ضرورت محاربه دانستن اسیدپاشی

اسیدپاشی یکی از اقداماتی است که در سال‌های اخیر افزایش یافته است؛ امری که نه‌تنها کیفیت حیات یک‌انسان را تهدید می‌کند، بلکه باعث التهاب جامعه می‌شود. چنین دلایلی باعث شد تا نمایندگان مجلس در قالب طرحی درصدد تشدید مجازات اسیدپاشی برآیند. چنانکه دیروز کلیات این طرح در کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس شورای اسلامی به تصویب رسید. هرچند تا تصویب نهایی این طرح و بررسی جزییات آن راه درازی در پیش است اما به قطعیت می‌توان گفت که ذات مطرح‌شدن این موضوع می‌تواند باعث پیشگیری از وقوع اسیدپاشی شود. براساس این طرح، مجازات مجرمان اسیدپاشی افزایش خواهد یافت؛ به‌نحوی که در کنار احقاق حق و جبران خسارت از مجنی‌علیه اعم از قصاص یا دیه، مجازات سنگین حبس نیز برای مجرم در نظر گرفته خواهد شد. از سوی دیگر اگر نمایندگان مجلس موافق باشند، می‌توان اسیدپاشی را در قالب محاربه شناسایی کرد. اسیدپاشی موجب اخافه مردم می‌شود از این‌رو می‌توان آن را ذیل عنوان محارب مقرر در ماده279 قانون مجازات اسلامی دانست. این ماده مقرر می‌دارد: «محاربه عبارت از کشيدن سلاح به قصد جان، مال يا ناموس مردم يا ارعاب آن‌ها است، به نحوي که موجب ناامني در محيط شود. هرگاه كسي با انگيزه شخصي به سوي يك يا چند شخص خاص سلاح بكشد و عمل او جنبه عمومي نداشته باشد و نيز كسي كه به روي مردم سلاح بكشد، ولي در اثر ناتواني موجب سلب امنيت نشود، محارب محسوب نمي‌شود». همان‌طور که ملاحظه می‌شود، عنصر ارعاب در امر محاربه یکی از مهم‌ترین عناصر است و در شرایطی که اسید، کارکردی مانند سایر ادوات جنایت دارد، می‌توان آن را سلاح دانست و استفاده از آن را محاربه تلقی کرد. هرچند این خوانش باید مورد قبول فقها نیز قرار بگیرد زیرا محاربه یک مساله فقهی- قانونی است. همچنین وقتی قانونگذار در ماده281 قانون فوق‌الذکر راهزنان، سارقان و قاچاقچياني را که دست به سلاح ببرند محارب دانسته است، می‌توان فرد اسیدپاشی را که نه‌تنها اقدام به اسیدپاشی می‌کند بلکه موجب رعب و وحشت مردم نیز می‌شود محارب دانست. اگر محاربه در اسیدپاشی ثابت باشد، مجازات این عمل اعدام خواهد بود. بنابراین در طرح مذکور سعی برآن است که در وهله نخست برای عمل اسیدپاشی مجازات سنگینی در نظر گرفته شود و در وهله دوم این عمل را تحت عنوان محاربه شناسایی کرد. نکته دیگری که ذکر آن لازم است، خرید و فروش اسید است. می‌دانیم که اسید در بسیاری از مشاغل نقش محوری دارد؛ از این‌رو نمی‌توان خرید و فروش آن را محدود کرد. در شرایطی که خرید و فروش اسید در مقام عمل غیرممکن است، باید برای اقدام به اسیدپاشی مجازات‌های سنگینی برقرار شود تا در آینده این عمل فاجعه‌بار کاهش پیدا کند. طرح اخیر که کلیاتش در کمیسیون حقوقی و قضایی به تصویب رسیده است، باید مورد ارزیابی بیشتر قرار گیرد و جزییات آن تصویب شود. بی‌تردید کیفیت این طرح در بررسی جزییات دستخوش تحولاتی قرار می‌گیرد اما امید آن است که اعضای کمیسیون حقوقی و قضایی و نیز عموم نمایندگان مجلس با وضع مجازات‌های شدید برای اسیدپاشان موافقت کنند زیرا قانون اسیدپاشی فعلی به‌هیچ‌وجه پاسخگوی نیاز اجتماعی نیست.