«برنامه ملی بازآفرینی شهری امید» آغاز شد؛

گروه مسکن- «برنامه ملی بازآفرینی شهری امید» به تازگی با حمایت ویژه رییس‌جمهور آغاز شد؛ روحانی که پیش از این اهمیت بافت‌های فرسوده را در چهار ساله دوم فعالیت خود نشان داده بود حالا برنامه گسترده‌ای را آماده اجرا کرده است‌. او که در تبلیغات انتخاباتی خود بر نوسازی بافت فرسوده تاکید ویژه‌ای داشت با انتصاب اکبر ترکان به عنوان مشاور امور بافت فرسوده نشان داد که این برنامه در دولت او جدی است‌. پیش از این برنامه‌های متعددی برای احیای بافت فرسوده کشور اجرا شده است اما هریک از این برنامه‌ها به دلایل مختلفی با شکست به پایان رسیده است‌. این بار اما دولت «برنامه ملی بازآفرینی شهری امید» را بسیار متفاوت از این برنامه‌ها معرفی کرده است‌. شرکت مادر تخصصی عمران و بهسازی شهری به عنوان بازوی عملیات وزارت راه‌وشهرسازی در بافت‌های فرسوده قرار است با کمک «شهرداری‌ها» و «توسعه‌گران خصوصی» در یک برنامه بلندمدت چهره بافت‌های فرسوده شهر را تغییر دهد‌. در فاز اول این طرح عرصه‌های دولتی با قیمت صفر در اختیار توسعه‌گران قرار می‌گیرد و با معامله صاحبان املاک و توسعه‌گران در فاز دوم ادامه خواهد داشت‌.
بررسی‌های میدانی «جهان‌‌صنعت» نشان می‌دهد که «شانس سرمایه‌گذاری» در بافت‌های فرسوده در حال افزایش است و بر اساس این گزارش، با کاهش تقاضا در مناطق گران‌قیمت کلانشهرها در ماه‌های اخیر تقاضا به سمت مناطق متوسط و ارزان‌قیمت شهری در حال انتقال است‌. این رویداد، مهم‌ترین مانع احیای بافت فرسوده یعنی «عدم اقبال سرمایه‌گذاران» را تا حدودی از بین برده است‌. از سوی دیگر تضمین فروش 50 درصدی واحدها توسط دولت ریسک سرمایه‌گذاری در این بافت‌ها را کاهش داده است‌. «طراحی مدرن همسان با خصوصیات محله‌ای»، «ارائه تسهیلات ارزان‌قیمت» و «ارائه زمین رایگان» از ویژگی‌های مهم «برنامه ملی بازآفرینی شهری امید» است که آن را نسبت به سایر برنامه‌های دولت متمایز کرده است‌. این برنامه به ‌عنوان بزرگ‌ترین برنامه توسعه شهری تاریخ ایران بازآفرینی ۱۳۳۴ محله در سراسر کشور را هدف قرار داده است و در صورت تداوم اجرا یکی از بزرگ‌ترین برنامه‌های احیای بافت فرسوده در منطقه خاورمیانه است‌.
دولت تاجر خوبی نیست
رییس‌جمهور روز پنجشنبه در مراسم افتتاح برنامه ملی بازآفرینی شهری امید گفت‌: دولت فروش سریع ۵۰ درصد واحدهای ایجاد شده در طرح امید را با انواع تسهیلات و مشوق‌هایی که برای آن در نظر گرفته شده است را تضمین می‌کند‌. حسن روحانی گفت‌: همه دولت‌ها و حکومت‌ها برنامه‌ها و راه‌حل‌هایی aبرای مساله مسکن داشتند اما باید بدانیم که دولت نه تنها خانه‌ساز خوبی نیست، بلکه تاجر و بنگاه‌دار خوبی هم نیست‌. اگر کاری را بتوان به مردم واگذار کرد و دولت آن را انجام دهد، قطعا ضرر خواهیم کرد‌. روحانی با اشاره به اینکه در بخش صنعت بخشی در دست مردم و بخشی از آن در دست دولت است که بخش‌هایی که در دست دولت است، با تمام قدرت به آن چسبیده‌اند، اظهار داشت‌: تمام نهادهای دولتی، عمومی و نیروهای مسلح باید بنگاه‌های خود را به مردم واگذار کنند‌. رییس‌جمهور با تاکید بر اینکه مهم‌ترین پیام زلزله‌های اخیر، مخصوصا تکانه‌ای که در تهران رخ داد، نوسازی سریع‌تر بافت‌های فرسوده است، اظهار داشت‌: خشکسالی، صدای آسمان و زلزله صدای زمین است و باید با برنامه آماده باشیم‌. باید بدانیم که کشت بهاری ۹۷ قطعا متفاوت از کشت بهاری ۹۶ خواهد بود، چراکه شرایط آبی کشور تغییر کرده است‌.


مهم‌ترین اصل حفظ جان مردم است
روحانی با بیان اینکه مهم‌ترین اصل در اجرای طرح بازآفرینی شهری «امید» حفظ جان مردم است، تصریح کرد‌: کشور ما روی خط زلزله است و اولویت در بازسازی بافت‌های فرسوده با شهرهایی است که احتمال زلزله در آن شهر و استان بیشتر از سایر نقاط کشور باشد‌. وی با بیان اینکه وقتی یک محله فرسوده باشد از نظر اجتماعی نیز مشکلاتی پدید خواهد آمد، اظهار داشت‌: ساخت‌وساز شاید ظاهری مادی داشته باشد اما در پس آن مسایل فرهنگی و اجتماعی زیادی نهفته است‌. باید ساختمانی مبتنی بر سنت، سلیقه و فرهنگ ایرانی بسازیم تا مشکلاتی که در گذشته وجود داشته، پیش نیاید‌.
روحانی افزود‌: ساکنان بافت‌های فرسوده تنها کاری که باید انجام دهند واگذاری خانه است و به هر ساکن بافت فرسوده، مسکنی با ۲۰ درصد زیربنای بیشتر تحویل می‌شود که این برای آسان شدن دریافت مسکن امن برای ساکنان در این بافت‌هاست‌. رییس‌جمهور با بیان اینکه در این طرح بانک‌ها به توسعه‌گران کمک خواهند کرد، گفت‌: با زمینی که در بافت‌های فرسوده به صورت رایگان در اختیار توسعه‌گران قرار خواهد گرفت، آنها می‌توانند دو برابر متراژی را که زمین در اختیار گرفته‌اند را خانه بسازند که پس از آن نیمی از آن را در اختیار مالکان بافت‌های فرسوده قرار می‌دهند و نیمی دیگر را نیز به‌عنوان سهم خود خواهند فروخت‌.
مقاوم‌سازی در برابر زلزله تا 5/7 ریشتر
وی افزود‌: دولت فروش سریع ۵۰ درصد واحدهای ایجاد شده در طرح بازآفرینی امید را با انواع تسهیلات و مشوق‌هایی که برای آن در نظر گرفته شده است را تضمین می‌کند؛ البته ساختمان‌هایی که تحویل مردم می‌شود باید در برابر زلزله حداقل 5/7 ریشتری مقاوم باشد‌. روحانی با بیان اینکه در این طرح توسعه‌دهندگان پولی را برای دریافت پروانه پرداخت نخواهند کرد و امور مشاوره‌ای نیز از شهرداری‌ها دریافت می‌کنند، اضافه کرد‌: همچنین زیرساخت‌های محله‌ها نیز تا پای ساختمان توسط دولت انجام خواهد شد‌. رییس‌جمهور با تاکید بر لزوم اعطای تسهیلات به توسعه‌گران و سازندگان بافت‌های فرسوده، تصریح کرد‌: بانک‌ها باید تسهیلات را به راحتی در اختیار توسعه‌گران قرار دهند تا به سرعت کار اجرایی در بافت‌های فرسوده آغاز شود‌. برخی دستگاه‌ها دولتی و غیردولتی نیز برای در اختیار گذاشتن تسهیلات مربوط به ساخت‌وساز اعلام آمادگی کرده‌اند‌.
درخواست آخوندی از روحانی
وزیر راه‌وشهرسازی نیز در این مراسم با پیشنهاد کاهش سود تسهیلات مسکن در بافت‌های ناکارآمد به ۶ درصد گفت‌: برنامه بازآفرینی شهری به ‌عنوان بزرگ‌ترین برنامه توسعه شهری تاریخ ایران با بازآفرینی ۱۳۳۴ محله در سراسر کشور آغاز می‌شود‌. عباس آخوندی گفت‌: در پیمایشی کلی که از وضع کنونی سکونتگاه‌های ناکارآمد داشتیم آنها را در قالب ۲۷۰۰ محله در ۵۴۳ شهر و در ۱۴۱هزار هکتار مساحت شهری شناسایی کردیم‌. بازآفرینی این محله‌ها به معنی بهبود زندگی بیش از شش میلیون خانوار است که اگر حتی سه میلیون واحد مسکونی ظرف ۱۰ سال به‌سازی یا نوسازی شوند، یکی از بزرگ‌ترین برنامه‌های بازآفرینی شهری در تاریخ ایران و حتی در مقیاس بین‌المللی اجرا شده ‌است‌.
دستور روحانی به رییس کل بانک مرکزی
رییس‌جمهور به رییس کل بانک مرکزی دستور داد سود تسهیلات نوسازی بافت فرسوده را کاهش دهد‌. حسن روحانی به رییس بانک مرکزی دستور داد‌، سود تسهیلات بازسازی بافت فرسوده به شش درصد کاهش یابد‌. سیف در این مراسم نرخ تسهیلات بانکی برای بافت فرسوده را هشت درصد و خارج از بافت را 5/9 درصد اعلام کرد که در این زمان رییس‌جمهور گفت‌: اگر نرخ تسهیلات در بافت فرسوده که هشت درصد برای کسانی که سپرده‌گذاری می‌کنند به شش درصد کاهش دهیم، این می‌تواند مشوق خوبی برای جوانان بوده و بار سنگینی از دوش آنها بردارد که به نظرم می‌توانیم به این شیوه عمل کنیم‌.
رییس‌کل بانک مرکزی نیز نسبت به دستور روحانی برای کاهش نرخ سود وام بافت فرسوده به شش درصد واکنش نسبتا مثبت نشان داد‌. سیف با تاکید بر اینکه «سعی می‌کنیم نظر شما را در نرخ تسهیلات تامین کنیم» افزود‌: پیش‌بینی می‌کنیم کسانی که زمین خود را در بافت فرسوده به ساخت مسکن جدید اختصاص می‌دهند در مقابل 109 مترمربع زمین یک واحد مسکونی 150 مترمربعی یا 2 واحد 75متری دریافت کنند که ارزش تقریبی آن 375 میلیون تومان خواهد بود‌.
گفتنی است، قبلا نرخ سود تسهیلات بانک مسکن برای خرید خانه از محل صندوق مسکن یکم، در بافت‎های فرسوده هشت درصد بوده است‌. نرخ سود تسهیلات در بافت‎های فرسوده یک و نیم درصد کمتر از سایر بخش‎ها تعیین شده است‌. طبق اعلام بانک مسکن، نرخ سود تسهیلات بانک مسکن برای خرید خانه از محل صندوق مسکن یکم، در بافت‎های فرسوده را هشت درصد و در سایر مناطق 5/9 درصد است‌.