بازگشت مصدق به تهران

شهروند| نامی که سال‌هاست به صورت رسمی از تمام معابر و مکان‌های عمومی حذف شده اما تلاش‌ها برای نوشتن آن روی تابلویی در پایتخت ایران همچنان ادامه دارد؛ «محمد مصدق» اما قرار است این‌بار جدی‌تر از همیشه به تهران بازگردد و تونلی که خیابان آرش را به بلوار اسفندیار وصل می‌کند، به نام یکی از رهبران نهضت ملی‌شدن صنعت نفت ایران نامگذاری شود. این موضوع را رئیس کمیته میراث فرهنگی شورای پنجم شهر تهران در گفت‌و‌گو با «شهروند» تأیید می‌کند و از نامگذاری این تونل در روز افتتاح و در صورت تصویب اعضای شورا در صحن علنی سخن می‌گوید.
بازگشت مصدق؛ جدی‌تر از همیشه
پرونده موضوعی که از پس از تشکیل نخستین شورای شهر تهران بارها مطرح شد ولی هیچ‌گاه به سرانجام نرسید این بار در شورای پنجم و جدی‌تر از همیشه باز شده است. مخالفت با نامگذاری مکانی عمومی به نام مصدق، معمولا به اعضای اصولگرای شوراهای شهر تهران برمی‌گشت و اکنون که تمام نمایندگان مردم تهران در شورا، اصلاح‌طلب و از فهرست امید هستند، راه برای این نامگذاری هموارتر شده است. این موضوع در آخرین جلسه کمیته نامگذاری شورای پنجم مطرح‌شده و آن‌طور که «حسن خلیل‌آبادی» به «ایسنا» گفته، اعضای این کمیته نامگذاری تونل آرش- اسفندیار به مصدق را تصویب کردند که در روزهای آینده این پیشنهاد به صحن علنی شورا خواهد آمد. خلیل‌آبادی در توضیح این موضوع به «شهروند» می‌گوید: «با توجه به درخواست‌های مردمی و پیشنهاد حجت‌الاسلام دعایی مبنی بر نامگذاری مکانی به نام دکتر مصدق، این موضوع در کمیته نامگذاری تصويب شده و در نوبت مطرح‌شدن در صحن علنی قرار گرفته است. براساس مصوبه کمیته، قرار است تونل آرش- اسفندیار به نام مصدق نامگذاری شود.» رئیس کمیته میراث فرهنگی شورای شهر تهران معتقد است که احتمال مخالفت اعضای شورا با این نامگذاری در صحن علنی بسیار کم خواهد بود: «این تونل در دهه فجر افتتاح خواهد شد. من فکر می‌کنم مانعی برای این کار نباشد و همه همکاری کنند. این راهی برای احترام به خدمات مصدق است؛ این تونل هم مکانی بسیار پرتردد و مهم است. دکتر مصدق مورد غضب رژیم گذشته بوده است و همه مسئولان نظام به این‌که ایشان خدماتی در راستای منافع ملی در زمان خودش داشته اذعان دارند و مخالفتی وجود نخواهد داشت.» اما این اولین‌بار نیست که پیشنهاد نامگذاری خیابان، تونل یا میدانی در پایتخت ایران به نام محمد مصدق خبرساز می‌شود و پیش از این بحث تغییر نام خیابان نفت، ساختمان وزارت نفت و موارد دیگری مطرح شده که هیچ‌گاه به مرحله عمل نرسید. خلیل‌زاده درباره دلیل انتخاب تونل آرش - اسفندیار هم می‌گوید: «معمولا برای نامگذاری به مکان‌هایی که نام ندارند، می‌رویم و این تونل هم فعلا بی‌نام است. این پیشنهاد به‌زودی به صحن علنی شورا خواهد آمد. این کمترین کاری است که ما می‌توانیم به پاس خدمات دکتر مصدق انجام دهیم و امیدوارم که به‌زودی شاهد این اتفاق باشیم.»
غیبت ۳۵ساله مصدق
اوایل انقلاب یکی از مهمترین خیابان‌های پایتخت ایران با درخواست‌های مردمی به نام مصدق گره خورد اما عمر این نامگذاری چندان دوام نیاورد و نام طولاني‌ترین خیابان تهران به «ولی‌عصر(عج)» تغییر یافت. در تمام سال‌های گذشته و به‌خصوص در سالگرد کودتای ۲۸مرداد یا روز ملی شدن صنعت نفت (۲۹ اسفند) همواره نامگذاری مکانی عمومی به نام مصدق مطرح بود که تاکنون بی‌نتیجه ماند. در آخرین روزهای باقیمانده از عمر شورای چهارم شهر تهران و در مراسم تغییر نام بزرگراه نیایش به آیت‌الله‌ هاشمی‌رفسنجانی، «محمود دعایی» سرپرست موسسه اطلاعات بار دیگر این موضوع را مطرح کرد و از اعضای شورا خواست خیابان نفت را به نام مصدق تغییر دهند. این درخواست اگر چه همراهی بعضی از اعضای اصلاح‌طلب شورای چهارم را به‌همراه داشت اما با مخالفت ضمنی «مجتبی شاکری» رئيس وقت کمیته نامگذاری روبه‌رو شد تا این پرونده به شورای اصلاح‌طلب پنجم برسد و این بار بسیار جدی‌تر موضوع آن مطرح شود. در یکی از آخرین جلسات شورای چهارم «ولی‌الله شجاع‌پوریان» با حسرت درباره این موضوع گفته بود که «در دوره چهارم شورای اسلامی شهر تهران خیلی تلاش کردیم با همکاری اعضای شورا، خیابانی را به نام دکتر مصدق نامگذاری کنیم اما تلاش‌ها به جایی نرسید و حمایت نشد. امیدوارم در دوره پنجم شورای شهر تهران، نسبت به نامگذاری یک خیابان درخور شخصیت برتر تاریخ ما دکتر مصدق اقدام شود و این اقدام به فراموشی سپرده نشود.» مشابه این سخنان در پایان چهار دوره شورای شهر تهران تکرار شده اما به نظر می‌آید تکلیف این پرونده در ماه‌های آینده و در شورای امید تهران به سرانجام برسد. تونل آرش - اسفندیار که قرار است نام دکتر مصدق را بار دیگر و به‌ طور رسمی به پایتخت ایران برگرداند، در ماه‌های آینده افتتاح خواهد شد. این تونل از خیابان آرش شرقی آغاز شده و با عبور از زیر بزرگراه مدرس، خیابان آرش غربی، بلوار آفریقا، بلوار اسفندیار و خیابان حضرت ولی‌عصر(عج) به وسیله یک رمپ خروجی به ابتدای بزرگراه نیایش می‌رسد و شامل حدود ۱۴۰۰متر معبر تونلی و بیش از ۱۱۰۰متر مسیر دسترسی است.