روزنامه ابتکار
1396/10/23
پیشگویی 64 سال پیش نیما یوشیج درباره خانه‌اش به حقیقت می‌پیوندد؟ سایه سیاه ابر غم بر سر خانه نیما
زهرا داستانی«خانه‌ام ابری است اما ابر بارانش گرفته است. نیما یوشیج، سال 1332»؛ نزدیک به 64 سال پیش، گویی نیما خود از سرنوشت خانه خویش با خبر بوده. سرنوشتی که حالا 58 سال بعد از مرگ او به حقیقت پیوسته است. حالا خبرها حکایت از آن دارند که خانه نیما بیش از دو ماه پیش از فهرست آثار ملی ایران خارج شده و سایه شوم تخریب و ویرانی هر لحظه به آن نزدیک‌تر میشود. خانه‌ای که طی سال‌های گذشته شاهد برگزاری تورهایی با محوریت نیما بوده، حالا محل تجمع معتادان شده است. تکلیف خانه همسایه اما هنوز روشن نیست. خانه جلال و سیمین هم بعد دو سال بلاتکلیف است و ورثه معترض به مجری سامان‌دهی خانه یعنی شهرداری تهران هستند. با وجود این گرچه تا به امروز سازمان میراث فرهنگی نتوانسته در رای دیوان عدالت اداری برای خروج خانه نیما از لیست میراث تاثیرگذار باشد اما اعضای شورای شهر می‌گویند در مقابل تخریب این خانه مقاومت می‌کنند.
خبر مربوط به 2 ماه پیش است، با این حال رسانه‌ای شدندش به همین چند روز گذشته باز می‌گردد که سپیده سیروس‌نیا، معاون میراث فرهنگی تهران از خروج خانه نیما یوشیج از فهرستِ آثار ملی از تاریخ ۱۵ آبان‌ماه ۱۳۹۶ به درخواست مالکان و رای دیوان عدالت داری خبر داد و گفت: اخیرا مالکان خانه نیما، به دیوان عدالت اداری شکایت کرده و گفته‌اند که «هیچ سند و مدرکی در خصوص این که این خانه متعلق به نیما یوشیج است، وجود ندارد.» دادگاه هم با وجود دفاعیات سازمان میراث فرهنگی و موارد مندرج در پرونده ثبتی و دیگر اسنادی که نشان می‌دهد این خانه، عملا خانه نیما است رای مثبت به خروج این خانه از فهرست میراث ملی داده است در رای دیوان آمده که «هیچ سندِ ثبتیِ واجد ارزش قضایی در نسبتِ خانه مورد نظر، با نیما وجود ندارد» و این طور که سیروس‌نیا به ایلنا توضیح داده «هنوز معلوم نیست که آیا دیوان عدالت اداری، پرونده ثبتیِ خانه را استعلام کرده است یا خیر.» این مساله مهمی است که «دیوان عدالت اداری باید به آن پاسخ دهد.» معاون میراث فرهنگی معتقد است: «دیوان عدالت اداری تنها به شرعیات تکیه کرده تا بندهای قانونیِ سازمان میراث فرهنگی» چرا که آنها «دفاعیات خود را به دیوان عدالت اداری ارایه کرده» و خواسته‌اند که در این رای تجدید نظر شود اما درخواست آنها رد شده است: «در نهایت با وجود موجودیت اسناد کافی در این باره، این حکم صادر شده است.» این‌طور که سیروس‌نیا گفته، از اسامی مالکان خانه به نظر نمی‌رسد که آنها از اقوام نیما باشند و در پرونده‌ای که در اختیار دارند، «شریفی‌نیا» به وکالت از مالک خانه «سهرابی» به دیوان شکایت برده است. دلیل درخواست خارج کردن خانه از فهرست آثار ملی هم «دریافت مجوز تخریب و نوسازی» از شهرداری بوده تا تکلیف خانه بزرگ متعلق به دوره پهلوی دوم که روی دست صاحبانش مانده بود، روشن شود.
سرنوشت اکثر خانه‌های قدیمی و بزرگ در تهران تخریب و تبدیل شدن به برج‌های چند طبقه و چند واحد است. برج‌هایی که پول کلانی از بابت شان به جیب مالکان می‌رود. شتری که امروز در مقابل در خانه نیما خوابیده چند ماهی پیش خانه فروغ فرخزاد، سال پیش خانه توران و 800 خانه تاریخی دیگر را در طول 15 سال گذشته به مرحله تخریب رسانده است. از تمامی خانه‌های تاریخی برجای مانده تنها هزار تا ١۵٠٠ خانه باقی است که از این تعداد نام ۵٠٠ خانه در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است اما هنوز هزار خانه سرنوشتی نامعلوم دارند. سرنوشتی که حالا خانه نیما هم به آن گرفتار شده و هر لحظه کابوس لودرها و هراس بنای آسمان خراش‌ها را در دل دارد اما شاید تنها نهادی که بتواند سایه این کابوس را از سر خانه نیما بردارد شهرداری و شورای شهر تهران باشند، یعنی دو نهادی که مردم به آنها امید بسته‌اند.
آغاز پیگیری شورا با دریافت اولین خبر
زهره آشتیان، دبیر کمیته فرهنگی شورای شهر تهران یکی از همان‌هایی است که به خبر منتشر شده از خانه نیما واکنش نشان داده و در صفحه اینستاگرامش نوشته است: «سه شنبه به همراه همکارانم در کمیته فرهنگی بازدیدی از سراهای محلات منطقه یک شهرداری تهران داشتم، در حاشیه این بازید فرصتی مهیا شد تا از خانه موزه «جلال و سیمین»و خانه نیما یوشیج بازدید کنم. ویژگی مهم آن است که این دو بنای تاریخی که روزگاری نه چندان دور محل زندگی بزرگان شعر و ادبیات کشورمان بوده اند در یک محله واقع شده‌اند و احیاء هر دو خانه می‌تواند آن کوچه را به محله‌ای تاریخی و پاتوق اهالی فرهنگ و ادب با لحاظ حفظ میراث شهرمان تبدیل کند. آخرین بار در شورای چهارم بود که به عنوان دبیر کمیته میراث فرهنگی از این دو بنای تاریخی بازدید کرده بودم، آن زمان خانه موزه جلال و سیمین در میان خاک و گل پوشیده شده بود و اکنون شاهد بودم که پیمانکار با عمل به تعهدش هر چند با تاخیر این بنا را تکمیل و آماده بهره برداری کرده ولی اکنون مهم است که بتوانیم با برنامه‌ای درست به بهره‌مندی از میراث شهرمان بپردازیم برای رونق بخشی به حافظه شهر بپردازیم. او در ادامه نوشته است: به خاطر دارم در شورای شهر چهارم هم که به آن محله رفتم موفق به ورود به خانه نیما یوشیج نشدم چرا که مالکان آنجا نه تنها حاضر به فروش ملک نیستند بلکه مانع تخریب آن نمی‌شوند و اکنون این خانه به مامنی برای زندگی معتادان تبدیل شده است. این بار نیز نتوانستیم وارد خانه شویم اما در صحبتی که با آقای کارگران، معاون اجتماعی منطقه داشتم ضمن ابراز نگرانی نسبت به تخریب خانه که در طرح قرار دارد خواستار رسیدگی جدی و فوری به موضوع شدم که قرار شد از همان روز پیگیری‌های قانونی برای آن صورت گیرد. آشتیان نوشته است: هنوز ٢۴ ساعت از بازدیدمان نگذشته بود که معاون میراث فرهنگی از خروج خانه «نیما» از ثبت ملی خبر داد و این نگرانی‌هایمان برای تخریب این بنای تاریخی رو افزون کرد، بلافاصله از معاونت اجتماعی منطقه ماجرا را جویا شدم و با توجه به خاطره تلخی که از تخریب شبانه خانه تاریخی توران داشتیم درخواست کردم تا مسئولان شب شهرداری طی بازدید مراقب اتفاقات احتمالی باشند. اقدام به موقع آقای کارگران از عصر همان روز آغاز شده تا زمانی که بتوانیم سرنوشت خانه را پیگیری کنیم تداوم خواهد داشت.
خانه نیما یوشیج باید حفظ شود
خلیل آبادی رئیس کمیته میراث فرهنگی شورای شهر تهران اما به ایسنا گفته است که از تلاش برای حفظ خانه نیما یوشیج دریغ نمی‌کند. او که از خارج شدن خانه نیما از لیست آثار سازمان میراث فرهنگی اظهار تعجب کرده گفته است: این دلیل که خانه نیما یوشیج ارزش تاریخی ندارد قابل قبول نیست و خانه مابقی مفاخر نیز به دلیل آنکه مکان زندگی این افراد بوده ارزش دارد و نه خود خانه، به همین دلیل اینکه خانه نیما یوشیج ارزش تاریخی ندارد قابل پذیرش نیست. وی با بیان اینکه امیدوارم با تلاش مسئولان شهرداری این خانه حفظ شود، گفت: نیما یوشیج پدر شعر نو است و نباید خانه‌اش که محلی برای یادآوری این هنرمند اصیل است به برج تبدیل شده و یا از بین برود. وی افزود: از شهرداری تهران درخواست میشود راه‌های حفظ این خانه را بررسی کند تا بتوانیم خانه نیما را حفظ کنیم.
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
پس از انتشار تصاویر ماهواره ای از میزان خسارت ها به پایگاه نواتیم، دیروز نیز تصاویر ماهواره‌ای پایگاه رامون ارتش صهیونیستی منتشر شد که نشان می دهد علاوه بر آشیانه ها، مراکز تجهیزات نظامی نیز توسط موشک های بالستیک ایران هدف قرار گرفته است (خراسان) امیر واحدی: این‌بار با بمب‌افکن su ۲۴ پاسخ ویرانگر می‌دهیم / سردار حاجی‌زاده: صد در صد می‌زنیم (جوان) اخبار ویژه (کيهان) پیام صریح ایران به جنگ‌طلبان صهیونیست (تجارت)
سایر اخبار این روزنامه
هدف آمریکا از ایجاد ناامنی برای برجام چیست و این سیاست چقدر موثر خواهد ماند؟
ترامپ و بازیِ تهدید برجام
اصولگرایان چگونه مشغول بازسازی و آماده سازی خود برای تداوم حضور در عرصه سیاسی هستند؟
یک نماینده: مجلس درباره حادثه نفتکش سانچی، اهمال احتمالی دولتی ها را بررسی می کند
محمدعلی وکیلی
نگاهی به عوامل واگرایی
«ابتکار» سهم ژانرهای سینمایی از گیشه را بررسی می کند
کمدی همچنان می تازد
توضیحات دادستان کل کشور درباره خودکشی‌های اخیر در زندان‌ها
پیشگویی 64 سال پیش نیما یوشیج درباره خانه‌اش به حقیقت می‌پیوندد؟
سایه سیاه ابر غم بر سر خانه نیما
بیانیه روابط عمومی مجمع تشخیص مصلحت نظام درباره حواشی اخیر مربوط به برخی اعضای این مجمع
عضو کمیسیون امنیت‌‌ملی و سیاست خارجی مجلس درگفت‌وگو با «ابتکار»:
هر تحرک بین‌المللی بر سیاست داخلی و خارجی کشورها اثرگذار است
«ابتکار» از 3 گرمخانه زنان و مردان در تهران گزارش می‌دهد
شب‌گریزی خیابان‌‌خواب‌ها‌ی پایتخت
