انتقادات ارزی بخش خصوصی از دولت

«جهان‌صنعت»- اصلاح نرخ ارز اگرچه یکی از اهداف دولت به شمار می‌رود اما اکنون از مرز هدف فراتر رفته و تبدیل به مطالبه جدی از سوی فعالان اقتصادی شده است. به باور آنها، یکسان‌سازی نرخ ارز از جمله کارهای اساسی و مهمی است که باید در دولت دوازدهم به سرانجام برسد
. این در حالی است که در طول سال‌های بعد از انقلاب، تثبیت نرخ ارز تنها به عنوان ارزش دیده شده و افزایش آن یک بحران اقتصادی قلمداد شده است.
به گفته فعالان اقتصادی، متوسط نرخ تورم در سال‌های بعد از انقلاب حدود ۲۲درصد بوده است که در ایران همه حساسیت‌ها متوجه نرخ ارز بوده و باعث شده حالت سینوسی در اقتصاد کشور به وجود بیاید که بیشترین ضربه را به صنایع و تولیدکنندگان زده است.
اگرچه در این بین دولت تلاش کرده که نرخ ارز را ثابت نگه دارد اما این ثبات پایدار نخواهد ماند. به‌طور قطع دو بخش در اقتصاد ایران در مقابله با گرانی دلار ضربه‌پذیر هستند و باید دولت به فکر سیاست‌های اصلاحی بلندمدت و ساختاری برای تنظیم بازار ارز باشد نه برنامه‌های فرمایشی اقتصادی به‌طوری که وزیر صنعت، معدن و تجارت دولت دوازدهم نیز نسبت به نرخ کنونی ارز گلایه خود را اعلام کرده و آن را مناسب تولید و صادرات نمی‌داند.


اجازه دهید تولید در کشور نفس بکشد
محمد شریعتمداری وزیر صنعت، معدن و تجارت در نخستین نشست هم‌اندیشی حمایت از کالای ایرانی برای حمایت از تولید ملی و کالاهای ساخت داخل که با حضور نمایندگانی از هیات دولت، شماری از اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام، نمایندگان مجلس شورای اسلامی، نمایندگان اتاق اصناف و بازرگانی، دست‌اندرکاران حوزه تولید و صنعت و کارشناسان حوزه اقتصاد برگزار شد با انتقاد از وضعیت ارزی حاکم بر تولید، یک عامل درون‌زای سیاسی را علت برهم زدن بازار ارز برشمرد و گفت: حیات کشور تولید است.
اجازه دهید تولید در کشور نفس بکشد. باید برای صادرات تولید کرد و مسیر رونق آن برای صادرات با دلاردرمانی میسر است. شریعتمداری افزود: ممکن است برخی واحدهای تولیدی دچار مشکل باشند اما تعمیم به همه مجموعه تولید درست نیست؛ به جای این‌گونه داوری‌ها باید موانع رونق تولید از جمله بستن مرزهای کشور به ورود کالای قاچاق برداشته شود.
وی گفت: از سویی براساس اعلام رسمی گمرک، 82 درصد از واردات کشور، مواد اولیه و بقیه کالای مصرفی است؛ امروز در کشور 60 میلیون دلار واردات پوشاک داریم که قابل پیشگیری است.
نگذارید بازار سیاه ارزی تشکیل شود
مجیدرضا حریری عضو اتاق بازرگانی تهران در رابطه با افزایش نرخ دلار و تاثیرات ان بر روی تولید گفت: منابع ارزی دولت محدود و کم است از این رو نمی‌توان به سیاست‌های ارزی دولت خوش‌بینانه نگاه کرد. حریری ادامه داد: بیشترین انتظار بخش تولید، ساماندهی بازار ارز است چراکه در صورت تداوم وضعیت موجود، باید در انتظار تشکیل بازار سیاه ارزی بود.
عضو اتاق بازرگانی در ادامه یادآور شد: از آنجا که هنوز متقاضیان خرد ارزی به‌طور کامل وارد میدان نشده‌اند این احتمال وجود دارد که شرایط ارز برای تولید از این هم سخت‌تر شود.
ضعف مشکلات ساختاری
مخارج زندگی مصرف‌کنندگان هم به‌طور مستقیم و غیرمستقیم متاثر از قیمت دلار است و با افزایش قیمت دلار تمام کالا‌های مورد نیاز مصرف‌کنندگان افزایش گران می‌شود و از سوی دیگر بخش تولید کشور آنقدر قوی نیست که تولید صادرات‌محور داشته باشد و به همین دلیل وقتی به جزییات صادرات کشور نگاه می‌کنید، بیشتر شاهد صادرات کالاهای خام و نیمه‌ساخته هستید تا کالاهای صنعتی با ارزش افزوده بالا. این مساله البته به مشکلات ساختاری برمی‌گردد و به تحریم‌ها ربطی ندارد.
صنعت ما سال‌هاست از مشکلات ساختاری، از قوانین کار که نه کارگر از آن رضایت دارد و نه کارفرما و تنها هزینه‌های هنگفتی به بخش تولید تحمیل می‌کند، رنج می‌برد.
نرخ‌های بالای سود بانکی، هزینه زیاد بیمه تامین‌اجتماعی، افزایش نرخ ارز و تورم دورقمی در اقتصاد ما ریشه کرده و تا زمانی که این مشکلات از سر راه تولید ما برداشته نشود، بخش تولید آماده صادرات‌محوری نخواهد شد. کلید حل این مشکلات به‌دست حاکمیت است. در سال‌های اخیر تحریم‌ها این مشکلات را تشدید کرده بود اما امروز فرصت مناسبی برای حل و فصل آنها ایجاد شده است.هدف دولت دوازدهم خدمت‌رسانی و رفع مشکلات ساختاری است.
دولت برطرف شدن این موانع را دنبال می‌کند اما برای شفاف‌سازی اقتصاد و خروج از شرایط کنونی تنها دولت به مفهوم قوه مجریه موثر نیست و نمی‌تواند این همه مانع را از سر راه بردارد. این کار نیازمند همراهی، هماهنگی و حمایت‌های قوای سه‌گانه است. وقتی در مورد فساد اداری صحبت می‌کنیم، اولین جایی که همراهی آن با دولت لازم به نظر می‌رسد، قوه‌قضاییه است. اگر کل حاکمیت همراه و هماهنگ با یکدیگر نباشند، یک قوه به تنهایی نمی‌تواند این مشکلات را مرتفع کند.
حل مشکلات ساختاری در اقتصاد کشورمان نیازمند عزم و اراده ملی است. موانع و مشکلات بر سر راه تولید ملی چند مورد مشترک دارد که یکی از این موانع مشترک قیمت ارز است.
ارز علت مشترک مشکلات خیلی از واحد‌های تولیدی است. بخشی از تولید که تجهیزات، تولیدات و مواد اولیه آنها با واردات درگیر است دارای مشکلات جدی هستند؛ قیمت تمام‌شده کالا و خدمات‌شان با سه برابر شدن قیمت ارز بالا می‌رود و قیمت تمام‌شده آنها افزایش چندبرابری را تجربه می‌کند.