به همدیگر رحم کنیم!

همواره یکی از مشکلات و معضلات جامعه ما، نبود نظارت بر سوءاستفاده‌ها و فرصت طلبی‌ها در فرایندهای اجتماعی، اقتصادی و خدمات رسانی است که نه یک نوبت و دو نوبت بلکه برخی مواقع این فرصت طلبی‌ها به یک رسم و عادت و سیستم تبدیل می‌شود.
در بیشتر موارد هم از سوی دست‌اندرکاران برای مقابله با آن اقدامات پیشگیرانه صورت می‌گیرد اما اغلب این فرصت جویان‌اند که به هر قیمتی حتی «له» کردن همنوعان شان باید به مطامع شان برسند.
از شمار همین آسیبی که جامعه ما بدان مبتلاست، می‌توان به گرانی‌های گاه وبی گاهی اشاره کرد که شاید بخشی   از آن اساسا ارتباط چندانی با سیستم‌های اقتصادی نداشته باشد بلکه ریشه در خوی سودجویی و کم رحمی برخی از ما دارد.
گرچه با این نوشتار هیچ گاه قصد آن ندارم که ضعف‌ها و چالش‌های احتمالی در اقتصاد کشور و کم ثباتی بازار و نقش دستگاه‌های اجرایی و نظارتی  را نادیده انگارم اما همه به خوبی می‌دانیم که گاهی برخی از ما برای ریالی سود بیشتر حاضریم هر ظلمی را مرتکب شویم.


گرانی‌ها و افزایش قیمت کالاهای اساسی و مورد نیاز مردم در آستانه ماه مبارک رمضان مصداقی از همین ماجراهاست که هر ساله نیز تکرار می‌شود. چگونه می‌توان پذیرفت برخی در آستانه رمضان با کسب مال غیرحلال، خود را مهمان ماجور حضرت پروردگار در این ماه مبارک بدانند که پیامبر رحمت(ص) نیز در این خصوص فرمود: «عبادت [روزه داری] همراه با حرام خواری همچون ساختن بنا بر شنزار است.» (بحارالانوار، ج3، ص103)
این که همیشه عده‌ای زیاده خواه هستند که خلق و خوی سودجویی شان دامن گیر دیگران می‌شود، اساسا ممکن است چندان ارتباطی هم با ثبات یا نبود ثبات در  بازار و ضعف‌های اقتصادی نداشته باشد، مهم این است که هر یک از ما به میزان رزقی که برایمان مقدر شده است قانع باشیم و نخواهیم با بی رحمی تمام بر گرده دیگران سوار شویم که:
ثوابت باشد‌ای دارای خرمن
اگر رحمی کنی، بر خوشه چینی
(حافظ)
با تاسف باید گفت در  روزهای قبل از فرا رسیدن ماه مبارک رمضان که مردم باید درحال و هوای   ماه خدا باشند و دل و درون را به یمن این مهمانی آسمانی  شست وشو دهند،  اما چه کنند که برخی از ما آنان را برای تامین ملزومات این ماه به قیمت‌های افزایش یافته، گران وبی انصافی مان گرفتار می‌کنیم.
هنوز برخی از ما درک درستی از رحم به همدیگر نداریم، نمی‌دانیم و نمی‌خواهیم باور کنیم تا به دیگران رحم نکنیم، خداوند نیز به ما رحم نخواهد کرد.
شاید این گفتار نبوی که: «هر کس حتی به لاشه گنجشکی رحم کند، خداوند در روز قیامت به او رحم خواهد کرد.» (نهج الفصاحه ص768) در ما تاملی به ارمغان بیاورد که معادلات این دنیا و آن دنیا چنان چه برخی گمان می‌برند بی حساب و کتاب نیست.
در این رهگذر بی مناسبت نخواهد بود اگر نگاهی هم به آداب بازار مسلمانان دیگر کشورها در آستانه ماه مبارک رمضان بیندازیم؛ آن جا که گاهی ملزومات مردم برای این ماه تا 80 درصد با تخفیف در اختیار آن‌ها قرار می‌گیرد.
در کشورهای حوزه خلیج فارس دولت‌ها قوانین سختی برای افزایش قیمت‌ها در ماه رمضان پیش بینی می‌کنند و فروشگاه‌های بزرگ قیمت کالاهای اساسی را تا 40 درصد کاهش می‌دهند. برای نمونه دولت امارات یارانه‌ای حدود 200 میلیون درهم برای جبران کاهش قیمت‌ها پیش بینی می‌کند. در کشورهای غیراسلامی همچون انگلیس و آمریکا نیز فروشگاه‌های بزرگ تخفیفات گسترده‌ای در آستانه ماه مبارک رمضان برای مشتریان خود تدارک می‌بینند. در آمریکا یک فروشگاه بزرگ محصولات حلال در آستانه این ماه مبارک،  ملزومات و کالاهای اساسی را با تخفیف ویژه عرضه می‌کند در حالی که بخش زیادی از مشتریان این فروشگاه مسلمان نیستند.
بی شک این نحوه مواجهه با مهمانان ماه مبارک رمضان علاوه بر یک رفتار انسانی، می‌تواند با فروش بیشتر منافع گسترده اقتصادی را نیز به همراه داشته باشد،  ضمن این که خیررسانی و مهربانی به غیرمسلمانان را نیز مورد توجه خود قرار داده است. ما نیز در جامعه‌ای زندگی می‌کنیم که به گواه تاریخ هر یک از ما مملو از احساس و مهربانی و بزرگی هستیم، پس چرا گاهی نمی‌توانیم از برخی خودخواهی هایمان بگذریم که اگر به یکدیگر «رحم» کنیم، آن  پروردگار رحمان و رحیم نیز به ما رحم خواهد کرد...