ایده پارلمان اصلاحات محقق نمی‌شود

آرمان- حمید شجاعی: شورای عالی سیاستگذاری اصلاح‌طلبان در3 دوره فعالیت خود به موفقیت‌های چشمگیری دست یافته است. پیروزی در انتخابات ریاست‌جمهوری در سال 92، مجلس دهم در سال 94 و ریاست‌جمهوری و شورای شهر در سال 96 نشان از عملکرد موفق این شورا دارد. گرچه در این راستا برخی نقاط ضعف و کاستی‌ها نیز موجود است که خود اعضای شورا بدان اذعان داشته و درصدد رفع این مشکلات تحت عنوان بازبینی در ساختار شورای عالی هستند. از سوی دیگر اخیرا مصطفی کواکبیان دبیرکل حزب مردمسالاری طرحی را تحت عنوان پارلمان اصلاحات به رئیس دولت اصلاحات ارائه داده و نظرات مختلفی درباره آن مطرح شده است. برخی معتقدند این طرح قابلیت اجرا ندارد و عده‌ای دیگر براین باورند که این طرح می‌تواند ظرفیت احزاب اصلاح‌طلب را بیش از پیش نمایان سازد. باید دید بزرگان اصلاحات در این‌باره چگونه می‌اندیشند و این طرح به چه سر انجامی خواهد رسید.
اصلاح یا تغییر
شورای عالی سیاستگذاری اصلاح‌طلبان از سال 92 با هدف اجماع اصلاح‌طلبان در انتخابات شکل گرفت که در گام اول حمایت از حسن روحانی و پیروزی او در انتخابات ریاست‌جمهوری را رقم زد. در گام دوم آنها توانستند با ارائه مدلی دیگر در سال 94 با لیست امید در انتخابات مجلس دهم موفق شوند و گام سوم نیز در سال 96 حمایت یکپارچه از روحانی برای ریاست‌جمهوری و تلاش برای تصاحب شورای پنجم شهر تهران، پس از 14 سال سیطره اصولگرایان بود که با موفقیت به پایان رسید. پس از پایان انتخابات بسیاری از نحوه بستن لیست‌ها گرفته تا آسیب‌شناسی و تغییرات ساختاری در شورای عالی به نحوه عملکرد شورای عالی انتقاد و اعتراض کردند. گرچه پس از آن محمدرضا عارف از ایجاد تغییرات در شورا خبر داد و از همگان خواست تا نظرات خود را در این ارتباط ارائه دهند و برخی از اعضا نیز روند تغییرات را مثبت ارزیابی کرده و به نقش معین و مشخص احزاب در این شورا تاکید کردند، اما حتی این تغییرات نیز نتوانست اشخاص و احزاب ناراضی از شورای عالی را متقاعد کند. در نظر افرادی چون حجج اسلام هادی خامنه‌ای، رسول منتجب‌نیا و محسن رهامی که در محوریت مخالفت با شورای عالی سیاستگذاری قرار دارند، حتی تغییرات ساختاری نیز پاسخگو نیست و آنها صرفا خواستار برچیده شدن سازوکار شورای عالی و بازگشت به شورای هماهنگی هستند. کما اینکه رسول منتجب نیا در آخرین مصاحبه خود با «آرمان» گفت: برای من جای تردید نیست. باید حتما ساختار تغییر کند نه تغییر جزئی. باید ساختار دیگری برای اصلاح‌طلبان باشد و در این امر شک و تردیدی نیست و بسیاری از صاحبنظران نیز بر این عقیده هستند. در این راستا اکنون که اصلاح‌طلبان با حمایت سرمایه اجتماعی خود در چند انتخابات گذشته به پیروزی رسیده و انسجام یافته‌اند، چرا باید برخی در زمین رقیب بازی کرده و تفرقه ایجاد کنند. هیچ‌کس با حضور موثر احزاب در جریان اصلاحات مخالف نیست و حتی باید برای حرکت بهتر روبه‌جلو از طرفیت احزاب نهایت استفاده صورت گیرد، اما اینکه برخی بخواهند به بهانه حضور کمرنگ احزاب در شورای عالی ساختارها را زیر سوال برده و بعضا به جای بزرگان اصلاحات تصمیم‌گیری کنند، سخنی است که با مشی اصلاح‌طلبی و منطق و گفت‌وگو بیگانه است.
دور از دسترس


چندی پیش بود که حزب مردمسالاری از ارائه پیش‌نویس طرحی تحت عنوان پارلمان اصلاحات توسط مصطفی کواکبیان دبیرکل این حزب به رئیس دولت اصلاحات خبر داد. نام کامل این طرح «پارلمان اصلاح‌طلبان؛ راهبرد سیاسی ایرانیان» (با نام مخفف پارسا) است که پیش‌بینی شده حداقل ۵۰ حزب رسمی اصلاح‌طلب که دارای پروانه فعالیت هستند، در این طرح شرکت کنند. در این راستا بسیاری معتقدند: عملکرد انتقاد‌آمیز شورای عالی سیاستگذاری موجب شده تا ایده پارلمان اصلاحات مطرح شده و جایگزین شورای عالی شود. کاملا مشخص است که برخی قصد دارند با مطرح نمودن این قبیل مسائل کارکرد شورای عالی سیاستگذاری را هدف قرار داده و براساس آن به طرح از پیش تعیین شده خود برسند. با تمام انتقاداتی که به شورای عالی وارد است، نمی‌توان از این گزاره بی‌تفاوت عبور کرد که موفقیت و انسجام امروز اصلاح‌طلبان مدیون شورای عالی سیاستگذاری است. کما اینکه اگر نبود این شورا در انتخابات مجلس، شورای شهر و شاید ریاست‌جمهوری شاهد روند دیگری بودیم که به‌نفع اصلاح‌طلبان نبود. از آنجایی که در ایران احزاب کارکرد واقعی و شناخته شده ندارند و بیشتر با شبه‌حزب روبه‌رو هستیم، باید دوره‌ای طی شود تا این شبه‌احزاب به سازوکار کامل حزبی با شاخصه‌های مشخص برسند و تازه آن زمان خواهد بود که ارائه ایده‌ای مثل پارلمان اصلاحات محلی از اعراب خواهد داشت. از این رو باید اذعان داشت که در حال حاضر پارلمان اصلاحات به رویایی دور از دسترس می‌ماند.
در این مورد بی‌خبرم!
یک عضو شورای مشورتی رئیس دولت اصلاحات اظهار داشت: برخی دوستان پیشنهاد تشکیل پارلمان اصلاحات را مطرح کرده‌اند، اما به‌نظر من این ایده محقق نمی‌شود. عبدا... ناصری در رابطه با ایده تشکیل پارلمان اصلاحات از سوی برخی اصلاح‌طلبان به ایسنا گفت: این دوستان ایده تشکیل پارلمان اصلاحات را مطرح کردند، ولی تصویر و قالب روشنی از این پارلمان ارائه نداده‌اند. او افزود: این دوستان در حاشیه جلسه شورای مشورتی رئیس دولت اصلاحات نظر خود را اعلام کرده و احتمالا دیدارهای خصوصی نیز با رئیس دولت اصلاحات داشته‌اند اما هنوز این ایده در جمع‌های رسمی اصلاح‌طلبان در دستور کار قرار نگرفته است و تا این لحظه قرار است فعالیت جریان اصلاحات در قالب شورای مشورتی و شورای سیاستگذاری انجام شود. عضو بنیاد باران با بیان اینکه من از دیدگاه رئیس دولت اصلاحات درباره این ایده خبر ندارم، تصریح کرد: به‌نظر من این ایده در جریان اصلاحات محقق نمی‌شود و اصلاح‌طلبان با همین تشکیلات موجود فعالیت خود را ادامه می‌دهند. ناصری در ارتباط با اصلاحات در شورای عالی سیاستگذاری اصلاح‌طلبان تصریح کرد: کارگروهی برای همین موضوع تشکیل شده و اصلاحاتی نیز در حال انجام است و اصلاح‌طلبان در قالب شورای سیاستگذاری در انتخابات 98 فعالیت می‌کنند. ساختار کلی شورای سیاستگذاری حفظ می‌شود اما شاهد اصلاحاتی در شورای سیاستگذاری انتخاباتی اصلاح‌طلبان خواهیم بود.