هاشمی، عصای محکم انقلاب بود

پیرامون شخصیت‌ مرحوم آیت‌ا... هاشمی رفسنجانی باید به این نکته اشاره کرد که دوستان و دشمنان ایشان همواره متفق‌القول بودند که آن مرد بزرگ همواره منش، نگاه، روش و عملکردش، یکی از راهبردی‌ترین و آینده‌نگرانه‌ترین نگاه‌های کارگزاران نظام جمهوری اسلامی در 39 سال گذشته ‌بوده است. جدا از فعالیت‌های فراوان ایشان در سال‌های قبل از انقلاب، در رژیم پهلوی و جدا از آن همه زندان و شکنجه و آزار، از ابتدای روی کار آمدن جمهوری اسلامی تا قبل از رحلتش در تمامی نقاط حساس نظام و لحظات استراتژیک و کلیدی، آحاد جامعه هاشمی را به عنوان یکی از معدود مهره‌های کلیدی و تعدیل کننده جریان‌های سیاسی شناخته بود. در عرصه مدیریت کشور، مباحث سیاسی، مباحث کلان اقتصادی، مباحث اصولی نظام، در حوزه‌ جمهوریت نظام و همچنین اسلامیت نظام آیت‌ا... هاشمی نقش پیش‌برنده و درعین حال تعدیل کننده داشت و تمام افراد فعال جامعه، چه اصلاح‌طلب و چه اصولگرا و چه حتی آنهایی که در هیچ‌یک از این دو جناح مهم کشور فعالیتی نداشتند، معترف بودند که آیت‌ا.. هاشمی تعادل‌بخش در بحران‌ها بوده است. هرچند که ما از زمان رژیم سابق تا قبل از رحلت ایشان با یک هاشمی روبه‌رو نبودیم و او به دلیل هوش بالایی که داشت و آینده‌نگری سیاستمدارانه خود در تمام مسائل داخلی و خارجی بنا به شرایط و اوضاع زمانه در بستر تحولات قرار گرفت و چند وجهه متفاوت اما رو به پیشرفت از خود نشان داد. البته در مواردی به ایشان نقدهایی وارد بود که سابقا مطرح شده و این نقد‌ها موجب عدم تایید این سیاستمدار روحانی نیست. درک چالش‌های کشور و مشکلات آینده و درک صحیح از توانمندی جناح‌ها، همه و همه از رفتارهای معتدل و هشیارانه مرحوم هاشمی بشارت می‌داد. مرحوم هاشمی به عنوان مصلح بزرگ و وحدت بخش همواره قابل احترام بوده است. تمامی کسانی که امروزه بر جایگاه‌های مدریتی تکیه زده‌اند، وی را درک کرده و همواره از او به عنوان عصای محکم انقلاب یاد کرده و می‌کنند و این بسیار طبیعی است که فقدان چنین نیروی باهوش و تاثیرگذار و موجهی در جامعه ایران با پوست و گوشت و استخوان حس می‌شود. این عالم سیاسی که دل درگروی اسلام و ایران داشت، همیشه اهدافش را در ذهن خود مرور می‌کرد و هیچ‌گاه از مبارزه برای رسیدن به آنها مغلوب نشد. ایرانی متکی بر مدنیت، متکی به ورود مدرنیته با حفظ سنت‌های ایران اسلامی، متکی بر مشارکت فعال آحاد مردم از آرزوهای مرحوم آیت‌ا... هاشمی رفسنجانی بود و همچنین تا اواخر دوران حیات خود به شعارهای اصلی انقلاب مانند آزادی، عدالت‌خواهی و اخلاق پایبند بود و نهایتا با عزت و سرافرازی از دنیا چشم پوشید.
* استاد دانشگاه