیط زیست در منطقه تحت‌تاثیر زمین لرزه اخیر، صنایع شیمیایی و نواحی متمرکز صنعتی به آن شکل که در برخی استان‌ها نظیر بوشهر و خوزستان شاهد هستیم وجود نداشته، ولی شدت زلزله به حدی بوده که انتشار آلاینده‌های صنعتی در صنایع پراکنده به‌ویژه اثرات آنها بر منابع آب و خاک نگران کننده است. با این حال اما برای کاهش اثرات زیست محیطی زباله‌ها در منطقه زلزله زده کرمانشاه چه باید کرد؟
درویش در این باره می‌گوید: «در شرایط بحرانی که زلزله رخ می‌دهد، اولویت اول نجات جان افراد و اسکان موقت دادن به آنهاست و جمع‌آوری زباله در اولویت‌های بعدی قرار می‌گیرد که می‌تواند مشکلات جدی برای انسان و حیاط وحش ایجاد کند و باعث شیوع انواع بیماری‌ها بین افراد میشود. برای از بین بردن اجساد انسانی و دامی بهترین راه دفع بهداشتی آن است.» او درباره دفع زباله‌های شهری و بهداشتی در این مناطق می‌گوید: «با توجه به این که سوزاندن زباله‌ها آلودگی زیادی در مناطق ایجاد می‌کند، یکی از بهترین راه‌ها برای جلوگیری از انباشت زباله خشک در مناطق، انتقال آن به خارج از مناطق توسط کامیون و خودروهایی است که کمک‌های مردمی را به زلزله‌زدگان رسانده‌اند. چه بهتر این که این خودروها خالی باز نگردند و زباله‌های مناطق زلزله زده را با خود به استان‌های دیگر برای امحا ببرند.» او می‌گوید: «اخیرا فعالان محیط زیست به کمک هایده شیرزادی، صاحب یک واحد صنعتی بازیافت زباله در کرمانشاه، در حال تلاش برای بازگرداندن و بازیافت زباله‌های خشک به شهرهای اطراف هستند تا از حجم زباله‌ها بکاهند. این کار می‌تواند تاثیر زیادی در کاهش حجم زباله‌ها به صورت موقت در مناطق زلزله زده داشته باشد و از آلودگی‌های زیست محیطی بکاهد.»
پیش قدم شدن مردم برای حفظ محیط زیست پس از زلزله
19 روز از زمان وقوع زلزله کرمانشاه می‌گذرد. حالا شرایط زندگی در کنار سردی خاک و التیام اندک داغ از دست رفتگان، کمی سامان یافته است. مشاهدات میدانی از منطقه زلزله زده کرمانشاه می‌گوید که زباله‌های شهری و نخاله‌های ساختمانی پیش از اینکه وارد مرحله بحرانی شود، به یکی از کانون‌های توجه پویش‌های مردمی تبدیل شده است. اتفاقی که به واسطه پیش قدمی مردم در امر جمع‌آوری زباله‌ها در مناطق زلزله‌زده سازمان‌های محلی از جمله اداره کل محیط زیست کرمانشاه را نیز بر آن داشته تا به فکر سامان‌دادن به وضعیت زباله بیفتد و پس از گذشته روزها از زمان وقوع زلزله اقداماتی از جمله همکاری در خصوص مکان‌یابی محل جمع‌آوری موقت نخاله‌های ساختمان در شهر سرپل ذهاب، مکان‌یابی و نظارت بر دفن بهداشتی لاشه احشام و حیوانات تلف شده در مناطق زلزله شده و امحاء آبزیان تلف شده بر اثر زلزله اخیر در استخرهای پرورش ماهی ریجاب را انجام دهد. فهیمه حسن میری، خبرنگاری که از روزهای اول تا به امروز در مناطق زلزله زده حضور داشته است درباره مشاهدات خود از وضعیت زباله‌ها و پسماندها به «ابتکار» می‌گوید: «در روزهای اول وضعیت زباله بسیار بحرانی بود، مردم به شدت شوکه بودند و توجهی به زباله، محیط‌زیست و رعایت بهداشت نداشتند. در همین زمان‌ها بود که پویش‌های مردمی برای جمع‌آوری زباله ایجاد شد. ان‌جی‌اوها در این شرایط علاوه بر کمک مادی و جمع‌آوری زباله‌ها، شروع به آموزش چهره به چهره افراد کردند و بین اهالی کیسه‌های بزرگ زباله توزیع کردند تا خود مردم هم به جمع‌آوری زباله‌ها بپردازند.» او می‌گوید: «مسئولان در روزهای اول فقط به توزیع چادر و اسکان زلزله‌زدگان پرداختند و آوار برداری اخیرا آغاز شده است. وضعیت کانکس‌های سرویس‌های بهداشتی نیز تا دو هفته پیش خوب نبوده اما خوشبختانه در هفته اخیر وضعیت سرویس‌های بهداشتی بهبود یافته است.» این خبرنگار درباره وضعیت پسماندهای بیمارستانی نیز می‌گوید: «در بیمارستان‌های صحرایی وضعیت زباله بسیار مطلوب بود و زباله‌ها جمع شده بودند و فضای بیمارستان‌های صحرا به گونه‌ای نبود اطراف آن زباله دیده شود. گرچه پزشکان هشدار نسبت به انتقال بیماری‌ها می‌دادند اما زباله‌های بیمارستانی در زمره این موارد نبود.» حالا گرچه آوارها همچنان در مناطق زلزله زده کرمانشاه باقی مانده‌اند و کار انتقال آنها به پایان نرسیده است اما مشاهدات میدانی می‌گویند که وضعیت کلی زباله بد نیست و ان جی او ها مرتب به جمع‌آوری زباله‌ها از سطح شهر و روستا‌ها کمک می‌کنند اما فرهنگ سازی همچنان ادامه دارد و کارشناسان چادر به چادر به مردم آموزش های بهداشتی می‌دهند.
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
پس از انتشار تصاویر ماهواره ای از میزان خسارت ها به پایگاه نواتیم، دیروز نیز تصاویر ماهواره‌ای پایگاه رامون ارتش صهیونیستی منتشر شد که نشان می دهد علاوه بر آشیانه ها، مراکز تجهیزات نظامی نیز توسط موشک های بالستیک ایران هدف قرار گرفته است (خراسان) امیر واحدی: این‌بار با بمب‌افکن su ۲۴ پاسخ ویرانگر می‌دهیم / سردار حاجی‌زاده: صد در صد می‌زنیم (جوان) جنگ رسانه‌ای در فضای موشکی (کيهان) پیام صریح ایران به جنگ‌طلبان صهیونیست (تجارت)
سایر اخبار این روزنامه
بازار سکه از حباب تخلیه می شود
شورای امنیت سازمان ملل برای چندمین بار در مورد کره‌شمالی تشکیل جلسه اضطراری داد
بازی جدید «اون»
عبدالصمد خرمشاهی در هشتمین سالگرد اعدام «شهلا جاهد» با «ابتکار» به گفت و گو نشست
محمد صادق جنان صفت
درس آموزی از رنجی که احمدی نژاد به ایران داد
در آستانه روز جهانی ویروس اچ آی وی اعلام شد
70درصد مبتلایان به ایدز در ایران شناسایی نشده اند
مردم برای حل مصائب زیست محیطی پس از زلزله کرمانشاه پیش‌قدم شدند
زباله‌ها مهمترین چالش پس از زلزله
«ابتکار» محدودیت‌های موجود بر کارتونیست‌ها را بررسی کرد
خط قرمز های بی قرار!
آرا روحانی و بخش خصوصی در خصوص رشد صنعت حمل و نقل در تضاد است
حرکت به سوی هاب ترانزیتی با سرعت حداقلی
واعظی اختلاف با جهانگیری را تکذیب کرد
عارف در نشست خبری اعلام کرد
کسانی که احمدی‌نژاد را به عرش خدا بردند چرا سکوت کرده‌اند؟
جزئیات دیدار فرماندهان کل ارتش و سپاه
زمینه‌های جنگ سرد جدید در حال شکل گیری است
ترامپ «غول خفته» را بیدار کرد!
رحمانی فضلی در صحن علنی مجلس:
موضوع توسعه روستایی در کشور متولی خاصی ندارد
